Εάν το «Βαλς με τον Μπασίρ» μιλάει για τη βουβή συνενοχή του ισραηλινού στρατού και την ωμή στρατιωτική βία στον Λίβανο μέσα από ένα αποκαλυπτικό κόμικ, ο «Λίβανος» του Samuel Maoz συγκαταλέγεται στις σημαντικότερες ταινίες για τον πόλεμο που έχουν γυριστεί. Προβάλλεται στο Φεστιβάλ στο τμήμα «Ημέρες ανεξαρτησίας» και άφησε άφωνους και παγωμένους τους κριτικούς, που δεν την είχαν δει στη Μόστρα, στη χθεσινή δημοσιογραφική προβολή. Γιατί ο «Λίβανος», από τις καλύτερες στιγμές της φετινής διοργάνωσης, ήρθε στη Θεσσαλονίκη φέρνοντας μαζί το «Χρυσό Λιοντάρι» της Βενετίας (2009).
Θα πείτε, γιατί να ασχοληθούμε με μια ταινία που είναι ήδη βραβευμένη σε ένα από τα μεγαλύτερα διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ; Γιατί, άμα τη δει κανείς, είναι αδύνατον να συγκεντρωθεί σε άλλο θέμα. Κυριαρχεί απόλυτα με το κλειστοφοβικό, ηχητικά αμείλικτο και παροξυσμικό σύμπαν στο οποίο τοποθετεί τους τέσσερις στρατιώτες αλλά και τους θεατές. Ο «Λίβανος» είναι γυρισμένος σε ένα τανκ, αναφέρεται (όπως και ο «Μπασίρ») στον πόλεμο του 1982, και μέσα στα ελάχιστα τετραγωνικά πυκνώνει και πολλαπλασιάζει τον εφιάλτη, τη φρίκη και τον τρόμο. Ενα μοναχικό τανκ, λοιπόν, που στέλνει η ισραηλινή αεροπορία να ερευνήσει μια πόλη στον Λίβανο που έχει μόλις βομβαρδιστεί, τέσσερα εικοσάχρονα αγόρια που χειρίζονται μια μηχανή θανάτου και τα οποία δεν είχαν ποτέ εμπλακεί σε παρόμοιες πράξεις βίας, η σύγκρουση ανάμεσα στην ανθρώπινη συνείδηση και τον επιβεβλημένο παραλογισμό. «Ανοιξαν οι συνειδησιακές πύλες των Ισραηλινών», σχολίασε κριτικός, συνοψίζοντας έτσι την τάση που εμφανίζει τον τελευταίο καιρό η κινηματογραφική παραγωγή της χώρας.
Μέσα από τις θυρίδες ορατότητας του τανκ ο σκηνοθέτης «βλέπει» και μέσα από τους εκκωφαντικούς θορύβους, όπως αναπαράγονται από τις μηχανές και τα όργανα, ορίζει το αδιανόητο τοπίο στο οποίο δοκιμάζονται η ανθρώπινη αντοχή και αξιοπρέπεια. Στιγμές συντριβής, στιγμές επικοινωνίας και επαφής, στιγμές που το σαλεμένο μυαλό και ο θάνατος έρχονται σαν λύτρωση.
«Καταλαβαίνεις μόνον όταν αισθάνεσαι», υποστήριξε ο σκηνοθέτης. Αυτό επιδίωξε. Και το κατόρθωσε.