Ο χώρος του πολιτισμού ήταν από τους πρώτους που αισθάνθηκαν την καυτή ανάσα της κρίσης. Χωρίς τις περισσότερο ή λιγότερο γενναίες κρατικές χρηματοδοτήσεις μιας άλλης εποχής, ένας ολόκληρος μηχανισμός που είχε μάθει να λειτουργεί με συγκεκριμένο τρόπο αποδιοργανώθηκε και εμφάνισε πολύ γρήγορα όλη τη συμπτωματολογία ενός κράτους σε καθεστώς χρεοκοπίας. Αρχικά τα δημόσια μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι, που βρέθηκαν χωρίς επαρκές φυλακτικό προσωπικό, και τώρα κραταιοί πολιτιστικοί οργανισμοί, που καλούνται να επιβιώσουν περικόπτοντας ό,τι μπορούν.
Η κατάσταση είναι εμφανώς πιο δύσκολη στο Μουσείο Μπενάκη. Για ολόκληρο τον μήνα Αύγουστο δεν θα είναι ανοικτοί δύο βασικοί του πυλώνες. Τόσο το κτίριο της οδού Πειραιώς που έχει εξελιχθεί σε πρωταγωνιστικό εκθεσιακό κόμβο του ιδρύματος όσο και η νεοσύστατη Πινακοθήκη Γκίκα στην οδό Κριεζώτου που εγκαινιάστηκε τον Μάιο θα παραμείνουν κλειστά μέχρι το τέλος του μήνα. Αλώβητο από τις περικοπές δεν έμεινε ούτε το κεντρικό κτίριο της οδού Κουμπάρη. Στην Τρίτη που ήταν παραδοσιακά κλειστό προστέθηκε και η Δευτέρα, ενώ πλέον το κτίριο της οδού Πειραιώς και το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης θα είναι κλειστά τις πρώτες τρεις ημέρες της εβδομάδας.
Προσπάθεια καταβάλλεται στα δημόσια μουσεία και στους αρχαιολογικούς χώρους έτσι ώστε να ικανοποιούν τις αυξημένες ανάγκες της τουριστικής περιόδου. Στις 16 Ιουλίου ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κώστας Τζαβάρας έδωσε στη δημοσιότητα πίνακες με τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία που λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο.
Ετσι, ο αρχαιολογικός χώρος της Ακρόπολης είναι ανοικτός κατά τη διάρκεια ολόκληρης σχεδόν της ημέρας από τη Δευτέρα μέχρι το Σάββατο (8 με 8 το βράδυ), ενώ μόνο τις Κυριακές κλείνει νωρίτερα (στις 3 το μεσημέρι). Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο που έχει πληγεί ιδιαίτερα από τις ελλείψεις σε φυλακτικό προσωπικό εμφανίζει από τις 8 Ιουνίου ένα «αξιοπρεπές» ωράριο: Τρίτη με Κυριακή από τις 9 το πρωί μέχρι τις 4 το μεσημέρι και τη Δευτέρα 1.30 το μεσημέρι με 8 το βράδυ, έτσι ώστε να υπάρχει μια έστω ημέρα που υπάρχει δυνατότητα απογευματινής επέισκεψης. Αν συμφωνήσουμε ότι το Αρχαιολογικό είναι το Εθνικό Μουσείο της χώρας, oι συγκρίσεις με τα άλλα μεγάλα μουσεία του κόσμου αποκτούν νόημα. Ετσι το Βρετανικό Μουσείο ανοίγει κάθε μέρα στις 10 και κλείνει τις πόρτες του στις 5.30 το απόγευμα. Εξαίρεση οι Παρασκευές, όταν το ωράριο παρατείνεται μέχρι τις 8.30. To Μουσείο του Λούβρου έχει ωράριο «δύο ταχυτήτων»: Δευτέρα, Πέμπτη και Σαββατοκύριακα από τις 9 έως τις 6 το απόγευμα, ενώ Τετάρτη και Παρασκευή παράταση μέχρι τις 9.45 το βράδυ. Την Τρίτη το μουσείο παραμένει κλειστό. Αυτό σημαίνει ότι το Μουσείο της Ακρόπολης συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πιο «γενναιόδωρα» της Ευρώπης. Είναι ανοιχτό κάθε μέρα (πλην Δευτέρας) από τις 8 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ και την Παρασκευή δίνεται παράταση δύο ωρών.
«Ενδέχεται»
Στα άλλα μεγάλα κρατικά μουσεία η κατάσταση δεν διαφέρει σημαντικά από όσα γνωρίζαμε. Ετσι, το Βυζαντινό Μουσείο ανοίγει στις 9 και κλείνει στις 4 (κλειστά τη Δευτέρα), ενώ η Εθνική Πινακοθήκη «κατεβάζει ρολά» μισή ώρα νωρίτερα (κλειστά την Τρίτη). Και τα δύο μουσεία πάντως «προειδοποιούν» τους επισκέπτες από τις ιστοσελίδες τους. Εδώ η μαγική λέξη είναι «ενδέχεται». Ετσι, στο σάιτ της Εθνικής Πινακοθήκης διαβάζουμε ότι «κάποιες ενότητες της μόνιμης έκθεσης ενδέχεται να είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού». Χθες για πράδειγμα ήταν κλειστός ολόκληρος ο όροφος με τον 20ό αιώνα. Προχθές δεν υπήρξε πρόβλημα. «Ανάλογα με τις άδειες», ενημερωθήκαμε.
Στο Βυζαντινό η προειδοποίηση είναι εξίσου σαφής. «Αγαπητοί επισκέπτες, κατά τη διάρκεια της περιήγησής σας στη μόνιμη έκθεση ενδέχεται να διαπιστώσετε ότι δεν είναι επιτρεπτή η πρόσβαση σε κάποιες εκ των ενοτήτων λόγω έλλειψης φυλακτικού προσωπικού». Σε επικοινωνία με το μουσείο πληροφορηθήκαμε ότι το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής παρουσιάζεται κανονικά, όπως και η περιοδική έκθεση γλυπτικής του Θόδωρου Παπαγιάννη. Οσο για το Εθνικό – Αρχαιολογικό, προβλήματα με ορισμένες αίθουσες ενδεχομένως να προκύπτουν μόνον τα Σαββατοκύριακα.