Ανησυχία στις κεντρικές τράπεζες Ευρώπης και Ιαπωνίας εμπνέει η στάση της αμερικανικής ομοσπονδιακής τράπεζας, της Federal Reserve, που έχει αφήσει το δολάριο να διολισθαίνει.
Τους τελευταίους μήνες το δολάριο έχει υποτιμηθεί κατά 10% με αποτέλεσμα να ενισχύονται έναντί του το ευρώ και το γιεν. Το θέμα αναμένεται να απασχολήσει την Πέμπτη την τακτική συνεδρίαση της ΕΚΤ καθώς η ενίσχυση του ευρώ υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών της Ευρωζώνης.
Χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία αλλά και η Ιαπωνία έχουν μεγάλο εξαγωγικό τομέα και αντλούν σημαντικό μέρος των εσόδων τους από τις εξαγωγές του. Μερίδα οικονομικών αναλυτών εκτιμά πως ήδη η ισοτιμία του δολαρίου έναντι του ευρώ μπορεί να αφαιρέσει από τον ρυθμό ανάπτυξης της Ευρωζώνης ένα ποσοστό της τάξης του 0,2% έως 0,4%. Τα ποσοστά αυτά δεν στοιχειοθετούν λόγο ανησυχίας επί του παρόντος αλλά το πρόβλημα αφενός για την ΕΚΤ και αφετέρου για την Τράπεζα της Ιαπωνίας είναι ότι έχουν ουσιαστικά εξαντλήσει τα περιθώριά τους για χαλάρωση της νομισματικής τους πολιτικής. Οι δύο κεντρικές τράπεζες έχουν μειώσει τα επιτόκιά τους σε αρνητικό έδαφος ενώ στους κόλπους και των δύο έχουν εκδηλωθεί έντονες αντιρρήσεις σε οποιαδήποτε περαιτέρω χαλάρωση.
Μιλώντας στο Reuters, ο Χιντέο Κουμάνο, πρώην στέλεχος της Τράπεζας της Ιαπωνίας, τόνισε ότι «όσο αναβάλλει η Fed μια αύξηση των επιτοκίων, θα υφίσταται ανοδικές πιέσεις η ισοτιμία του γιεν προς το δολάριο». Προσέθεσε πως η Τράπεζα της Ιαπωνίας αν ενισχυθεί περαιτέρω το γιεν θα χρειαστεί να αλλάξει την πολιτική της, ενδεχομένως συμπιέζοντας το επιτόκιο βαθύτερα σε αρνητικό έδαφος.
Σε ό,τι αφορά την ΕΚΤ, μερίδα οικονομολόγων υποστηρίζει πως πρέπει να προχωρήσει σε ανάλογη στάση και να υιοθετήσει πιο ευέλικτους στόχους. Σχολιάζοντας την κατάσταση ο Μπενουά Κερέ, πρώην μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ, τόνισε πως «ίσως η Ευρώπη θα αναγκαστεί να βρει καινούργιους τρόπους για να στηρίξει την οικονομία της όταν οι ΗΠΑ διατηρούν μονίμως πολύ χαμηλά τα επιτόκια του δολαρίου». Η τράπεζα φαίνεται, άλλωστε, πρόθυμη να επανεξετάσει το περιεχόμενο της αποστολής της καθώς η Κριστίν Λαγκάρντ έχει υποστηρίξει πως οι κίνδυνοι από την κλιματική αλλαγή είναι τόσο μεγάλοι ώστε δεν μπορεί να τους αγνοήσει η ΕΚΤ και πρέπει να εντάξει στην πολιτική της την αντιμετώπισή τους.
Την ίδια στιγμή ο αντιπρόεδρος της Τράπεζας της Ιαπωνίας, Μασαζούμεϊ Βακατάμπε, τάσσεται υπέρ μιας αντίστοιχης αναθεώρησης στην Ιαπωνία και υποστηρίζει πως η νομισματική πολιτική μπορεί και πρέπει πλέον να επικεντρωθεί στους στόχους της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης και στη διασφάλιση εισοδήματος.