ΕΝΤΜΟΥΝΤ ΟΥΑΪΤ
Ηotel de Dream
εκδ. Πατάκης, σελ. 292
Ο Εντμουντ Ουάιτ γεννήθηκε στο Σινσινάτι, Οχάιο, το 1940. Η ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία ξεκίνησε στην εφηβεία παράλληλα με την αναγνώριση της ομοφυλοφιλικής του ταυτότητας. Καθιερώθηκε στη λογοτεχνική σκηνή γράφοντας ημι-αυτοβιογραφικές μυθιστορηματικές παραλλαγές με άξονα την ομοφυλοφιλία. Πέρα από τη λογοτεχνική του ιδιότητα, ο Ουάιτ είναι ένας οξυδερκής βιογράφος και μελετητής της ζωής των Ζενέ, Προυστ και Ρεμπό, και δεινός χρονικογράφος της γκέι ζωής στην Αμερική των πέντε τελευταίων δεκαετιών. Επίσης, είναι συγγραφέας του ιδιόρρυθμου ταξιδιωτικού «Παρίσι. Ενας περίπατος στα παράδοξά του» (Μεταίχμιο, 2002). Η σύντομη αυτή βιογραφική αναφορά είναι απαραίτητη για ν’ αξιολογηθεί σωστά το λογοτεχνικό εγχείρημα του Ουάιτ με τον αινιγματικό τίτλο «Ξενοδοχείο Ονείρων». Στο βιβλίο αυτό, η πρωτοπρόσωπη γραφή και ο εξομολογητικός τόνος που συναντούμε στα προηγούμενα έργα του Ουάιτ δίνουν τη θέση τους σε μια μυθοπλαστική βιογραφία των δύο τελευταίων χρόνων της ζωής του Αμερικανού συγγραφέα Στίβεν Κρέιν, ο οποίος πέθανε από φυματίωση το 1900, σε ηλικία μόλις 28 χρόνων. Στα λίγα χρόνια της δημιουργικής του ζωής, ο Κρέιν κατάφερε μέσα από αντίξοες συνθήκες να αναδειχθεί σε συγγραφική διασημότητα, σμιλεύοντας για τον εαυτό του μια ξεχωριστή θέση στην αμερικανική λογοτεχνική παράδοση.
Η νουβέλα του «Το κόκκινο διάσημο του θάρρους», μια ιμπρεσιονιστική αποτύπωση του αμερικανικού εμφυλίου, περιγράφει με τέτοια ακρίβεια τις πολεμικές σκηνές που ο Κρέιν προσλαμβάνεται ως πολεμικός ανταποκριτής στον ελληνο-τουρκικό (1897) και αργότερα στον ισπανο-αμερικανικό πόλεμο (1898). Η μποέμικη ζωή, οι νυχτερινές περιπλανήσεις στο Μπάουερι, η επαφή με τον υπόκοσμο και οι ευκαιριακές σχέσεις με πόρνες γίνονται πηγή έμπνευσης του νατουραλιστικού του αφηγήματος «Μάγκι: ένα κορίτσι του δρόμου». Η συμπάθεια και κατανόηση με την οποία αντιμετωπίζει ο Κρέιν τους πρωταγωνιστές της νεοϋορκέζικης μικροαστικής συνοικίας, και κυρίως τη Μάγκι, αποτελούν εφαλτήριο για τη δημιουργική έμπνευση του Ουάιτ.
Ετσι, ο Ουάιτ αναπλάθει τα τελευταία γεγονότα της ζωής του Κρέιν, ο οποίος έχει αποσυρθεί σ’ ένα παλιό και υγρό κάστρο του Σάσεξ, με τη σύντροφό του Κόρα, εν μέρει για ν’ αποφύγει τα πικρόχολα σχόλια γύρω από το κακόφημο παρελθόν της ως ιδιοκτήτριας ενός πορνείου στη Φλόριντα, του Hotel de Dream. Εξουθενωμένος από την αρρώστια αλλά και εξαιτίας συσσωρευμένων χρεών, νιώθει την ανάγκη -στο μυθιστόρημα του Ουάιτ- να γράψει μια τελευταία ιστορία, συμπληρωματική της «Μάγκι», για ένα εκδιδόμενο ανήλικο αγόρι που συνάντησε κάποτε στο Μπάουερι.
Ο τίτλος που δίνει ο Ουάιτ στο διήγημα που γράφει ο Κρέιν είναι «Το βαμμένο αγόρι» και το εγχείρημά του βασίζεται σ’ ένα υποτιθέμενο σχεδίασμα του Κρέιν, που όμως ήταν τόσο απροκάλυπτα άσεμνο που το έκαψε ο ίδιος. Η σύγχυση γύρω από το αν υπήρξε ποτέ ένα τέτοιο χειρόγραφο καθώς και η θολότητα γύρω από την προσωπικότητα του Κρέιν δίνουν τον απαραίτητο χώρο στον Ουάιτ να επινοήσει τη δική του εγκιβωτισμένη αφήγηση. Οπως λέει ο Ουάιτ στον επίλογό του προσπάθησε να φανταστεί πώς ο Κρέιν, ένας ετεροφυλόφιλος με βαθιές ανθρώπινες ανησυχίες, με στοργή προς τις πόρνες, με άδολο ενδιαφέρον για τους φτωχούς, «πώς ένας τέτοιος άνδρας θ’ αντιδρούσε στην ανδρική ομοφυλοφιλία αν τη συναντούσε;»
Ωστόσο, αν και φέρει ομοιότητες ως προς τη θεματολογία και τις υφολογικές επιλογές, το υποτιθέμενο δίπτυχο της «Μάγκι» δεν πείθει ως έργο αυθεντικό, γραμμένο από το χέρι του Κρέιν. Μια πιθανή αιτία είναι η εμμονή του Ουάιτ σ’ ένα παιχνίδι ηδονοβλεπτικής απόλαυσης, όπως η εξύμνηση του ανδρικού κάλλους και η φετιχοποίηση του ανδρικού σώματος. Σπάνια στο μυθοπλαστικό «κύκνειο άσμα» του Κρέιν η ερωτική παραφορά πυροδοτεί την εσωτερική σύγκρουση των ηρώων ή δημιουργεί δραματική κορύφωση. Υπάρχουν όμως και αξιόλογες στιγμές, που βρίσκονται κατά κύριο λόγο στην πολύπτυχη αναπαράσταση της Νέας Υόρκης λίγο πριν από τις αρχές του 20ού αιώνα, αλλά και στην εστίαση σε δευτερεύοντες, υπαρκτούς χαρακτήρες (όπως ο Χένρι Τζέιμς). Η έμπειρη, πυκνή γραφή του Ουάιτ σε συνδυασμό με την ενδελεχή μελέτη και ακριβή αποτύπωση της εποχής θα εξασφάλιζαν την αρμονική σύζευξη ιστορίας και μυθοπλασίας αν ο συγγραφέας δεν παρασυρόταν από τις δικές του λογοτεχνικές εμμονές.