Σε σοβαρή ενδοακαδημαϊκή διελκυστίνδα εξελίσσεται το σχέδιο ενεργειακής αναβάθμισης των δύο κεντρικών και αρχαιότερων κτιρίων του Πανεπιστημίου Πατρών. Στη μία άκρη το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, οι άνθρωποι του οποίου έχουν κινήσει τους τελευταίους μήνες γη και ουρανό για να σταματήσουν το έργο καθώς, όπως πιστεύουν, απειλείται η αρχιτεκτονική ταυτότητα του ιδρύματος. Και στην άλλη άκρη η Πρυτανεία του ιδρύματος, που στο παρά ένα της υπογραφής της σύμβασης με τον ανάδοχο του έργου (προϋπολογισμού 3,5 εκατ. ευρώ) υποχρεώθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού να αναμένει τη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων για την κήρυξη ή μη των δύο κτιρίων.
Τα δύο αυτά ιδιαίτερα αλλά παραμελημένα κτίσματα, «πικιωνικών» επιρροών, είναι τα πρώτα που κατασκευάστηκαν στην πανεπιστημιούπολη πριν από μισόν αιώνα (1972), σε σχέδια του διακεκριμένου αρχιτέκτονα Ιωάννη Κουμανούδη, και συγκροτούν «μια ιδιαίτερα επιτυχημένη σύζευξη μοντέρνου και παραδοσιακού», όπως επισημαίνει στην «Κ» ο πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων, Γιάννης Αίσωπος. «Πιο πολύ από όλα, όμως, τα κτίρια αυτά αποτελούν σύμβολα του Πανεπιστημίου Πατρών και συγκροτούν τα στοιχεία αναφοράς και ταυτότητάς του για καθηγητές, φοιτητές, αποφοίτους, αλλά και για το ευρύτερο κοινό», συμπληρώνει. Γιατί όμως η ενεργειακή αναβάθμισή τους θέτει σε κίνδυνο την αρχιτεκτονική τους υπόσταση; «Με την τοποθέτηση συνθετικών πλακών διογκωμένης πολυστερίνης εξωτερικά σε όλες τις όψεις τους αλλοιώνονται οι διαστάσεις και οι αναλογίες των κτιριακών μελών, εξαφανίζεται η τρισδιάστατη επεξεργασία των όψεων και καλύπτονται τα ένθετα διακοσμητικά στοιχεία και οι λίθινες επιφάνειές τους», εξηγεί ο καθηγητής. Τον ρωτάω αν υπάρχει εναλλακτική πρόταση. «Φυσικά, με τη χρήση εσωτερικής θερμομόνωσης, και την καταθέσαμε στον πρύτανη και στη Σύγκλητο στις 20 Οκτωβρίου», μας λέει.
Αλλά δεν είναι πολύ αργά τώρα για όλα αυτά; Το έργο όχι μόνον έχει δημοπρατηθεί αλλά υπάρχει και ανάδοχος. «Δεν έχω να δηλώσω κάτι πριν αποφανθεί το γνωμοδοτικό όργανο του υπουργείου Πολιτισμού», σημειώνει στην «Κ» ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών, Χρήστος Μπούρας, ο οποίος μας ενημερώνει ότι στις 27 Δεκεμβρίου έχει προγραμματιστεί συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Γιώργο Διδασκάλου. «Να ρωτήσετε τον κύριο Αίσωπο γιατί ψήφισε τη μελέτη πριν από δύο χρόνια και γιατί στα 24 χρόνια ύπαρξης της σχολής δεν υπήρξε καμία ενέργεια για τον χαρακτηρισμό των δύο κτιρίων». Ο κ. Αίσωπος απαντά ότι ψήφισε τη μελέτη στο πλαίσιο ενός επιτελικού οργάνου όπως είναι η Σύγκλητος, που από τη φύση του δεν μπαίνει στη λεπτομέρεια των θεμάτων. «Δυστυχώς, το Τεχνικό Συμβούλιο του πανεπιστημίου, εκεί όπου όλα αυτά τα ζητήματα θα είχαν αναδειχθεί εγκαίρως μέσα από τη συστηματική μελέτη των μακετών, δεν διαθέτει ούτε έναν αρχιτέκτονα με ευθύνη του πρύτανη».
Από την πλευρά του, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών Χρήστος Μπούρας επισείει δύο κινδύνους: τη διαιώνιση της κακής κατάστασης των κτιρίων και το ενδεχόμενο να χαθούν οι εξασφαλισμένοι, από το 2021, πόροι χρηματοδότησης του έργου. Ο κ. Αίσωπος σε αυτό το σημείο αντιτείνει ότι η Πάτρα, επιβάλλοντας πιο πράσινα πρωτόκολλα για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων της, μπορεί να γίνει πρότυπο εφαρμογής σύγχρονων μεθόδων ενεργειακής αναβάθμισης σε ιστορικά κτίσματα. Αυτό είναι επί της ουσίας και το επίδικο της υπόθεσης: πώς εκσυγχρονίζεις αξιόλογα δείγματα της αρχιτεκτονικής σου παράδοσης χωρίς να τα τραυματίζεις αισθητικά; Μια πρώτη ιδέα θα πάρουμε πιθανότατα τον Ιανουάριο, όταν το θέμα θα εξεταστεί από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων.