Αγέρωχη και ταυτόχρονα ευάλωτη, με μια εξαιρετικά εκφραστική φωνή που κουβαλάει εμπειρία άνω του μισού αιώνα ως αφηγήτριας, ποιήτριας, μουσικού και περφόρμερ, η Πάτι Σμιθ στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στέκει ως άλλη πρωθιέρεια μπροστά στο αναλόγιο με τα ποιητικά της κείμενα, στο πλαίσιο της παράστασης «Correspondences», πλαισιωμένη από τους μουσικούς της Soundwalk Collective, της πλατφόρμας σύγχρονης ηχητικής τέχνης του Γάλλου καλλιτέχνη Στέφαν Κρασνεάντσκι και του Ιταλού παραγωγού Σιμόνε Μέρλι.
Ακολουθεί μια οπτικοακουστική εμπειρία, με προβολές τις οποίες έχει επιμεληθεί ο Πορτογάλος κινηματογραφιστής Πέδρο Μαΐα, ένας ψαλμός για τη σαρωτική μανία του ανθρώπου απέναντι στη φύση, που συμπυκνώνει σκέψεις και εικόνες ποιητών, σκηνοθετών, επαναστατών και διανοουμένων, οι οποίοι κατέγραψαν την τραγωδία και την ομορφιά της ανθρώπινης εμπειρίας.
Σε αυτό το ιδιότυπο τελετουργικό που μοιάζει με αγωνιώδη κραυγή για την καταστροφή του περιβάλλοντος, η Πάτι Σμιθ αλλάζει φωνές και πρόσωπα, γίνεται η Μήδεια, ενώ πίσω της προβάλλεται σε γκρο πλαν η Μαρία Κάλλας σε σκηνές από την ομότιτλη ταινία του Πιερ Πάολο Παζολίνι, αφηγείται ιστορίες για τους απελπισμένους και τα πάθη τους κι άλλοτε τραγουδάει ένα γκόσπελ με φόντο τα πλάνα από «Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο», αυτή «την πανέμορφη ταινία του Παζολίνι», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η ίδια, στις λίγες στιγμές που απευθύνθηκε στο κοινό.
Κάθε συναυλιακή εμφάνιση της Πάτι Σμιθ στη χώρα μας έχει υπάρξει μια μοναδική εμπειρία, με κορυφαία εκείνη του 2022 στο Ηρώδειο, όπου τραγούδησε υπό βροχήν και απήγγειλε την «Κραυγή» του αγαπημένου της μπιτ ποιητή Αλεν Γκίνσμπεργκ. Ωστόσο, η παράσταση «Correspondences» που παρακολουθήσαμε στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, είναι μια πολύ διαφορετική συνθήκη που μοιάζει περισσότερο με επιστροφή στη βάση της, την ποίηση και στα ξεκινήματά της. Τότε που στην αυγή της δεκαετίας του ’70 παρουσίαζε τις ανατρεπτικές για την εποχή ποιητικές περφόρμανς της, με τον κιθαρίστα Λένι Κέι να τη συνοδεύει μουσικά.
Το χειροκρότημα ενθουσιώδες κατά την ολοκλήρωση της παράστασης, από το ανύποπτο για αυτό που θα ακολουθούσε, κοινό της Στέγης. Μετά την υπόκλιση, η 77χρονη Πάτι Σμιθ επέστρεψε στη σκηνή, μόνη της αυτή τη φορά κι απευθυνόμενη στο κοινό που χειροκροτούσε όρθιο, είπε ότι θα ήθελε να τιμήσει την επέτειο γάμου της με τον εκλιπόντα σύζυγό της, τον μουσικό Φρέντι Σόνικ Σμιθ, τραγουδώντας το διάσημο τραγούδι που έγραψε για τον έρωτά της προς εκείνον, καλώντας μας να τη συνοδεύσουμε. Ετσι, απρόσμενα, ξεκίνησε να τραγουδάει α καπέλα τη μεγαλύτερη επιτυχία της, το θρυλικό «Because the night», μια σύνθεση του Μπρους Σπρίνγκστιν με στίχους της ίδιας, από τον δίσκο της «Easter» του 1978. Ενα μεγάλο χαμόγελο διαγραφόταν στο πρόσωπό της, που προέδιδε τη μεγάλη αγάπη της για τη μουσική, αλλά και την ίδια τη ζωή. Ενα αναπάντεχο κλείσιμο σε μια βραδιά που μας γέμισε με βαθιά συγκίνηση, καθώς τη βλέπαμε να επικοινωνεί τόσο αγνά, απλόχερα και ποιητικά. Οπως μόνο η Πάτι ξέρει.
