ΡΟΥΘ ΡΕΝΤΕΛ
Πορτομπέλο
μετ.: Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Μεταίχμιο
Η Ρουθ Ρέντελ (Μ. Βρετανία, 1930) είναι μια από τις σημαντικότερες συγγραφείς του ψυχολογικού θρίλερ και του αστυνομικού είδους. Γνωστή και ως Μπάρμπαρα Βάιν, έχει γράψει περισσότερα από πενήντα βιβλία, ενώ έχει βραβευτεί πάρα πολλές φορές για το έργο της. Εξαιρετικής τεχνικής και θεματικής πρωτοτυπίας είναι η συλλογή διηγημάτων της «Η κουρτίνα της μνήμης», στην οποία οι φόβοι, οι φοβίες και οι εμμονές γίνονται οι κατευθυντήριες δυνάμεις των ηρώων.
Το 1964 εξέδωσε το πρώτο μυθιστόρημά της με ήρωα τον Επιθεωρητή Ρέτζιναλντ Γουέξφορντ με τον τίτλο «From Doon with Death», το οποίο έγινε ταινία το 1988, ενώ όλες οι ιστορίες της σειράς με τον ίδιο ήρωα διαδραματίζονται στην ανατολική περιοχή της Αγγλίας Suffolk, όπου έζησε η ίδια, σε μια αγροικία του 16ου αιώνα. Στον Γουέξφορντ, άλλωστε, έδωσε πολλά δικά της χαρακτηριστικά, αλλά και του πατέρα της. Δεν περιορίστηκε να γράφει μόνο αστυνομικές ιστορίες, αλλά ασχολήθηκε με το ψυχολογικό είδος και το μυστήριο ιδιαιτέρως, καθώς η ίδια προτιμά να «πειραματίζεται» με πολλά είδη και να μη μένει προσκολλημένη σε ένα αποκλειστικά. Συνθέτει τις ιστορίες της κατά τη διάρκεια των μακρινών περιπάτων και περιπλανήσεών της, και κάνει ήρωές της άγνωστα άτομα τα οποία συναντά και την εντυπωσιάζουν. Τα έργα της αντικατοπτρίζουν τις κοινωνικές συνθήκες και τις αλλαγές στην αγγλική κοινωνία, ενώ μερικά από τα θέματά της είναι η παιδοφιλία, τα περιβαλλοντικά προβλήματα, οι απόκληροι της κοινωνίας και η ανικανότητα ορισμένων ατόμων να δημιουργήσουν υγιείς σχέσεις. Οι ήρωές της είναι μοναχικοί τύποι, που υποφέρουν από έμμονες ιδέες και ψευδαισθήσεις. Πολλοί απ’ αυτούς είναι διαταραγμένοι, νοσηροί, και ζουν στον δικό τους ιδιότυπο κόσμο. Σχιζοφρένεια, κατάθλιψη, καταπιεσμένη σεξουαλικότητα, οικογενειακή βία, έντονα πάθη γίνονται η πηγή για τη δημιουργία μιας άλλης ζωής, μιας άλλης πρόσληψης της πραγματικότητας. Και όταν η φαντασίωση λαμβάνει σχήμα, τότε η καταστροφή είναι δεδομένη, η αντιστροφή των πραγμάτων φέρνει την πτώση και τον θάνατο.
Η Ρέντελ γράφει απλά, αλλά όχι απλοϊκά, περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια το «άλλο», το διαφορετικό, τον σκιώδη κόσμο του νου, τους λαβυρίνθους του, τις μεταμορφώσεις του, τα απρόοπτα. Η καθημερινότητα σε θραύσματα, καθώς και οι παραμορφωτικές εικόνες συνθέτουν το καινούργιο και το αθέατο, τους αόρατους κινδύνους, αυτό που πολύ εύκολα μπορεί να γίνει απειλή και όλεθρος.
Το Πορτομπέλο είναι μια από τις γνωστότερες και πιο δημοφιλείς γειτονιές του Λονδίνου, γεμάτη κόσμο, μαγαζιά και μικροπωλητές. Εκεί, ο Γιουτζίν, ιδιοκτήτης γκαλερί, θα βρει ένα φάκελο με χρήματα, τον οποίο αντί να παραδώσει στην αστυνομία, τον κρατάει. Βάζει ανακοίνωση στη γειτονιά και περιμένει από τον άγνωστο ιδιοκτήτη του να του τηλεφωνήσει για να του τον επιστρέψει. Αυτό το σημείωμα θα είναι και η αρχή των δεινών του, καθώς μια επιπόλαιη κίνηση θα οδηγήσει τη σύντροφό του κοντά σε ένα άτομο που «ακούει» φωνές και συνομιλεί με ένα φανταστικό πρόσωπο.
Μοναχικοί τύποι που έχουν αδυναμίες, άλλοι στο ποτό, άλλοι στα γλυκά και στις καραμέλες, κινδυνεύουν να καταστραφούν και να διαλύσουν τις όποιες σχέσεις δημιούργησαν με κόπο. Ομως, σ’ αυτό το μυθιστόρημά της η συγγραφέας τραβάει τις κουρτίνες και αφήνει να μπει φως στις σκοτεινές πλευρές των ηρώων της, έτσι ώστε οι απώλειες να είναι όσο το δυνατόν μικρότερες ή να αποκαθίστανται.