Η «Μαρία Αντωνιέττα» του Καρρέρ στο φως έπειτα από 135 χρόνια

Η «Μαρία Αντωνιέττα» του Καρρέρ στο φως έπειτα από 135 χρόνια

2' 17" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οταν πριν από περίπου μία δεκαετία η Κίρστεν Χαρμς, διευθύντρια της Γερμανικής Οπερας του Βερολίνου, ετοίμαζε αφιέρωμα στη Γαλλική Επανάσταση, αναζήτησε έργα ξεχασμένα, τα οποία θα μπορούσε να τοποθετήσει ισότιμα πλάι σε δημοφιλείς τίτλους όπως ο «Αντρέα Σενιέ» του Τζορντάνο. Εψαξε και βρήκε, λόγου χάριν, τη «Μαρί Βικτουάρ» του Ρεσπίγκι, όπερα που γράφτηκε το 1913, αλλά έζησε την καθυστερημένη παγκόσμια πρώτη της το 2004 στη Ρώμη. Την πρώτη παρουσίαση στο Βερολίνο ακολούθησε ηχογράφηση και σήμερα το έργο έχει βγει από τη λήθη: μπορεί κανείς να το εκτιμήσει γι’ αυτό που είναι, ανεξάρτητα από τα συμφραζόμενα.

Η Κίρστεν Χαρμς ασφαλώς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι υπήρξε Ελληνας συνθέτης και μάλιστα Ζακυνθινός, ο οποίος τον 19ο αιώνα συνέθεσε όπερα με θέμα τις τελευταίες ημέρες του βασιλικού ζεύγους της Γαλλίας το 1793, τη δίκη και την εκτέλεσή του. Πώς θα ήταν δυνατόν εξάλλου, αφού η «Μαρία Αντωνιέττα» του Παύλου Καρρέρ όπως και αρκετές ακόμα όπερες Ελλήνων, κυρίως Επτανησίων, φυλάσσονται ζηλότυπα σε ιδρύματα και βιβλιοθήκες των Ιονίων, από τα ράφια των οποίων σπάνια μόνο βγαίνουν και ακόμα σπανιότερα αξιοποιούνται. Για έκδοση, η οποία θα επέτρεπε στην κ. Χαρμς και σε οποιονδήποτε άλλο από την Εσπερία να ενδιαφερθεί, ούτε λόγος. Γι’ αυτό δεν βρίσκονται (ποτέ) χρήματα.

Ο Βύρων Φιδετζής έχει μέχρι σήμερα αναστήσει πέντε όπερες του Καρρέρ: τον «Μάρκο Βότζαρη», τη «Μαριάνθη», την «Κυρά Φροσύνη», τη «Δέσπω», το «Μαραθών-Σαλαμίς» και στις 2 Δεκεμβρίου στον χώρο τέχνης «Αρτεμις» τη «Μαρία Αντωνιέττα», που ξανακούστηκε για πρώτη φορά μετά το 1884 από τη Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών, την Ακαδημαϊκή Χορωδία Νέων Αθηνών, τη Μεικτή Χορωδία του Εθνικού Ωδείου και γνωστούς Ελληνες μονωδούς (Κυανίδου, Ανδριανός, Μοδινός, Δημοπούλου, Σελητσανιώτης, Καραγκιαούρης, Τσαντίνης, Γκρίτζαλης).

Κρίμα κι ευτυχώς! Κρίμα, διότι η παρτιτούρα του Καρρέρ με τις μεγάλες μουσικές δυνάμεις που προβλέπει χρειάζεται σαφώς μεγαλύτερο χώρο, στον οποίο ο ήχος θα αναπτύσσεται όπως πρέπει, και ευτυχώς, επειδή έστω κι έτσι ακούστηκε ένα ενδιαφέρον έργο, που εντάσσεται ομαλά στην ιταλική παράδοση του 19ου αιώνα. Ως προς τη θεματολογία σκέφτεται κανείς σε πόσες βασίλισσες κι αρχόντισσες χάρισε την αθανασία ο Ντονιτσέτι, από την Ελισάβετ της Αγγλίας ώς τη Λουκρητία Βοργία και την Κατερίνα Κορνάρο, αλλά και με πόση ευκολία άλλαζε ο συνθέτης στρατόπεδο, υποστηρίζοντας εξίσου πειστικά τις θέσεις της βασίλισσας της Αγγλίας και σε άλλο έργο αυτές της «αντιπάλου» της Μαρίας Στιούαρτ. Ο Καρρέρ προσπαθεί να ισορροπήσει προβάλλοντας την ανθρώπινη πλευρά του βασιλικού ζεύγους της Γαλλίας, η οποία βρίσκεται πίσω από τα σύμβολα που θέλει να γκρεμίσει η Επανάσταση.

Χωρίς να αφήνει αναξιοποίητο κανένα εκφραστικό μέσο ο Καρρέρ συνθέτει λυρικές άριες, ντουέτα για κάθε συνδυασμό φωνών, τερτσέτα και επιβλητικά σύνολα. Βρίσκει όμως τον εαυτό του κυρίως στα έντονα ρυθμικά και κυρίως τα εμβατηριακά μέρη, χορωδιακά ή άλλα, το σφρίγος των οποίων θυμίζει τις νεανικές όπερες του Βέρντι και τα οποία πετυχαίνουν αλάνθαστα τον στόχο τους.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή