Αντιδρώντας στην επαναφορά των περιοριστικών μέτρων τον Νοέμβριο και στην πιθανή παράτασή τους αν όχι και την επιβολή αυστηρότερων μέτρων μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου, το επιχειρηματικό κλίμα επιδεινώθηκε στη Γερμανία για δεύτερο συναπτό μήνα. Αυτό κατέδειξαν τα στοιχεία του Ifo. Σε συνδυασμό, όμως, με τον δείκτη υπεύθυνων προμηθειών της Γερμανίας, τα εν λόγω στοιχεία οδηγούν σε μια εικόνα καλύτερη από την αναμενόμενη. Ολα αυτά κατατείνουν στο συμπέρασμα ότι υπάρχει επιβράδυνση της γερμανικής οικονομίας.
Οπως και αλλού, έχουν δεχθεί καίριο πλήγμα όσοι τομείς της οικονομίας προϋποθέτουν φυσική επαφή. Οι επιμέρους δείκτες του επιχειρηματικού κλίματος στον τομέα των υπηρεσιών και στον τομέα του λιανικού εμπορίου υποχώρησαν κατά 6,9 και κατά 3,8 μονάδες αντιστοίχως. Παράλληλα, ο επιμέρους δείκτης της μεταποίησης σημείωσε αύξηση 2,9 μονάδων, καταγράφοντας την έβδομη συναπτή άνοδο και μάλιστα στα υψηλότερα επίπεδα από τον Μάιο του 2019. Ο κλάδος της μεταποίησης δεν φαίνεται να πλήττεται τόσο από το νέο κύμα περιορισμών. Οι επιχειρήσεις του κλάδου προς το παρόν σπεύδουν να αναπληρώσουν τα αποθέματά τους που έχουν εξαντληθεί και να διασφαλίσουν κάποιες παραγγελίες για εξαγωγές μολονότι οι προσδοκίες είναι περιορισμένες.
Η γερμανική οικονομία οδεύει προς τη στασιμότητα ή και προς μια ήπια ύφεση το τέταρτο τρίμηνο του έτους. Ενώ σε Γαλλία, Βρετανία και κάποιες άλλες χώρες έκλεισαν μόνον τα μη ουσιώδη καταστήματα, η Γερμανία απλώς κάλεσε τα εστιατόρια, τα μπαρ και τους χώρες ψυχαγωγίας να κλείσουν. Οι έρευνες καταδεικνύουν πως η οικονομία της Γερμανίας ενδέχεται να έχει σημειώσει κάποια ανάπτυξη τον Οκτώβριο. Ισως η πυρετώδης παραγωγή του μεταποιητικού τομέα να περιόρισε κάπως το πλήγμα που δέχθηκε τον Νοέμβριο ο τομέας των υπηρεσιών. Ενισχύεται πάντως ο κίνδυνος νέας μικρής ύφεσης.
Η γερμανική κυβέρνηση θα αναγκαστεί μάλλον να ανακοινώσει παράταση των μέτρων που ισχύουν για ξενοδοχεία και τον τομέα της ψυχαγωγίας. Σήμερα αναμένεται να το γνωστοποιήσει η καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, σε κοινή συνέντευξη Τύπου των τοπικών αρχόντων. Οσες πληροφορίες αναφέρονται σε πρόσθετα μέτρα μιλούν για υποχρεωτική χρήση μάσκας παντού και περιορισμό των συναθροίσεων κατ’ οίκον. Δηλαδή σε μέτρα που δεν έχουν οικονομικό αντίκτυπο. Παράλληλα, Βρετανία και Γαλλία εξετάζουν τη δυνατότητα να χαλαρώσουν τον Δεκέμβριο τα πολύ πιο αυστηρά περιοριστικά μέτρα ανοίγοντας τα εμπορικά καταστήματα τουλάχιστον σε αρκετές περιοχές. Εξάλλου, η συνετή εμπορική πολιτική που αναμένεται να τηρήσει η κυβέρνηση Μπάιντεν, το τέλος της αβεβαιότητας που περιβάλλει το Brexit και η προοπτική μιας ανάκαμψης στο διεθνές εμπόριο μπορεί τελικά να οδηγήσουν την Ευρώπη και ειδικότερα τη Γερμανία σε ένα ασυνήθιστα καλό έτος το 2021 μετά τον φετινό σκοτεινό χειμώνα.
* Ο κ. Florian Hense είναι οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας Berenberg.