ΤΖΑΖ. Κάποτε υπήρχαν οι λεγόμενοι crooners. Δεν υπάρχει ακριβής μετάφραση στα ελληνικά, ο όρος πάντως παραπέμπει σε άνδρες τραγουδιστές της δεκαετίας του ’40 κυρίως, οι οποίοι, συνοδευόμενοι κυρίως από μεγάλες μπάντες, ερμήνευσαν μερικά από τα κλασικά standards της τζαζ. Ηταν η χρυσή εποχή τους – κι ας συνόδευε τον όρο αυτό μια κάποια αρνητική χροιά. Ο Φρανκ Σινάτρα, π.χ., που ήταν ο απόλυτος crooner, θεωρούσε ότι τόσο αυτός όσο και ο Μπιγκ Κρόσμπι δεν ήταν crooners. Ωστόσο, δεν υπάρχει τίποτα αρνητικό με το crooning εδώ και πολλά χρόνια – για την ακρίβεια, το είδος επιβίωσε. Ενας από τους πιο χαρακτηριστικούς σύγχρονους crooners είναι ο Αμερικανός Χάρι Κόνικ τζούνιορ. Πολύ κοντά στο στυλ αυτό βρίσκεται και ο επίσης Αμερικανός Κερτ Ελινγκ (Kurt Elling. Μόνο που ο Ελινγκ κινείται μεν σε αυτή την μεγάλη αμερικανική παράδοση, ωστόσο ξεφεύγει από αυτήν και παραμένει ένας γνήσιος, χαρισματικός τραγουδιστής (αλλά και συνθέτης) της τζαζ.
Κλασικός και σύγχρονος
Το πόσο ωραία συνδυάζει τον κλασικό ήχο της τζαζ με το σήμερα θα έχετε την ευκαιρία να το πιστοποιήσετε τη Δευτέρα το βράδυ, στο Παλλάς, οπότε και δίνει πρώτη φορά συναυλία στη χώρα μας. Ο Ελινγκ είναι γεννημένος το 1967, ηχογραφεί στην Blue Note και είναι δοσμένος στην τζαζ. Αραγε, αισθάνεται ότι κινείται σε έναν χώρο λίγων και εκλεκτών; «Ο πειραματισμός είναι μέσα στη φύση της τζαζ», μας είπε. «Σε κάποιους αυτό είναι ελκυστικό, σε άλλους όχι. Η ζωή είναι γεμάτη με άγνωστες πτυχές που ο περισσότερος κόσμος βολεύεται με όλα όσα ήδη ξέρει. Προσωπικά, προτιμώ να ξεβολεύομαι δημιουργικά».
Για τον Κερτ Ελινγκ, η τζαζ είναι πάνω απ’ όλα μία «αστική φολκ μουσική που μπορεί να φτάσει σε υψηλά καλλιτεχνικά επίπεδα. Συνδυάζει το στυλ με την ατμόσφαιρα των πάρτι (οι ακριβείς του λέξεις: hyper-eloquent party music). Είναι επίσης μια έκκληση για λίγη κατανόηση μέσα σε αυτή τη νύχτα της απόλυτης σύγχυσης». Δεν στέκεται καθόλου στον τρόπο που ο πολύς κόσμος ή η βιομηχανία της δισκογραφίας αντιλαμβάνεται την τζαζ. «Τον εικοστό αιώνα, η ποπ μουσική μετακινήθηκε από πιο απαιτητικές φόρμες σε όλο και πιο απλές. Η τζαζ όμως ακολούθησε μια εντελώς αντίθετη κατεύθυνση, έγινε πιο απαιτητική, απέκτησε περισσότερες λεπτές αποχρώσεις. Υπήρξε μια σύντομη περίοδος που το κοινό γούστο στην ποπ ερχόταν σε μια ταύτιση με το τι μουσική ακουγόταν τότε. Αυτό άλλαξε. Η ποπ μουσική έχει λίγο πολύ γίνει πιο απλοϊκή, πιο εφηβική ακόμα και πιο άγρια, σκληρή. Η τζαζ εξελίχθηκε αλλιώς και απέκτησε έναν πιο εκλεπτυσμένο χαρακτήρα».
Η έλευση του διαδικτυακού downloading δεν φαίνεται να τρομάζει και πολύ τον αισθαντικό Αμερικανό τραγουδιστή και συνθέτη. «Η πρόοδος της τεχνολογίας δεν είναι κάτι κακό, αλλά δυστυχώς, ειδικά τώρα που η τεχνολογία μας προσφέρει πολλές ανέσεις, δείχνουμε πόσο άπληστο είδος είμαστε». Αφήνουμε για το τέλος το ερώτημα, τι θα ακούσουμε στην Αθήνα, αλλά δεν μας αποκαλύπτει πολλά – πέρα βέβαια από το ότι θα συμπεριλάβει συνθέσεις της άφθαστης συνεργασίας ανάμεσα στον Τζον Κολτρέιν και τον έξοχο τραγουδιστή Τζόνι Χάρτμαν: «Θα σας δώσω τον καλύτερό μου εαυτό».
Ο Kurt Elling εμφανίζεται στο Παλλάς, τη Δευτέρα, 16 Νοεμβρίου, στις 9 μ.μ.