Το «Lapis Lazuli», ένα μεταμορφωσιγενές πέτρωμα που παρουσιάζει απρόβλεπτη συμπεριφορά κάτω από μεγάλη πίεση, δίνει το όνομά του στην πιο πρόσφατη δουλειά του Ευριπίδη Λασκαρίδη.
Στη διάρκεια του παθιασμένου, παρατεταμένου χειροκροτήματος της προχθεσινής πρεμιέρας στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, που κάλεσε πολλές φορές στη σκηνή τους πέντε ερμηνευτές –ανάμεσά τους και ο σκηνοθέτης– αναζητούσα τη σύνδεση του Lapis Lazuli με την παράσταση που είχαμε απολαύσει. Τη βρήκα στις μαγικές ιδιότητες του πετρώματος, στο ανεξήγητο και παραφυσικό που ο αλχημιστής Λασκαρίδης καταφέρνει πάντοτε να τοποθετεί στα έργα του μετατρέποντας τα ταπεινά υλικά του σε συναρπαστική ψυχαγωγία.
Τι είδαμε στη σκηνή; Μεταξύ άλλων, έναν άνδρα ντυμένο με στολή λυκάνθρωπου, έναν άλλο με ιατρική ποδιά και ζωγραφισμένη μάσκα αντί για πρόσωπο, μια αέρινη χορεύτρια με μακρύ λευκό νυχτικό, ένα δέντρο που περπατάει, ένα τζάκι που καπνίζει, έναν κινούμενο μαύρο όγκο που αλλάζει σχήμα όπως το σκοτάδι· ο νυχτερινός ουρανός ή ο θάνατος που τυλίγει τους ηθοποιούς – χορευτές.
Οποιος όμως νομίζει ότι μπορεί να αφηγηθεί τις ιστορίες που περιέχονται μέσα στο «λασκαριδικό» σύμπαν απογοητεύεται γρήγορα. Οι παραστάσεις αυτού του τόσο ιδιότυπου, αυθεντικού δημιουργού που είναι ταυτόχρονα εικαστικός καλλιτέχνης, χορογράφος, δραματουργός και δαιμόνιος κατασκευαστής, προορίζονται για την καρδιά μας, όχι για τη σκέψη. Οσο περνούν τα χρόνια και η έρευνά του εξειδικεύεται και ενώ οι περιοδείες των τριών έργων του –«Relic» (2015), «Τιτάνες» (2017) και «Ελενίτ» (2019)– ολοκληρώθηκαν, ο Λασκαρίδης βυθίζεται βαθύτερα στο συλλογικό ασυνείδητο της ανθρωπότητας αντλώντας σύμβολα, εικόνες, και μορφές που μιλούν χωρίς λόγια. Πολλές φορές κατά την 80λεπτη παράσταση, οι ερμηνευτές μάς απευθύνθηκαν σε μια γλώσσα ακατανόητη, στην οποία πού και πού αναγνωρίζαμε φθόγγους ή λέξεις σε διάφορες γλώσσες. Εμπόδισε αυτό την κατανόηση; Το αντίθετο, μας απάλλαξε από την τυραννία του νου που δεν μας επιτρέπει να πιστέψουμε στη μαγγανεία.
Τα θαύματα του «Lapis Lazuli» είναι χειροποίητα, αλλά λειτουργούν θαυμάσια παρότι ως θεατές έχουμε εθιστεί σε εντυπωσιακά τεχνολογικά πολυθεάματα και τις «emerging» εμπειρίες.
«Το έργο απευθύνεται σε όσους αναγνωρίζουν πόσο συγκινητική είναι η αστεία πλευρά της ζωής, σε όσους δεν ψάχνουν μηνύματα και διδάγματα, σε όσους δεν παίρνουν στα σοβαρά τον εαυτό τους», έχει πει ο σκηνοθέτης. Γητευτής ευτελών υλικών, εφευρέτης μαγικών εικόνων που συνδέουν τα ταμπλό βιβάν των ευγενών του 19ου αιώνα με το λαϊκό θέατρο σκιών, τον Φρίντριχ Μουρνάου με τον Καρλ Γιουνγκ και τον τρόμο με την κωμωδία, ο Λασκαρίδης μέχρι την τελευταία ώρα της πρόβας εξελίσσει τη δομή της παράστασης.
Για αυτό στην τελική υπόκλιση κλήθηκαν στη σκηνή από τον σκηνοθέτη όχι μόνον οι ερμηνευτές αλλά και η πολυάριθμη ομάδα του (OSMOSIS) –ειδικοί κατασκευαστές ήχων, φωτισμών σκηνικών αντικειμένων– που δούλεψε για το έργο και έλαβαν και εκείνοι μια γενναία μερίδα χειροκροτήματος.
«Lapis Lazuli», Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Κεντρική Σκηνή, έως τις 21 Απριλίου.