Θα μπορούσε απλώς να ήταν ένας ισχυρός συμβολισμός, μια δραματουργική ατραξιόν. Συμπυκνωμένη στο γεγονός ότι ένας άνδρας, ο Ιταλός Φιλίπο Αντάμο, ο οποίος πριν από 23 χρόνια σκότωσε τη μητέρα του και αποφυλακίστηκε αφού εκπλήρωσε το χρέος του στην κοινωνία, εισέρχεται εκεί όπου πριν από 2.000 χρόνια απαγορεύονταν οι «βάρβαροι» και οι μητροκτόνοι: στο ιερό όπου τελούνταν τα Ελευσίνια Μυστήρια. Αυτή φαίνεται πως είναι η βασική πληροφορία που ο σκηνοθέτης Ρομέο Καστελούτσι θέλει να διαβάσουν οι θεατές, πριν παρακολουθήσουν τη νέα δημιουργία του, με τίτλο «ΜΑ», η οποία σχεδιάστηκε ειδικά για τον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας και τον θεσμό «2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης».
Παρακολουθώντας πάντως τη site specific περφόρμανς του Καστελούτσι διαπιστώνει κανείς ότι, ακόμη και λίγο προτού συμπληρωθούν τα εξήντα λεπτά της διάρκειάς της, το συντριπτικά κυρίαρχο στοιχείο είναι το θηλυκό: στο Τελεστήριο της Ελευσίνας πέντε μητέρες μεταφέρουν με τη βοήθεια θηλάστρων το γάλα τους σε έναν μεγάλο, οριζόντιο δοκιμαστικό σωλήνα, ενώ πίσω τους δύο μακρινές γυναικείες φιγούρες κινούν νοητά ουράνια σώματα, «προκαλώντας» μια έκλειψη ηλίου· στον ίδιο χώρο, δεκάδες γυναίκες με σκούρα ρούχα της υπαίθρου κρατούν ψηλόλιγνα, σιδερένια κοντάρια, χορεύουν κυκλωτικά, σκίζουν τον αέρα με κοφτές, χορογραφημένες κινήσεις· και αφού ξαπλώσουν πλάι πλάι για να βαδίσει πάνω τους η γυμνή εκπρόσωπός τους, κατευθύνονται στο Πλουτώνιο Σπήλαιο, όπου κουκουλώνονται με μαύρο νάιλον και τελικά κείτονται πίσω από το αντίγραφο ενός προαναγεννησιακού χρυσού πεντάπτυχου του Σιμόνε Μαρτίνι, που απεικονίζει τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και που μπροστά του τοποθετείται ο σωλήνας με το μητρικό γάλα, σαν μέτρο και ορίζοντας των πραγμάτων.
Και αν μέχρι τότε το «ΜΑ» του Καστελούτσι ήταν υπογείως υποβλητικό, ιδίως με τη βοήθεια των εικόνων και του μειούμενου φυσικού φωτός αλλά και της μουσικής, στη συνέχεια εξελίχθηκε σε κάτι παραπάνω από ισχυρά συμβολικό και δραματουργικά ελκυστικό. Η έλευση του Φιλίπο Αντάμο έκανε τα βλέμματα να στραφούν στο μέρος του σχεδόν αδημονώντας, και εκείνος, βαδίζοντας αργά, δεν άγγιζε απλώς τα γύρω μάρμαρα, δεν τα περιεργαζόταν μόνο διά της αφής: έστω σε φαντασιακό επίπεδο, επανέφερε με ένταση την ιερότητα του χώρου διά της ίδιας της βεβήλωσής του, όπως θα έλεγε αργότερα, σε μια δημοσιογραφική συνάντηση, ο ίδιος ο Καστελούτσι.
Οταν ο Φιλίπο Αντάμο έχυνε το μητρικό γάλα στη γη, όταν άγγιζε τον τοίχο του σπηλαίου και τα κουκούλια των γυναικών θρόιζαν ανήσυχα στο τυχαίο φύσημα του αέρα, το θέατρο γινόταν πράγματι –σύμφωνα πάλι με τον Καστελούτσι– ζωή. Οταν ειδικά ύψωνε το χέρι του όπως ο αρχάγγελος προς την Παναγία, θυμόταν κανείς και κάτι ακόμη, πιο συμφιλιωτικό, που ο Ιταλός ήθελε να γνωρίζουν οι θεατές του: στην παράδοση των Ελευσινίων Μυστηρίων, το Πλουτώνιο Σπήλαιο συμβολίζει την είσοδο στον κόσμο που βρίσκεται η μητέρα του ίδιου του Αντάμο: τον Αδη.
