Για μια σύντομη τηλεφωνική συνομιλία βρήκαμε τη Συραγώ Τσιάρα, διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου (ΕΠΜΑΣ) στην Εσπλανάδα του ΚΠΙΣΝ. Εκεί πρόκειται να αναβιώσει το όραμα της γλύπτριας Αλεξ Μυλωνά, χάρη σε μια σπονδυλωτή υπαίθρια έκθεση, την οποία επιμελείται η κ. Τσιάρα.
Η «Εκπλήρωση» αποτελεί προϊόν συνεργασίας του ΚΠΙΣΝ με την ΕΠΜΑΣ και πραγματοποιείται με την αρωγή του μουσείου MOMus – Αλεξ Μυλωνά και της κόρης της καλλιτέχνιδος, επίσης δημιουργού, Ελένης Μυλωνά. «Ηρθα για να δω τις τελευταίες λεπτομέρειες της εγκατάστασης», λέει η κ. Τσιάρα, καθώς το πρώτο μέρος της έκθεσης είναι από σήμερα στη διάθεση του κοινού. Εξι φωτογραφίες σε πολύ μεγάλο μέγεθος, στηριγμένες σε βάσεις, φτιάχνουν μια διαδρομή για τον επισκέπτη του κέντρου. «Το υπερφυσικό μέγεθος των φωτογραφιών υπήρξε προσωπική επιμελητική επιλογή μου, αφενός για να υπάρχει μια αναλογία με το φυσικό περιβάλλον και αφετέρου επειδή ήθελα να κάνω έντονη την παρουσία και τη στάση της καλλιτέχνιδας», σχολιάζει η επιμελήτρια.
Το σκεπτικό της έκθεσης επικεντρώνεται στη σχέση της γυναικείας καλλιτεχνικής δημιουργίας με την ιστορική και θεσμική πραγματικότητα, τους περιορισμούς, το όνειρο και την έμπρακτη υπέρβαση. Εκκινεί από τις γλυπτικές – αρχιτεκτονικές προτάσεις που συνέλαβε και υλοποίησε η Αλεξ Μυλωνά κατά τη δεκαετία του 1970. «Για την ακρίβεια, το πρώτο μέρος της έκθεσης, η παρουσίαση των vintage αρχειακών φωτογραφιών της Ελένης Μυλωνά αποτελούν τεκμήριο της συνάντησης δύο γυναικών εικαστικών δημιουργών, που τις ενώνει επιπλέον η συγγένεια. Είναι το κάλεσμα της μητέρας στην κόρη για να δουλέψουν μαζί».
Πραγματικά, η Αλεξ Μυλωνά απευθύνθηκε στον φωτογραφικό φακό της Ελένης, φορώντας τις γλυπτές δημιουργίες της «Σταθμός Βενζίνας – Πανοπλία» και «Κεκλιμένο – Περικεφαλαία», εν είδει προστατευτικού εξοπλισμού. Το βλέμμα της και η μορφή της, με αυτοπεποίθηση και ετοιμότητα προβάλλει μέσα από τα περισσότερα έργα, τα οποία είχε εκθέσει ως γλυπτές αρχιτεκτονικές μελέτες με την προοπτική να μεγαλώσουν κάποτε και να γίνουν αυτό που ονειρευόταν.
«Μέχρι την εκπλήρωση της επιθυμίας της, οι μακέτες έγιναν διακοσμητικά αντικείμενα ή καπέλα, κομμάτι της ταυτότητάς της, της περσόνας που διαμόρφωσε μέσα από τη δουλειά της», σχολιάζει η κ. Τσιάρα.
Η πρώτη έμπρακτη υλοποίηση του οράματος της Αλεξ Μυλωνά κατέστη δυνατή στο πλαίσιο της αναδρομικής της έκθεσης στην ΕΠΜΑΣ το 1986, όταν η πρωτότυπη μακέτα του έργου «Ανάπτυξη του κύκλου – Πρόταση για κάθισμα σε μουσείο» μεταφέρθηκε σε σίδερο, σε μεγάλες διαστάσεις, και εκτέθηκε στον κήπο της Πινακοθήκης. Από το υπαίθριο μουσείο της Εθνικής Γλυπτοθήκης όπου βρίσκεται πλέον, μεταφέρθηκε τώρα στην Εσπλανάδα, ένα σχόλιο για τη λειτουργία της τέχνης στον δημόσιο χώρο.
«Εμείς οι γυναίκες προσπαθούμε να σταθούμε σ’ αυτόν τον ανδροκρατούμενο κόσμο και με τις αιχμές μας να ισορροπήσουμε. Είναι ο αγώνας μας», είχε εξομολογηθεί η Αλεξ Μυλωνά στην κόρη της σε ένα βίντεο-πορτρέτο. Απαντώντας με σύγχρονους όρους σ’ αυτή την πρόκληση, το τρίτο μέρος της σπονδυλωτής έκθεσης «Εκπλήρωση» είναι μια νέα παραγωγή, ένα γλυπτό πέντε μέτρων που βασίζεται στις αρχικές μακέτες και υλοποιείται με φροντίδα, ώστε να βρει επιτέλους τη θέση του στον χώρο.
