Προσπαθούσα να καταλάβω τι είναι αυτό που μου δημιουργούσε αυτό το αίσθημα γαλήνης και ευφορίας καθώς περπατούσα στο πεζοδρομημένο κέντρο της Ελευσίνας. Μία ώρα πριν από την παράσταση των «Τρωάδων» από το ΚΘΒΕ, στο παλιό σαπωνοποιείο της Ελευσίνας, η πόλη ανοιγόταν φιλόξενη για έναν περίπατο. Είχα πίσω μου τη θάλασσα και ανηφόριζα για να δω από κοντά τον αρχαιολογικό χώρο, όταν σταδιακά η σύγχρονη πόλη άρχισε να διεκδικεί όλο και περισσότερο την προσοχή μου.
Αν υπάρχουν δύο λέξεις για να περιγράψω την πόλη, αυτές είναι «ηρεμία» και «νοικοκυροσύνη». Ομολογώ ότι σε λίγες ελληνικές πόλεις έχω δει τόσο περιποιημένο δημόσιο χώρο, αρετή που ταίριαζε με τις φροντισμένες αυλές, τους ωραίους κήπους, τα γυαλισμένα ρόπτρα. Στο κέντρο της πόλης, είχε κανείς την αίσθηση μιας καλής ζωής, όπως την ορίζει η ευγένεια, η ταπεινότητα και η γλυκιά ατμόσφαιρα μιας γειτονιάς.
Και καθώς τριγύριζα σε αυτό το κομμάτι της Ελευσίνας, σκεφτόμουν ότι αυτό που «κάνει» τις πόλεις, και που δημιουργεί την προσωπικότητα ενός τόπου, είναι η αύρα, οι άνθρωποι και η σκιά τους, ακόμη κι όταν αυτοί είναι απόντες. Δεν είναι όλα ωραία στην Ελευσίνα. Αλλά, τα σπίτια της, όμορφα και άσχημα μαζί, καλοφτιαγμένα ή ερείπια, παλιά ή καινούργια, φτιάχνουν μια μείξη. Στα μάτια μου, φάνηκε ελκυστική.
Πέρα από τον τρόπο που συνομίλησε μαζί μου αυτή η Ελευσίνα που είδα εκείνο το σούρουπο, ήταν και κάποια σπίτια, που, όπου και να τα έβλεπε κανείς, θα κοντοστεκόταν. Σε μία ακόμη μείξη αστικού και λαϊκού, τα σπίτια της Ελευσίνας παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Είδα νεοκλασικά μιας όψιμης μορφολογίας, αλλά δίχως αμφιβολία γοητευτικά, παλιά προσφυγικά, μικρά σαν κουκλόσπιτα, με αγάπη φτιαγμένα καινούργια, σπίτια του ’30 και του ’50, με ανοιχτόκαρδες βεράντες σε ημικυκλικές απολήξεις και θέα στη θάλασσα. Πίσω από τον αρχαιολογικό χώρο, με τη δύναμη να αναβλύζει από τη γη, ο λόφος με το ρολόι-έμβλημα και ένα από τα πιο όμορφα, απέριττα εκκλησάκια. Η Ελευσίνα, ήταν, για μένα τον αδαή, μια μορφή αποκάλυψης. Και καθώς αυτή η πόλη ξετυλιγόταν μπροστά μου, έβλεπα τη διάθεσή της να πάει μπροστά, να γίνει καλύτερη. Αξίζει όλη τη βοήθεια, γιατί η Ελευσίνα έχει χτίσει μια ζωή που σκέφτεται ήδη το επόμενο σκαλί.