Και το κείμενο της Μαρίας; Εκεί που λες διαβάζοντάς το ότι αυτή, έχοντας υποστεί ως σύζυγος επί μισόν αιώνα τους κλυδωνισμούς και τ’ άγρια σκαμπανεβάσματα του γάμου, τις στενοχώριες, τον αλληλοσπαραγμό, τις ματαιώσεις κι όλα τ’ άλλα, πιάνει τώρα την πένα σα ν’ ανοίγει το παράθυρο για να μπορέσει ν’ αναπνεύσει, να ξαναβρεί τον εαυτό της – ανακαλύπτεις ότι, ως ψυχίατρος, αυτή γνωρίζει όχι μόνο τη συνενοχή που μαρτυρεί η μακροχρόνια μαζοχιστική υπομονή της, μα και τη φύση του μαζοχισμού, που σαν τον Ιανό έχει δύο όψεις που η μία προκαλεί την άλλη. Την ανοίκεια πρόταση γάμου στον Αλκη τής την είχε εμπνεύσει η μεγάλη αγάπη της για την τέχνη και ο θαυμασμός της για τον ζωγράφο – δημιουργό που βρίσκει στην εξάσκηση της τέχνης του τη δικαίωση της ζωής του.
Ωστόσο, για να ζήσει με τον άνθρωπό της δεν θ’ αρκέσει ο θαυμασμός – χρειάζεται και η κινητήρια δύναμη που θα κινήσει τον ψυχικό μηχανισμό· χρειάζονται οι ζωτικές ψευδαισθήσεις που θα την κάνουν να πιστέψει ότι συμμετέχει στο έργο του, ότι του είναι απαραίτητη, ότι τον εμπνέει και, κυρίως, ότι είναι φυσικό το να τον απαλλάσσει από τα χίλια δυο καθημερινά προβλήματα για τα οποία αυτός δεν ευκαιρεί.
Σαν ακροβάτης
Φυσικό το να γίνει θεραπαινίδα του, μαγείρισσα, δακτυλογράφος, να γίνει μάνα, φίλη κι αδελφή, φύλακας Κέρβερος μη διαταραχθεί η ιεροτελεστία της δημιουργίας – να γίνει ακόμα και ο μάνατζερ που θα αντιμετωπίσει την αμείλικτη σύγχρονη αγορά της τέχνης, όπου δεσπόζουν κίβδηλες αξίες κι όπου αυτή θα ακροπατά σαν ακροβάτης ανάμεσα σε ρίσκα, αξιοπρέπεια και ενοχές για να στηρίξει τη δουλειά που η ίδια πιστεύει… Βέβαια, ώσπου να γίνουν όλα αυτά, η κλεψύδρα έχει αναποδογυρίσει! Ο εμπνευσμένος καλλιτέχνης που αξιώνει από τη Μαρία -και το αξίζει- όλες αυτές τις θυσίες, όλον αυτόν τον ύποπτο μαζοχισμό, της έχει παραχωρήσει αυτάρεσκα, χωρίς να το καταλάβει, μεγάλες περιοχές της προσωπικής του ανεξαρτησίας. Με τον καιρό άλλα πράγματα δεν θα μπορεί πια να τα κάνει, άλλα δεν θα θέλει, τα χρόνια περνούν και η βολική εξάρτηση από τη θυματοποιημένη σύζυγο μπορεί από ήπια να γίνει κάποια ώρα διαβολική. Τώρα μπορεί αυτή πια, όταν το θέλει, να παρακολουθεί με τον δικό της σαδισμό τις αγωνίες του δημιουργού – ζωγράφου έχοντας κερδίσει, όπως η ίδια λέει, σ’ όλα τα πεδία – κι ας μην ξεχνάμε την κοινωνική και την οικονομική διάσταση της ζωής.
Εχει κερδίσει επιπλέον, κι αυτή μου φαίνεται να είναι η μεγαλύτερη δικαίωσή της, χρόνια αγάπης, τρυφερότητας και αγώνα μ’ έναν άνθρωπο που τον πιστεύει και με τον οποίο δεν μπόρεσε να βαρεθεί ούτε μια μέρα στη ζωή της. Not one dull day – Μπράβο, Μαρία.