Αν η προσέλευση σε ένα κινηματογραφικό αφιέρωμα δηλώνει και το πόσο ζωντανός και παρών εξακολουθεί να είναι ο σκηνοθέτης, τότε η προχθεσινή βραδιά στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος δηλώνει ότι ο Παζολίνι, 43 χρόνια μετά τον θάνατό του, δεν μας εγκατέλειψε ποτέ.
Ασφυκτικά γεμάτη η θερινή «Λαΐς», επιστρατεύτηκαν και επιπλέον καρέκλες για να καθίσουν κάποιοι όρθιοι – αν και αρκετοί παρέμειναν όρθιοι ώς το τέλος της προβολής της ταινίας «Χίλιες και μια νύχτες», δεύτερης στη σειρά του μεγάλου αναδρομικού αφιερώματος στον Πιερ Πάολο Παζολίνι, που άρχισε στις 12 του μηνός. Ενώ είχε ξεκινήσει η ταινία, έφθασε και ο –70χρονος πλέον– ηθοποιός, στενός συνεργάτης και μεγάλος έρωτας του σκηνοθέτη, Νινέτο Ντάβολι. Με πλούσια λευκά σπαστά μαλλιά –λίγες ώρες νωρίτερα, σε συνέντευξη Τύπου στην ιταλική πρεσβεία, θυμόταν ότι η πρώτη κίνηση του Παζολίνι, όταν τον πρωτοσυνάντησε, ήταν να του χαϊδέψει τις μπούκλες– φορώντας μπλου τζιν και αθλητικά παπούτσια, παρακολούθησε την προβολή ώς το τέλος και ύστερα απάντησε σε ερωτήσεις του κοινού.
«Εκτιμώ την τύχη μου»
Ο Ντάβολι, από πολύ φτωχή οικογένεια, αναγκάστηκε να δουλέψει από την εφηβεία του. «Εκτιμώ την τύχη μου, αυτό το θαύμα της συνάντησής μου με τον Παζολίνι, που με εκτίναξε, από τον δικό μου απλό και φτωχικό κόσμο, σε έναν τελείως διαφορετικό, με ανθρώπους προνομιούχους και ευγενικούς», τόνισε ο Ντάβολι.
Δίπλα του, ο εντελώς διαφορετικής αισθητικής και σκέψης Ρομπέρτο Βίλα, ο φωτογράφος της έκθεσης που εγκαινιάστηκε προχθές με τίτλο «Η Ανατολή του Παζολίνι». Ο κ. Βίλα, με κουστούμι και παπιγιόν, εξαιρετικά ευγενής, διανοούμενος και θεωρητικός, δύσκολα, εκ πρώτης όψεως, θα είχε θέση στο παζολινικό σύμπαν. Ο σκηνοθέτης τον κάλεσε στη Μέση Ανατολή για τα γυρίσματα του «Χίλιες και μια νύχτες» (1973-74). Ενα μέρος από αυτό το οδοιπορικό εκτίθεται στην Ταινιοθήκη, αποτυπώνοντας, με άποψη και διεισδυτικότητα, και τα δύο ταξίδια του Πιερ Πάολο: το πολιτισμικό – πολιτιστικό και το ανθρώπινο – υπαρξιακό. «Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο Παζολίνι ήταν προφήτης. Δεν ήταν», υπογράμμισε ο κ. Βίλα. «Ηταν πολύ διαβασμένος, βαθύς μελετητής και γνώστης, όχι μόνο των αρχαίων ελληνικών, αλλά και της γης, της επιστήμης της γεωλογίας, των ανθρώπων, της κοινωνίας, της πολιτικής».
Ακτινογραφώντας αυτήν την πολυσχιδή προσωπικότητα, και οι δύο προσκεκλημένοι του αφιερώματος (που συνδιοργανώνουν η Ταινιοθήκη της Ελλάδος μαζί με την πρεσβεία της Ιταλίας και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο στην Αθήνα), μετέφεραν την εικόνα ενός δημιουργού που ενώ προκαλούσε ακραία συναισθήματα, αγάπης και μίσους, ο ίδιος ήταν ευγενής, στοργικός, συμπεριφερόταν πάντα με καλοσύνη και πραότητα. Και κυρίως: χωρίς θυμό. Δέχθηκε 37 μηνύσεις για τις ταινίες του (!), αθωώθηκε όλες τις φορές και παρέμεινε ψύχραιμος. «Δεν ανέβασε ποτέ τον τόνο της φωνής του», υποστηρίζουν και οι δύο συνεργάτες του.
Το αφιέρωμα στον «μεγάλο αιρετικό», με νέες κόπιες 17 ταινιών του, θα διαρκέσει έως τις 20 του μηνός.