ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Κατείχε τη μαγική συνταγή της διδασκαλίας. Γι’ αυτό και κάθε φορά που μιλούσε, είτε στα αμφιθέατρα είτε σε μια τυχαία συνάντηση σε ένα γραφείο ή μέσα από τις ραδιοφωνικές του εκπομπές με τίτλο «Τη γλώσσα μού έδωσαν ελληνική», σου μάθαινε. Κι όχι μόνον ελληνικά…
Γιατί ο Χρίστος Τσολάκης, που έφυγε χθες σε ηλικία 77 ετών, δεν ήταν μόνο (ομότιμος) καθηγητής Νεοελληνικής Γλώσσας στο ΑΠΘ. Δεν ήταν μόνο «γλωσσολόγος» και ιδρυτής του Μουσείου Εκπαίδευσης και Παιδείας στη Βέροια, ο στυλοβάτης του «Φιλόλογου» και των συγγραφικών ομάδων που έγραψαν τα βιβλία της Νεοελληνικής Γλώσσας για το Γυμνάσιο και το Λύκειο, αλλά ήταν Δάσκαλος με το Δ κεφαλαίο. Δάσκαλος για τις γενιές των μαθητών, φοιτητών, φιλολόγων που δίδαξε εξ αντικειμένου αλλά και χιλιάδων άλλων εκτός θρανίων κι εδράνων που έτυχε να βρεθούν στο εκπαιδευτικό του διάβα. (Μαζί τους και μερικές φουρνιές δημοσιογράφων τα τελευταία 15 χρόνια στη Θεσσαλονίκη.)
«Στα μάτια των μαθητών μου», έλεγε ταπεινά ο ίδιος, «βρήκα τον δάσκαλο. Επρεπε να προετοιμάζομαι γερά για να μπορώ να τους προσφέρω όλα όσα έπρεπε, να τους τα λέω απλά και μεθοδικά. Μόνον έτσι μπορούσα να κρατήσω τα μάτια τους δικά μου. Οταν έκανα φάουλ και ήμουν βαρετός, μου το έλεγαν τα μάτια τους».
Ετσι απλά… Γι’ αυτό και κάθε φορά δεν δίσταζε κάποιος να απευθυνθεί σε αυτόν για όποιο «γλωσσικό ζήτημα» προέκυπτε και εκείνος χωρίς έπαρση, καταδεκτικός και συνήθως με μια αισιόδοξη νότα για το μέλλον της ελληνικής γλώσσας απαντούσε, εξηγούσε, τόνιζε «ο πιο καλός δάσκαλος είναι ο πιο ελεύθερος δάσκαλος.
Γιατί ο πιο ελεύθερος δάσκαλος ετοιμάζει τον ελεύθερο άνθρωπο. Αλλά ο πιο ελεύθερος δάσκαλος είναι μαζί και ο πιο υπεύθυνος δάσκαλος, αφού η ελευθερία συνεπάγεται ευθύνες, η δε υπευθυνότητα προϋποθέτει ελευθερία. Ελευθερία κι υπευθυνότητα αποτελούν τους δύο πόλους της δημιουργίας. Και η διδασκαλία είναι δημιουργία», έλεγε.
Η πορεία του από τη Μόρνα της Πιερίας όπου γεννήθηκε και το Γυμνάσιο της Κατερίνης που τελείωσε τον έφερε έως τη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ με δασκάλους Κριαρά, Βακαλόπουλο, Ανδριώτη, Κακριδή, Πολίτη. Μεταπτυχιακές σπουδές στη Σουηδία. Αμέτρητες ώρες διδασκαλίας, επιμόρφωσης εκπαιδευτικών, διαλέξεων, δημοσιεύσεων και συγγραμμάτων για να προσφέρει στα ελληνικά γράμματα και «να συνεισφέρει (όσο ελάχιστοι) στη σύγχρονη διαμόρφωση της γλωσσικής συνείδησης και την καθιέρωση του δημοτικισμού».
«Ποιος είναι» -τον είχε ρωτήσει πριν από χρόνια η συνάδελφος Γ. Μυρτσιώτη- «ο δρόμος προς τον «δίκαιο λόγο», όπως τον χαρακτηρίζετε, που θα δώσει τη λύση στα σημερινά προβλήματα;».
«Η πορεία προς τον αληθινό πολιτισμό των ελεύθερων ανθρώπων κι όχι προς τον «πολιτισμό» των λιγότερο ή περισσότερο καταρτισμένων γιγάντων ή νάνων της τεχνολογίας είναι ανάγκη σ’ αυτό το πνεύμα του ελληνικού, δηλαδή του πρώτου ευρωπαϊκού λόγου της ελευθερίας να θεμελιωθεί».
Η κηδεία του θα γίνει σήμερα από τον Ιερό Ναό της του Θεού Σοφίας.
– Ακαδημαϊκό Δάσκαλο με μοναδική προσφορά στα ελληνικά γράμματα χαρακτηρίζει τον Χρίστο Τσολάκη σε ψήφισμά της η Πρυτανεία του ΑΠΘ, η οποία αποφάσισε αντί στεφάνου να κατατεθεί το αντίστοιχο ποσό στον Σύλλογο Αποφοίτων Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ «Ο Φιλόλογος».