Σε τούτο εδώ τον τόπο, η έκφραση «η Ελλάδα ανήκει στη Δύση» είχε για πολύ μακρό διάστημα συγκεκριμένη σημασία. Για 30 ολόκληρα χρόνια, επιγραμματικά από τη «σύγκλιση» του 1944 όταν ο Γεώργιος Παπανδρέου και οι Βρετανοί έκριναν ότι η προσέγγιση με τους μηχανισμούς του δωσιλογικού κράτους της -κατεχόμενης τότε από τον Αξονα- Αθήνας ήταν προτιμότερη από τον όποιον συμβιβασμό με το ΕΑΜ, η πολιτική αυτή αποσκοπούσε στον με κάθε τρόπο εξοβελισμό των κομμουνιστών από την πολιτική ζωή του τόπου και κατά το δυνατό από την κοινωνική – ιδεολογική αντίστοιχη.
Αυτή η βασική επιλογή σημάδεψε βαθιά τη μεταπολεμική ζωή της χώρας, προκάλεσε τον τρομερό Εμφύλιο Πόλεμο, νομιμοποίησε το καθεστώς «έκτακτης ανάγκης» του 1949-1967 και τελικά έφερε στα πράγματα την εφτάχρονη δικτατορία, ώς το 1974. Μια μακρά περίοδος δεινών που έληξε όταν η μεταπολίτευση ακύρωσε -ως πρώτο μέτρο για τη θεμελίωση της δημοκρατίας- αυτή την ήδη αναχρονιστική επιλογή. Μετρούμε ήδη περισσότερα από τριάντα χρόνια από τούτη την εξομάλυνση και η ποιότητα της δημοκρατίας μέσα στην οποία μεγαλώνουμε τα παιδιά μας δεν έχει οπωσδήποτε καμία σχέση με όσα σημάδεψαν τα παλιά εκείνα χρόνια.
Τα τελευταία χρόνια μια ομάδα νέων ακαδημαϊκών προσπαθεί να επιστρέψει την ιστορία πίσω, επιμένοντας ότι ο κομμουνισμός είναι το μεγαλύτερο από τα εγκληματικά κινήματα που γέννησε ο εικοστός αιώνας. Πρόκειται για ένα ρεύμα πανευρωπαϊκό, που έχει πάψει να στηρίζεται αποκλειστικά στους συντηρητικούς και ακροδεξιούς κύκλους της κάθε χώρας, καθώς η ισχυρή πολιτική και ακαδημαϊκή υποστήριξη που βρίσκει σε συγκεκριμένα ιδρύματα των ΗΠΑ προσπαθεί να το μεταβάλει σε ένα είδος κοσμοθεωρίας.
Ως προς την «επιστημονική» διάστασή του, το εγχείρημα ακολουθεί μεθόδους και επιχειρήματα που έχουμε συναντήσει στις σκοτεινές περιόδους του Ψυχρού Πολέμου: διακρίνεται για την επιλεκτική χρήση των πηγών με διακεκριμένη απουσία κριτικής αντιμετώπισής τους, για αποσιώπηση «ενοχλητικών» δεδομένων, για προκατασκευασμένα σχήματα που εκβιάζουν την υποταγή των γεγονότων στη δική τους λογική, για ρηχή έρευνα «ιμπρεσιονιστικού» τύπου! Ολα επιτρέπονται, αρκεί το σύνολο να εξυπηρετεί τον πολιτικό στόχο: τον ευτελισμό των κομμουνιστών ατομικά και συλλογικά, την απόλυτη απαξίωση του κομμουνιστικού εγχειρήματος σε ολόκληρο τον 20ό αιώνα.
Σε περιόδους γενικής πολιτικής υποχώρησης των κομμουνιστών, αναρωτιέται κανείς σε τι θα μπορούσε να χρησιμεύσει η εκ των υστέρων καταδίκη τους – γιατί τόλμησαν να συντρίψουν τον ναζισμό και τους κατά τόπους δωσιλόγους, λόγου χάρη! Μήπως, λέω μήπως, αυτά τα «επώνυμα» υπερατλαντικά ιδρύματα που τόσο πλούσια επιδοτούν και ενισχύουν τέτοιου είδους κινήσεις στη χώρα μας και αλλού γνωρίζουν κάτι περισσότερο;
Ο κ. Γιώργος Μαργαρίτης είναι καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο ΑΠΘ.