MALCOLM MACKAY
Πώς ένας εκτελεστής λέει αντίο
μτφρ.: Aλκηστις Τριμπέρη
εκδ. Πόλις
Γεννημένος το 1982 στο Stornoway της Σκωτίας, ο ευφυής και βαθιά σκεπτόμενος, αν κρίνουμε από την ποιότητα των βιβλίων του, Malcolm Mackay ήδη από το πρώτο βιβλίο της τριλογίας της Γλασκώβης, το οποίο μεταφράστηκε από την πολύ προσεκτική Αλκηστη Τριμπέρη στα ελληνικά με τον τίτλο «Ο αναγκαίος θάνατος του Λιούις Γουίντερ» (Πόλις, 2014), ξεχώρισε για την ιδιαίτερη φροντίδα με την οποία ασχολείται με την πολυπλοκότητα της σκέψης και των συναισθημάτων. Ειδικά σε περιπτώσεις ανθρώπων που ζουν στο παράνομο περιθώριο της κοινωνίας (η τριλογία, της οποίας αναμένουμε να μεταφραστεί και το τρίτο μέρος, «The Sudden Arrival of Violence», στο σύνολό της έχει ως θέμα τον υπόκοσμo της πόλης).
O Mackay, ωστόσο, δεν ξεχωρίζει μόνον επειδή ενδιαφέρεται για τις νοητικές και ψυχικές διεργασίες των περιθωριακών κατά κύριο λόγο ηρώων του, καθώς το (μάλλον ασυνήθιστο για το είδος του νουάρ) αντικείμενο που τον απασχολεί ο ίδιος επιλέγει, και αποδεικνύεται ικανός, να το παρουσιάσει με έναν ακόμα πιο ξεχωριστό τρόπο. Οπως και στο πρώτο, έτσι και στο ανά χείρας δεύτερο βιβλίο της τριλογίας ο Mackay χρησιμοποιεί μιαν ιδιότυπη αφηγηματική τεχνική (το αστυνομικό μυθιστόρημα φαίνεται, τελικά, ότι επιδέχεται μια απρόσμενα μεγάλη ποικιλία αφηγηματικών χειρισμών), η οποία εφάπτεται αλλά δεν ταυτίζεται, παρά λίγες μόνον φορές, με την άμεση απεύθυνση στον αναγνώστη. Εκείνο που προσομοιάζει στην, παλαιάς κοπής, απεύθυνση είναι η, νεωτερική από αρκετές απόψεις, κλίμακα των διαφορετικών βαθμίδων του ελεύθερου πλάγιου λόγου, βάσει των οποίων ο αναγνώστης παρακολουθεί τον αφηγητή, ο οποίος, με τη σειρά του, παρακολουθεί τον ήρωα ή τον ενδύεται, πλησιάζοντας συχνά τη συνθήκη του first person shooter των βιντεοπαιχνιδιών. Εντέλει, ο πανταχού παρών αφανής αφηγητής φαίνεται άλλοτε να απευθύνεται στους ήρωες, άλλοτε στον αναγνώστη του (και αυτά ισχύουν ακόμα και για τον κατάλογο των προσώπων, ο οποίος προτάσσεται του συγκειμένου των μυθιστορημάτων) και οπωσδήποτε στον εαυτό του, όπως κάθε δημιουργός, εσαεί διερωτώμενος για τη βία του ανθρώπινου αδιέξοδου, την κατάρα των εκκρεμοτήτων από το παρελθόν μιας παράλογης ζωής, την «τρυφερότητα» που οφείλουμε στους σύνθετους χαρακτήρες των «κακών», τις καθολικές αλήθειες που συνάγονται μέσα από τις ατομικές περιπτώσεις.
«Η αστυνομική πλοκή ακολουθεί τις απρόβλεπτες μεταμορφώσεις της εσωτερικής “πραγματικότητας” και δεν υποτάσσεται πλήρως στα εξωτερικά γεγονότα», σύμφωνα και με τον καθηγητή Εγκληματολογίας Γιάννη Πανούση. «Το κέντρο βάρους βρίσκεται στην ψυχή και όχι στο χρήμα». Με το ζητούμενο της φρέσκιας, ιδιότυπης (συγ)γραφής λυμένο, ο Mackay επικεντρώνεται με εξαιρετική, αλίμονο, επιτυχία στο νόημα του στίχου του Τάσου Λειβαδίτη: «Και μόνο μετά το έγκλημα μαθαίνεις ποιος είσαι».