Ο μοναδικός λόγος για να δει ή να ξαναδεί κάποιος σήμερα την ταινία του Ροζέ Βαντίμ «Και ο Θεός έπλασε τη γυναίκα», που ξαναπροβάλλεται στα θερινά σινεμά, είναι η Μπριζίτ Μπαρντό: ένα κράμα σεξουαλικότητας και αθωότητας, ανθεκτικό στο πέρασμα του χρόνου.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’50, χάρη στην ταινία του Βαντίμ, η Μπαρντό έγινε γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο πετυχαίνοντας και ένα μοναδικό ρεκόρ: ήταν η πρώτη Ευρωπαία σταρ του κινηματογράφου που έγινε αναγνωρίσιμη σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη χωρίς να χρειαστεί να πατήσει η ίδια το πόδι της στο Χόλιγουντ για να παίξει σε αμερικανική ταινία. Είναι αλήθεια ότι οι συμπατριώτες της Μπαρντό δεν χειροκρότησαν ποτέ με ενθουσιασμό το υποκριτικό της ταλέντο, χάρηκαν όμως που η κινηματογραφική τους βιομηχανία έπλασε μια «εξαγώγιμη» σταρ παγκοσμίου βεληνεκούς. Ανθρωποι που δεν είχαν ιδέα για το γαλλικό σινεμά ψιθύρισαν το όνομά της ή είδαν την ταινία της. Η εικόνα της Μπε Μπε, όπως χαϊδευτικά την αποκαλούσαν, έγινε κάτι σαν σήμα κατατεθέν του Σεν Τροπέ. Το ψαροχώρι, που ήταν και το φυσικό ντεκόρ στο «Και ο Θεός έπλασε τη γυναίκα», μετά την ταινία σε χρόνο ρεκόρ μετατράπηκε σε διάσημο λιμάνι του διεθνούς τζετ σετ.
Ο θεός…
Ο Βαντίμ, ο οποίος είχε την τύχη να είναι και ένας από τους συζύγους της Μπαρντό, ήταν ο «θεός» που έπλασε ένα απόλυτο sex symbol, το μεγαλύτερο του ευρωπαϊκού κινηματογράφου από το ’50 μέχρι τις μέρες μας. Στο πρόσωπο και στις καμπύλες της Μπαρντό διέκρινε μια σούπερ σταρ, ιδανική για να ταυτιστεί με την εικόνα του ποθητού θηλυκού σε μια εποχή κατά την οποία τα ήθη άλλαζαν με ραγδαίο ρυθμό. Διόλου τυχαία, το 1960, η Σιμόν ντε Μποβουάρ έγραφε για την «Μπριζίτ Μπαρντό και το σύνδρομο της Λολίτας», περιγράφοντας μια εποχή που η σεξουαλική απελευθέρωση ήταν προ των πυλών.
Είναι χαρακτηριστική η πρώτη σκηνή στο «Και ο Θεός έπλασε τη γυναίκα», με την Μπαρντό γυμνή στον ήλιο, ξαπλωμένη μπρούμυτα στην αυλή ενός σπιτιού. Το κορμί της ήταν στρατηγικά καλυμμένο πίσω από ένα λευκό σεντόνι ώστε να υπαινίσσεται ό,τι θα ήθελε η οργιώδης φαντασία των ανδρών. Ο ρόλος της θύμιζε Λολίτα: ένα 18χρονο κορίτσι με ξανθά μαλλιά, η Ζιλιέτ, που έχει μεγαλώσει σε ορφανοτροφείο, κυκλοφορεί ξυπόλητη ή με ποδήλατο στους δρόμους του Σεν Τροπέ και αναστατώνει τα αρσενικά: έναν μάτσο τύπο, που φαντάζει σαν φιγούρα του νεορεαλισμού, τον ευαίσθητο και εύθραυστο αδελφό του, αλλά και έναν μεσήλικα μαικήνα που με τακτ προσπαθεί να αγοράσει τον έρωτά της. Το 1956, χρονιά που γυρίστηκε η ταινία, η Μπαρντό ήταν 22 χρόνων. Η εικόνα της στη συνέχεια ταξίδεψε παντού, ενώ τα παρασκήνια της κινηματογραφικής βιομηχανίας πλημμύρισαν από στάρλετ που ονειρεύονταν να της μοιάσουν. Η νεαρή ηθοποιός είχε καταφέρει να γίνει μια Γαλλίδα Μέριλιν Μονρό εκμεταλλευόμενη με αθώο τρόπο τη σεξουαλικότητά της και τη φυσική της άνεση μπροστά στον φακό. Ο ερωτισμός της ήταν διάχυτος, ανεπιτήδευτος και τα παιχνίδια της χωρίς ενοχές, αλλά και χωρίς το μυστήριο ή τη δηλητηριώδη σαγήνη με την οποία το σινεμά έπλαθε μέχρι τότε τις μοιραίες γυναίκες.
…και ο καλλιτέχνης
Το 1963, η Μπαρντό παρασύρθηκε από το κύμα που σάρωσε το γαλλικό σινεμά αλλάζοντας τη μορφή του και τη θεματολογία του. Η «Περιφρόνηση» του Ζαν-Λικ Γκοντάρ αποδείχθηκε ό,τι καλύτερο της έτυχε στην καριέρα της. Ο Γκοντάρ, η πιο εμβληματική μορφή της νουβέλ βαγκ, άγγιξε την εικόνα της Μπαρντό χωρίς κανένα σύμπλεγμα ψευτοδιανοουμενισμού. Λέγεται ότι η μοναδική παραχώρησή του στον παραγωγό της «Περιφρόνησης», τον πανίσχυρο Κάρλο Πόντι, ήταν μερικά πλάνα που απαθανατίζουν τα γυμνά οπίσθια της Μπαρντό, αντιγράφοντας την πιο στερεότυπη εικόνα της από την ταινία του Βαντίμ. Η Μπε Μπε είναι και πάλι ένα ατίθασο θηλυκό. Αυτή τη φορά όμως δεν σκανδαλίζει άνδρες που χάνουν τον έλεγχό τους εξαιτίας της· περιφρονεί επιδεικτικά έναν συμβιβασμένο άνδρα. Η εκρηκτική παρουσία της στην «Περιφρόνηση» είναι μια ενστικτώδης δύναμη ζωής και όχι ένα λαμπερό σημαίνον σε μια γκονταρική σημειολογία.
Δείτε
Και ο Θεός έπλασε τη γυναίκα (Et Dieu… crea la femme, 1956)
Ερωτικό δράμα του Ροζέ Βαντίμ με το οποίο πλάστηκε ο μύθος της Μπριζίτ Μπαρντό. Η 18χρονη Ζιλιέτ Αρντί σκανδαλίζει με τις καμπύλες της και την ατίθαση ομορφιά της το Σεν Τροπέ. Ερωτεύεται τον Αντουάν, που όμως τη θέλει για μια βραδιά, και για να μην την ξαναστείλουν στο ορφανοτροφείο, παντρεύεται τον αδελφό του, τον Μισέλ, που την αγαπά παράφορα. Παράλληλα, πολιορκείται από έναν ζάπλουτο που τη θέλει για μετρέσα. Παίζουν επίσης, Κριστιάν Μαρκάν, Ζαν-Λουί Τρεντινιάν, Κουρτ Γιούργκενς. (Στα θερινά)
Η περιφρόνηση (Le mepris, 1963)
Ενας μαικήνας του Χόλιγουντ έρχεται στην Τσινετσιτά, παραγκωνίζει τον σκηνοθέτη του και προσλαμβάνει έναν συγγραφέα αστυνομικών ιστοριών για να ξαναγράψει το σενάριο της ταινίας που πρόκειται να γυρίσουν. Η σύζυγος του συγγραφέα θα εκφράσει κατάμουτρα στον άνδρα της την περιφρόνησή της. Του Ζαν-Λικ Γκοντάρ. Με Μπριζίτ Μπαρντό, Μισέλ Πικολί. (Σε dvd στο Ιnternet χωρίς ελληνικούς υπότιτλους)