ΠΑΙΔΕΙΑ
Νίκος Κ. Αλιβιζάτος
Πέρα από το 16
Τα πριν και τα μετά
εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 256 – 16 ευρώ
Αν τελικά η αναθεώρηση του Συντάγματος προχωρήσει, το καταστροφικότερο σενάριο για την παιδεία θα ήταν να επιτραπεί η άνευ όρων ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ, χωρίς ταυτόχρονα να καταργηθούν τα δεσμά που το σημερινό άρθρο 16 επιβάλλει στη λειτουργία του δημόσιου πανεπιστημίου. Θεωρώντας τον συνταγματικό χαρακτηρισμό των ελληνικων πανεπιστημίων ως ΝΠΔΔ, ο Νίκος Κ. Αλιβιζάτος προτείνει ένα καινούργιο άρθρο 16, ανοικτό στις προκλήσεις των καιρών. Και για να στηρίξει την πρότασή του ανατρέχει στην ιστορία του άρθρου 16 και πώς αυτό εφαρμοστηκε από το 1975. Το βιβλίο περιλαμβάνει επίσης ένθετο δεκαεξασέλιδο με έγχρωμες φωτογραφίες, τεκμήρια του τρόπου και του βαθμού που επηρέασε -και εξακολουθεί να επηρεάζει- η συζήτηση για το άρθρο 16 την καθημερινή ζωή της Αθήνας.
ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Stefano Elio D’ Αnna
Η σχολή των Θεών
μετ. Χρήστος Σακελλαρίου
εκδ. ελφιλ, σελ. 443
Φιλοσοφικο-υπαρξιακό μυθιστόρημα, το έργο του καθηγητή κοινωνιολόγου Στέφανο ντ’ Αννα αφηγείται την ιστορία ενός εντελώς καθημερινού οικογενειάρχη που κάποια στιγμή φθάνει στο απόλυτο αδιέξοδο. Τότε συναντά τον Dreamer, τον Ονειρευτή του που τον καθοδηγεί στην πορεία του και τον ωθεί να αλλάξει ριζικά τις αντιλήψεις του για τη ζωή και τον κόσμο, να καλλιεργήσει νέες αξίες και να μεταβάλει τον εσωτερικό του εαυτό. Ο Dreamer δεν χαρίζει κάστανα όταν πρέπει να αλλάξει τις πεποιθησεις του ήρωά του ακόμα και όταν, ή κυρίως όταν, ο ήρωας προσπαθεί να απαξιώσει και να αγνοήσει τον Dreamer. Θα τον απορρίψει έτσι, θα τον χλευάσει, θα τον μισήσει αλλά τελικά θα τον λατρέψει. Γιατί ο Dreamer είναι ο ίδιος του ο εαυτός.
Σάρα Κοέν-Σκάλι
Τα λευκά δάχτυλα
μετ. Εύη Βόγκλη
εκδ. Κέδρος, σελ. 328 – 16 ευρώ
Θα μπορούσε να ήταν ένας συνηθισμένος οδηγός ταξί, αν δεν είχε μια αλλόκοτη συνήθεια: να κρεμάει στους τοίχους του σπιτιου του όσες προσωπικές φωτογραφίες πελατών του πέφτουν στα χέρια του. Κάθε μέρα επιλέγει κάποιο από τα πρόσωπα στις φωτογραφιες και ανοίγει κουβέντα μαζί του, φαντάζεται την ιστορία που μπορεί να κρύβει γιατί η δική του η ζωή έχει σταματήσει εδώ και καιρό. Από τότε που μια σπάνια ασθένεια τον εξανάγκασε να κρύβει τα χέρια του μέσα σε ένα ζευγάρι γάντια. Οταν μια σειρά από ασυνήθιστους φόνους αναστατώνει το Παρίσι, την υπόθεση αναλαμβάνει ο νεαρός επιθεωρητής Μπιρινί. Εχει προηγηθεί το μυστηριώδες τηλεφώνημα του ίδιου του δολοφόνου που ζητεί να αναλάβει την υπόθεση ο συγκεκριμένος ντέτεκτιβ ως ο μόνος κατάλληλος. Μια αινιγματική γυναίκα, η ψυχίατρος Αντρεα Νεκίμπ προσφέρεται να ξεμπερδέψει το νήμα αυτής της πολυσύνθετης υπόθεσης.
ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ
Silvia Vegetti Finzi
Ιστορία της ψυχανάλυσης
μετ. Γεώργιος Καπράλος
επιστ. επιμ. Δημήτρης Μαλιδέλης
εκδ. Νοόγραμμα, σελ. 679
«Διαθέτουμε, αναφέρει στον πρόλογο ο Antonino Ferro, ένα θαυμάσιο διαστημόπλοιο, την ψυχαναλυτική μέθοδο, που ελπίζουμε να είναι κάτι πρωτόγονο, σε σχέση με τα διαστημόπλοια του μέλλοντος, που θα μπορούν να μας μεταφέρουν σε διαστάσεις του ψυχισμού ακόμα πιο άγνωστες». Το βιβλίο παραθέτει τις βασικές ψυχαναλυτικές θεωρίες μέσα από την ιστορική τους διαδρομή, αλλά και τις συνδέει με την κλινική ψυχολογία και την ψυχοθεραπεία. Εκτός από τις απαντήσεις που δίνει για τις ψυχαναλυτικές θεωρίες και τις ψυχαναλυτικές πρακτικές, διαμορφώνει κυρίως μια σειρά ερωτημάτων που ανοίγουν τους ορίζοντες της ψυχανάλυσης θεωρώντας ότι «η ψυχανάλυση δεν μπορεί να «περιέξει» το ψυχικό πεδίο γιατί δεν είναι κάτι που περιέχει, αλλά ένα εργαλείο εξερεύνησης, μια βολίδα».
ΝΟΜΙΚΟ
Αλκμήνη Φωτιάδου
Σταθμίζοντας την ελευθερία του λόγου
Δικαστικές τεχνικές και ελευθερία του λόγου στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα
εκδ. Σάκκουλα, σελ. 337
Αντικείμενο της μελέτης είναι η προσέγγιση ενός δικαιώματος μέσα από την αποκρυπτογράφηση της διαπλοκής που λαμβάνει χώρα ανάμεσα στη δικαστική τεχνική και τις συνταγματικές αξίες. Το δικαίωμα αυτό είναι η ελευθερία του λόγου και η ανάγνωσή του γίνεται στο πεδίο της σύγκρουσης δικαιωμάτων. Μέσα από τη δικαστική αντιμετώπιση της αντιπαράθεσης ανάμεσα στην ελευθερία του λόγου και άλλα δικαιώματα στις ΗΠΑ, το υπό εξέτασιν δικαίωμα αναδύεται, με πολλαπλές συγκρούσεις να ενεργοποιούν δικαστικές τεχνικές και συνταγματικές αξίες. Η ελευθερία του λόγου παρουσιάζεται ως «ψηφιδωτό», τις ψηφίδες του οποίου αποτελούν η κάθε αναμέτρηση με άλλο δικαίωμα, η τεχνική που εφάρμοσε ο δικαστής και το θεωρητικό υπόβαθρο της απόφασής του.
Αχιλλέας Αιμιλιανίδης
Η υπέρβαση του κυπριακού Συντάγματος
εκδ. Σάκκουλα, σελ. 273 – 26 ευρώ
Δεν υπάρχει άλλο κράτος στο οποίο να επιχειρήθηκε υπέρβαση του συνταγματικού κειμένου τόσο επίμονα και με τόσους διαφορετικούς τρόπους: από την άρνηση των αρμοδίων οργάνων να εφαρμόσουν ρητές συνταγματικές διατάξεις κατά την περίοδο 1960-1963. Από την τουρκοκυπριακή ανταρσία του 1963 ώς το πραξικόπημα του 1974 το οποίο είχε στόχο την ανατροπή της συνταγματικής τάξης. Από την τουρκική εισβολή του 1974 και κατοχή του 36,4% του κυπριακού εδάφους ώς τη συνεχιζόμενη προσπάθεια της Τουρκίας για δημιουργία δύο κρατών στην Κύπρο κατά παράβασιν του Συνταγματος. Από τις προτασεις Μακαρίου για αναθεώρηση του Συντάγματος το 1963, ώς την πρώτη αναθεώρηση του Συντάγματος μέσα από την επίκληση του δικαίου της ανάγκης. Και από την προσπάθεια για συνολική λύση του κυπριακού προβλήματος μέσα από την ψήφιση ενός νέου Συντάγματος ώς την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε. και την προσπάθεια για ριζική αναθεωρηση του κυπριακού Συντάγματος με δημοψήφισμα.
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Γιώτα Κραβαρίτου (επιμ.)
Νομική και ποίηση
εκδ. Σάκκουλα, σελ. 156 – 8 ευρώ
Η νομική εντάσσεται κατά τα ισχύοντα στο πεδίο της επιστήμης, ενώ η ποίηση εκδιπλώνεται στην περιοχή της Τέχνης. Η πρώτη, η επιστήμη του δικαίου, βασίζεται στη λογική και σε αυστηρούς συλλογισμούς και έννοιες, την αντικειμενικότητα, τον αναλυτικό λόγο. Ανήκει στις κανονιστικές επιστήμες. Η δεύτερη διέπεται από τον ρυθμό, τη διαίσθηση, το συναίσθημα και χαρακτηρίζεται από πυκνή έκφραση. Ο τόμος περιέχει τρεις συναντήσεις που πραγματοποίηθηκαν στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ με τη συμβολή συναδέλφων της Φιλοσοφικής Σχολής και λογίων δικηγόρων ως προεόρτιο των εβδομήντα πέντε χρόνων της. Στόχος ήταν να αποδοθεί τιμή σε τρεις πτυχιούχους της Σχολής με ιδιαίτερα σημαντική παρουσία στον ποιητικό χώρο – τον Πάνο Θασίτη, τη Μαρία Καραγιάννη και τον Κλείτο Κύρου. Το βιβλίο περιέχει κείμενα των Γ. Κραβαρίτου, Ξ. Κοκόλη, Αικ. Δούκα-Καμπίτογλου, Θ. Τριαρίδη, Παν. Μουλλά και Μ. Τρικούκη.
ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ
Λουκάς Κούσουλας
Μετά τα φιλολογικά
Δοκίμια, μια επιλογή
εκδ. Νεφέλη, σελ. 443
Τα δοκίμια περιλαμβάνουν ένα ευρύτατο φάσμα κειμένων από την αρχαία ελληνική και νεοελληνική γραμματεία ως την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια λογοτεχνία. Ο κριτικός λόγος του δοκιμιογράφου χαρακτηρίζεται από την επισήμανση και την ανάδειξη ιδιαίτερων πτυχών θεμάτων που έχουν απασχολήσει τη φιλολογικη έρευνα και την κριτική, από τη διεισδυτικότητα των επιμέρους παρατηρήσεων, τις «απροσδόκητες» πλην γόνιμες συγκρίσεις, την εντελώς προσωπική, τέλος, και «θερμή» σχέση του συγγραφέα με τα κείμενα, σχέση που αποτυπώνεται και στη γλώσσα των δοκιμίων αυτών.