Οταν τα φώτα σβήνουν, καμιά δεκαριά έφηβοι αρχίζουν να στριφογυρίζουν, να παίζουν, να μας μιλάνε για το σύννεφο και τη βροχή – αυτήν που δεν έσταξε ούτε λεπτό τις πρώτες μέρες του Αυγούστου του 2021 στη Βόρειο Εύβοια. Βρισκόμαστε στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, και σε λίγο θα παρακολουθήσουμε την παράσταση «Τόπος Ατελείωτος», ένα έργο πέρα για πέρα αληθινό και διόλου ηθικοπλαστικό. Μια προσπάθεια να μεταφερθεί πως όταν ο πόνος μοιράζεται, μπορεί κάτι άλλο να γεννηθεί, που αν και δεν μπορεί να επουλώσει το τραύμα, τουλάχιστον του επιτρέπει να μετουσιωθεί σε κάτι άλλο.
Από τον Σεπτέμβριο του 2022, οι εκπαιδευτικές και κοινωνικές δράσεις της ΕΛΣ δημιούργησαν έναν κύκλο εργαστηρίων, που ονομάστηκαν «Μέλισμα». Το «Μέλισμα» ταξίδεψε κατά τη διάρκεια ενός έτους στη Βόρεια Εύβοια, στα χωριά της Λίμνης, της Αγίας Αννας, του Μαντουδίου και των Κεχριών και δημιούργησε θεατρικές, μουσικές, χορευτικές και εικαστικές δράσεις των οποίων πρωταγωνιστές ήταν παραπάνω από 200 χωριανοί που βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις καταστροφικές πυρκαγιές. Κάποιοι από αυτούς, περίπου 40, ενώθηκαν για να δημιουργήσουν την παράσταση που παρουσιάστηκε στις Κεχριές στις 16 Ιουλίου και την περασμένη Κυριακή στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ. «Λάβαμε μήνυμα εκκένωσης και όχι κατάσβεσης», λέει στην παράσταση ο Γιώργος Φορτοτήρας, που είναι δημοτικός υπάλληλος και εθελοντής πυροσβέστης. Με τη στεντόρεια, βαθιά και θεατρική φωνή του, θα μας μιλήσει για «αυτό για το οποίο παλεύουμε και αυτό με το οποίο παλεύουμε». Ολοι όσοι θα μιλήσουν και θα τραγουδήσουν, ενήλικοι και ανήλικοι, ερασιτέχνες ηθοποιοί, επαγγελματίες μουσικοί, η ορχήστρα, θα διηγηθούν πόνο αλλά και αναγέννηση. Θα αναρωτηθούν πώς γεννιέται ένα δάσος και τι σημαίνει ο κύκλος της ζωής. Θα μιλήσουν για τη δική τους Εύβοια, όπως η Σοφία Αθανασιάδου από τη Θεσσαλονίκη, η οποία όταν είδε τη Λίμνη, γύρισε το βλέμμα της και το γαλάζιο και πράσινο που αντίκρισε τη στιγμάτισε: δεν ξαναέφυγε από αυτό που ονόμασε τόπο της. «Τι κι αν δεν καήκαμε εμείς;», θα αναρωτηθεί. Η έφηβη Ελένη, από τις Ροβιές, απαγγέλλει με δυνατή καθαρή φωνή, και θα μου πει μετά πως «η παράσταση τους έδωσε ένα κίνητρο και άλλαξε την αντιμετώπισή τους σχετικά με το γεγονός της φωτιάς. Μέσα από κάτι δραματικό, βγήκε κάτι χαρούμενο που τους έφερε κοντά», ενώ ο νεαρός Βικέντιος, που ραπάρει, θαυμάζει την πρωτοβουλία γιατί άνοιξε άλλους ορίζοντες πέρα από τον μικρόκοσμό του: «Μου έδειξαν μια πραγματικότητα που δεν θα είχα ανακαλύψει διαφορετικά».
«Αφατο, άρρητο, απερίγραπτο, ακατάληπτο, αδύνατον», τραγουδούν οι κάτοικοι. Στο κέντρο της σκηνής, μια τρύπα με χώμα, από το οποίο ξεθάβουν φωτογραφίες, γράμματα. Ενα ανθρωπόμορφο ελάφι εμφανίζεται στη σκηνή και παρελαύνει στους ώμους των συμμετεχόντων: «Αφιερώνουμε αυτήν την παράσταση στα αδέλφια μας, όλους όσοι δοκιμάζονται», λένε. Γίνονται όλοι ένας ξέφρενος χορός, και τραγουδούν «για όλα όσα έγιναν και όσα θα ‘ρθουν», ένα λυτρωτικό, καθαρτικό βήμα προς τα μπρος, μια αναγέννηση. Πριν αρχίσουμε να χειροκροτούμε μανιασμένα, τα δάκρυα τρέχουν ασυγκράτητα και σκεφτόμαστε, μαζί τους: «Τι άλλο υπάρχει, παρά ο άνθρωπος για τον άνθρωπο;».