Είχε πει ότι ήθελε να γίνει ηθοποιός από παιδί. Οτι οι πρώτες παραστάσεις που είχε παρακολουθήσει, κυρίως στο Εθνικό Θέατρο αλλά και αλλού, την είχαν συνεπάρει τόσο, που ήξερε από νωρίς ποιον δρόμο θα ακολουθήσει. Οι καλλιεργημένοι γονείς της την είχαν πρωτοφέρει σε επαφή με την τέχνη του θεάτρου, είχαν όμως αντιρρήσεις. Ετσι, η Αννα Παναγιωτοπούλου, η οποία το Μεγάλο Σάββατο έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 76 ετών έπειτα από επιπλοκές της νόσου Αλτσχάιμερ, ξεκίνησε τη διαδρομή της στην υποκριτική με μια κίνηση «μυστική», αλλά με ξεκάθαρες προθέσεις: ενώ βάσει οικογενειακού σχεδίου βρισκόταν στην Ελβετία για σπουδές, επέστρεψε κρυφά και πέτυχε στις εξετάσεις του Εθνικού Θεάτρου.
Φοιτούσε στην ίδια τάξη με τον Σταμάτη Φασουλή. Μαζί θα βρίσκονταν έπειτα στη βασική ομάδα του «Ελεύθερου Θεάτρου», στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Ηταν ένα συλλογικό, πολιτικοποιημένο εγχείρημα και τα μέλη του είχαν λίγα χρήματα, αλλά πολλή όρεξη για δουλειά. Το ρεπερτόριό τους ήταν ευρύ, όμως μετά τη μεγάλη –προς δυσαρέσκεια της χούντας– επιτυχία της επιθεώρησης «Κι εσύ χτενίζεσαι» το 1973 στο Αλσος Παγκρατίου, η ομάδα επικεντρώθηκε στο είδος και στην ανανέωσή του. Η Παναγιωτοπούλου άρχισε να γράφει κείμενα και ήταν στα τέλη της δεκαετίας του ’70 που συμμετείχε και στη συγγραφική ομάδα της ραδιοφωνικής «Λιλιπούπολης». Στο μεταξύ, το «Ελεύθερο Θέατρο» μεγάλωσε, έγινε «Ελεύθερη Σκηνή» και στα μέσα της δεκαετίας του ’80 ο κύκλος έκλεισε.
Ακολούθησε η τηλεοπτική μεταφορά του σατιρικού μυθιστορήματος του Δημήτρη Ψαθά, «Μαντάμ Σουσού», που προβλήθηκε το 1986 στην ΕΡΤ2, σε σκηνοθεσία Θανάση Παπαγεωργίου. Η Αννα Παναγιωτοπούλου δεν εκτιμούσε ιδιαίτερα την τηλεόραση, της άρεσε όμως η ηρωίδα, μια κατά φαντασίαν αριστοκράτισσα που βλέπει τη γειτονιά της, τον Μπύθουλα, ως «πτωχοκομείο». Η ερμηνεία της ήταν τόσο καθοριστική, που η Μαντάμ Σουσού πέρασε στην καθομιλουμένη και των επόμενων γενεών, ενώ η ηθοποιός αξιοποίησε το κωμικό της ταλέντο και στη νεότευκτη ιδιωτική τηλεόραση, με πρώτο και καλύτερο παράδειγμα τις «Τρεις Χάριτες» των Μιχάλη Ρέππα και Θανάση Παπαθανασίου. Η ακόμη μεγαλύτερη δημοφιλία (που στα επόμενα χρόνια θα ενισχυόταν και από το YouTube) ήρθε με τη σειρά «Ντόλτσε βίτα» των Αλέξανδρου Ρήγα και Λευτέρη Παπαπέτρου, ενώ από το 1999 και έπειτα η ηθοποιός θα εμφανιζόταν με επιτυχία και σε ταινίες των Ρέππα – Παπαθανασίου όπως «Safe Sex», «Το κλάμα βγήκε από τον παράδεισο» και «Οξυγόνο», στο «Φτάσαμεε!» του Σταύρου Τσιώλη κ.ά.
Στους περισσότερους ρόλους της, η χροιά της φωνής και η γλώσσα της είχαν ιδιαίτερη σημασία. Το εξηγεί ο Σταμάτης Φασουλής, σημειώνοντας κατ’ αρχήν ότι η Παναγιωτοπούλου άλλαξε την ίδια την εκφορά του γυναικείου θεατρικού λόγου, με τρόπο σπάνιο. «Του προσέθεσε μια αθωότητα, που όμως πέρναγε ξυστά από την παράνοια», λέει ο σκηνοθέτης και ηθοποιός, συμπληρώνοντας ότι «εξοστράκισε επίσης όλο το φτιασίδωμα μιας… “κιουρίας”, όπως λέγαμε τότε. Σαν να την ξεμπρόστιασε, χωρίς να τη μισεί όμως».
Η ερμηνεία της στην τηλεοπτική μεταφορά της «Μαντάμ Σουσού» ήταν τόσο καθοριστική, που η ηρωίδα πέρασε στην καθομιλουμένη και των επόμενων γενεών.
Η καταγωγή της
Πώς το κατάφερε; «Ισως οφειλόταν και στην καταγωγή της», σημειώνει ο κ. Φασουλής. «Γιατί η Αννα καταγόταν, από τη μεριά της μητέρας της, από μια οικογένεια αριστερών αγωνιστών και από τη μεριά του πατέρα της, από ανθρώπους της ανωτέρας αστικής τάξης. Αυτές οι δύο οικογένειες ζούσανε μέσα της. Μπορούσε να κριτικάρει και τους μεν και τους δε, χωρίς να πάψει να τους λατρεύει. Ηταν μεγάλη υπόθεση στην ερμηνεία της και ήταν κομμάτι της προσφοράς της: το να μπορείς να σατιρίσεις κάτι αγαπώντας το, χωρίς να το κοροϊδεύεις. Αυτό δεν υπήρχε πριν από την Αννα. Εκείνη εισήγαγε το “αγαπώ αλλά σατιρίζω συγχρόνως”».
Ο συνθέτης Σταμάτης Κραουνάκης, που συνεργάστηκε με την Αννα Παναγιωτοπούλου το 1991-92 στο ανέβασμα της παράστασης «Το έκτο πάτωμα» του Αλφρέντ Ζερί, κάνει λόγο για μια «πολύ μεγάλη ηθοποιό». Προτείνει –αντί για αναλύσεις– να ανατρέξουμε σε σκηνές της διαθέσιμες διαδικτυακά, όπως εκείνη από τις «Τρεις Χάριτες», που η ηθοποιός απαγγέλλει σατιρικά το δημοτικό τραγούδι της Λένως Μπότσαρη. Και όπως λέει χαρακτηριστικά, «για μένα δεν υπάρχει “έξοδος” για την Αννα. Ακούω μόνο –με έναν σοβαρό τρόπο– γέλια, τα οποία έρχονταν κατά κύματα, έπειτα από σοβαρές ατάκες».
Η κηδεία της Αννας Παναγιωτοπούλου θα γίνει την Πέμπτη στο νεκροταφείο Ζωγράφου.