Μοιάζει υπερβολή, αλλά πρόκειται για μια μάλλον ασφαλή εκτίμηση: η Κασάντρα Γουίλσον είναι η σημαντικότερη εν ζωή τζαζ τραγουδίστρια σήμερα. Αυτό ίσως φαίνεται υποτιμητικό για τις άλλες μεγάλες φωνές της γενιάς της –κυρίως την Νταϊάν Ριβς και την Ντι Ντι Μπριτζγουότερ, οι οποίες διεκδικούν τον ίδιο τίτλο– κανείς όμως δεν αμφισβητεί ότι η Γουίλσον έχει καταφέρει να αφήσει ένα πολύ προσωπικό αποτύπωμα σ’ αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως τζαζ τραγούδι. Αν οι υπόλοιπες ομότεχνές της έχουν ως σημείο αναφοράς τις θρυλικές ντίβες της τζαζ –την Ελα Φιτζέραλντ, τη Σάρα Βον, την Μπίλι Χόλιντεϊ, τη Νίνα Σιμόν– ακολουθώντας το πρότυπό τους, εκείνη αποφεύγει συστηματικά να τραγουδήσει με τον τρόπο των φωνών του παρελθόντος. Η αποστασιοποιημένη, σχεδόν ψυχρή ερμηνεία της, έρχεται σε αντίθεση με το συναισθηματικό φορτίο των τραγουδιών που επιλέγει, καταφέρνοντας έτσι, με έναν πολύ διακριτικό τρόπο να αναδείξει το περιεχόμενό τους και να φέρει τον ακροατή απευθείας σε επαφή με το ίδιο το τραγούδι, το οποίο ακούγεται γυμνό, απαλλαγμένο από τις επιδείξεις τεχνικής που είναι πια συνήθεις στην τζαζ.
Η ίδια η τραγουδίστρια, βέβαια, δεν το πολυσκέφτεται αυτό, ούτε χάνει τον χρόνο της, ζυγίζοντας τη θέση της στο τζαζ στερέωμα: «Νιώθω απλώς ευλογημένη που είμαι σε θέση να κάνω αυτό που κάνω», απαντά λακωνικά στη σύντομη επικοινωνία που είχαμε μαζί της, προτού παραδεχτεί ότι η μεγαλύτερή της φιλοδοξία δεν είναι άλλη από το να τελειοποιήσει την τεχνική της στην κιθάρα, αυτήν που θα της επιτρέψει να εξελίξει τον τρόπο που μεταβολίζει στο σήμερα την μπλουζ και φολκ παράδοση που ενσωματώνει στο ρεπερτόριό της, τραγουδώντας με αυτήν τη βαθιά, «καπνισμένη» φωνή που αποτελεί το σήμα κατατεθέν της, από τη δεκαετία του ’80 ήδη, όταν αναδείχθηκε μέσα από την κολεκτίβα των M-Base.
Αναπολώντας την καριέρα της, στέκεται κι αυτή στην ηχογράφηση που την έκανε ευρύτερα γνωστή, το εξαίρετο «Blue light till dawn», το ντεμπούτο της στην Blue Note, το 1993. Ακολούθησε μία εικοσαετία στην οποία διαμόρφωσε το καλλιτεχνικό της στίγμα, τροχίζοντας τη δημιουργικότητά της τραγουδώντας τη μουσική του Μάιλς Ντέιβις, αλλά και τραγούδια από το σύμπαν της κάντρι και του ποπ τραγουδιού, συνθέτοντας ακούραστα και δικά της. Από όλα τα τραγούδια που έχει πει, αυτό που σήμερα την εκφράζει περισσότερο είναι το «Blackbird», των Beatles. «Το αγαπώ αυτό το τραγούδι, γιατί μιλάει για το πώς νικάς τον φόβο σου και πώς καταφέρνεις να πετάξεις, αντιμετωπίζοντας τις δυσκολίες της ζωής», τονίζει χαρακτηριστικά, με τη σοφία γυναίκας που έχει γνωρίσει αρκετές τέτοιες δυσκολίες.
Δεν χαρίζεται σε κανέναν
Ισως γι’ αυτό και την συνοδεύει η φήμη καλλιτέχνιδος που δεν χαρίζεται σε κανέναν – ούτε καν στο ακροατήριό της: δεν είναι λίγες οι φορές που επιλέγει να τραγουδήσει με την πλάτη της γυρισμένη στον κόσμο, αλλά οι θαυμαστές της δεν την εγκαταλείπουν ποτέ. «Το κοινό είναι αναπόσπαστο μέρος της συναυλίας», εξηγεί η ίδια. «Προσπαθώ να τους μεταδώσω τη σημασία του να είναι παρόντες στη στιγμή».
Αυτήν την εμπειρία θα έχουν όσοι βρεθούν στο Gazarte, το Σαββατοκύριακο 5-6 Απριλίου, λίγους μόλις μήνες μετά την τελευταία της εμφάνιση στο φεστιβάλ Jazz on the Hill, στο Sani Resort της Χαλκιδικής: «Λάτρεψα τον περίπατο στην παλιά αγορά της Θεσσαλονίκης», θυμάται την επίσκεψή της στην περιοχή. «Ενιωθα πραγματικά στον αέρα την ιστορία και τον πολιτισμό της πόλης».
Οι φωτογραφίες που ανέβασε στα social media εκείνες τις ημέρες προδίδουν μια γυναίκα πολύ πιο θερμή και απλή από αυτό τον μύθο της, τον οποίο και η ίδια φροντίζει να διατηρεί με προσοχή. Δεν είναι τυχαίο αυτό που αποκαλύπτει, ως «μυστικό» για τη διατήρηση της δημιουργικής της ορμής: «Ενας καλός ύπνος τη νύχτα και μία γενναία δόση ονειροπόλησης την ημέρα».
Η Κασάντρα Ουίλσον εμφανίζεται στο Gazarte, στο Γκάζι (Βουτάδων 32-34), το Σάββατο 5 και την Κυριακή 6 Απριλίου.