Αποκαμωμένοι από τη ζεστή, βαριά ατμόσφαιρα της περασμένης Κυριακής, μπήκαμε με τον σκηνοθέτη Κωνσταντίνο Γιάνναρη μέσα στο σκοτεινό αλλά δροσερό Αλατζά Ιμαρέτ, στις παρυφές της Ανω Πόλης στη Θεσσαλονίκη, το οποίο μετατράπηκε σε μια ιδιαίτερη αίθουσα προβολής για την εγκατάσταση «Techniques of the body», ενός σύντομου φιλμ με αφορμή το μεταναστευτικό ζήτημα. «Είναι προνόμιο ότι δεν γνωρίσαμε πόλεμο αλλά και άγνοια», ακούμε τη φωνή του αφηγητή, ιστορικού Μαρκ Μαζάουερ, να αντηχεί στον κεντρικό χώρο του Ιμαρέτ. Ταυτόχρονα οι εικόνες του κ. Γιάνναρη, μια μείξη των προσφυγικών ροών του 1922 και του 2016, με τοπία και προσφυγικούς καταυλισμούς στην Ειδομένη, στην πλατεία Βικτωρίας και στα λιμάνια, να προβάλλονται στον κεντρικό, φθαρμένο τοίχο του μνημείου που αποτελεί σημειολογικά και κυριολεκτικά τον «καμβά» της εγκατάστασης την οποία επιμελήθηκε η Αλίκη Τσιρλιάγκου. Στο 20λεπτο φιλμ «Techniques of the body» ο κ. Μαζάουερ μας θυμίζει τη διαχρονική έννοια της φιλοξενίας, τη σύνδεση της ιστορίας με τη μετακίνηση πληθυσμών και την ομώνυμη εργασία του Γάλλου κοινωνιολόγου Μαρσέλ Μoς για τα στοιχεία που είναι κοινά σε φαινομενικά διαφορετικούς ανθρώπους, ενώ ο κ. Γιάνναρης μας τροφοδοτεί με μια ποιητική συρραφή εικόνων –στα πρότυπα του Γάλλου κινηματογραφιστή Κρις Μαρκέρ, όπως θα μας πει αργότερα– που δεν ακολουθούν τον λόγο, παρά μόνο εννοιολογικά, με στόχο τη συμπλήρωση του οικουμενικού προβληματισμού που θέτει ο ιστορικός: «Τι απέγινε η φιλοξενία; Η καλλιέργεια της φιλίας φαντάζει ριζοσπαστική πρόταση πια». «Δεν θέλαμε να κάνουμε μιαν αφήγηση που να έχουμε ήδη δει, και σωστά την έχουμε δει από την τηλεόραση και τον Τύπο. Θέλαμε να κάνουμε κάτι πιο ελλειπτικό, να δημιουργήσουμε συνειρμούς πίσω από την εικόνα», τονίζει στην «Κ» ο κ. Γιάνναρης για το φιλμ που υλοποιήθηκε με δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος».
Με διακριτικότητα, χρησιμοποιώντας πολλές φορές το κινητό του τηλέφωνο, αποτύπωσε στιγμές από τις ουρές στους καταυλισμούς, την αναμονή στα λιμάνια, το βλέμμα των ανθρώπων που η ζωή τους άλλαξε άρδην. «Σαν ένα χαϊκού εικόνων και εννοιών. Θέλαμε να δημιουργήσουμε κάτι ώστε ο θεατής να βγάλει τα συμπεράσματά του», σημειώνει. Η ηχώ που δημιουργείται μέσα στο μνημείο προσδίδει μυσταγωγικό τόνο στη φωνή του Μαρκ Μαζάουερ: «Οι διαφορές στο πώς κρατάμε τα παιδιά μας, ή πώς αγκαλιαζόμαστε, φαίνονται ασήμαντες μπροστά στο αναντίρρητο γεγονός ότι άλλοι μπορούν να χαλαρώνουν στον ήλιο και άλλοι όχι. Αλλοι μπορούν να κολυμπούν και άλλοι όχι. Η εξίσωση του κινδύνου».
«Techinques of the body», Αλατζά Ιμαρέτ, Κασσάνδρου 91-93, έως τις 21 Ιουλίου.