Ξενοδοχειακές επιχειρήσεις β΄ κατηγορίας, εστιατόρια, καφέ-μπαρ, πρατήρια καυσίμων, κατασκευαστικές εταιρείες, ψητοπωλεία, περίπτερα και δικηγόροι βρίσκονται στην κορυφή της λίστας των κρατικών ενισχύσεων. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, ξενοδοχεία β΄ κατηγορίας με εστιατόριο ή χωρίς έλαβαν συνολικά περισσότερα από 290 εκατ. ευρώ και από τις 4 επιστρεπτέες προκαταβολές. Μάλιστα, τα 70 εκατ. εξ αυτών αφορούν μόνο την 4η επιστρεπτέα προκαταβολή, κάτι που σημαίνει ότι δεν θα επιστρέψουν το 50% της ενίσχυσης που πήραν. Σύμφωνα με τα στοιχεία, τις μεγαλύτερες
ενισχύσεις έλαβαν:
• 4.430 ξενοδοχειακές επιχειρήσεις β΄ κατηγορίας και κάτω με ή χωρίς εστιατόριο έλαβαν 290 εκατ. ευρώ.
• 5.452 εστιατόρια – υπηρεσίες παροχής γευμάτων έλαβαν 82,1 εκατ.
• 8.026 καφετέριες έλαβαν 81 εκατ.
• 5.519 ψητοπωλεία ενισχύθηκαν με το ποσό των 48 εκατ.
• 1.618 πρατήρια βενζίνης και πετρελαίου έλαβαν 50 εκατ.
• 1.603 επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες έλαβαν για κατασκευαστικές εργασίες 33 εκατ. ευρώ.
• 7.884 δικηγόροι έλαβαν 21,7 εκατ.
Ωστόσο, εκτός επιστρεπτέας προκαταβολής έμειναν πολλές επιχειρήσεις, όχι μόνο από τον τέταρτο κύκλο ύψους 2,2 δισ., εκ των οποίων το 50% των χρημάτων δεν θα επιστραφεί, αλλά και από τους προηγούμενους. Και αυτό συνέβη καθώς χιλιάδες επιχειρήσεις, κυρίως μικρομεσαίες, δεν είχαν διαφοροποίηση στον τζίρο τους. Αν και κλειστές το διάστημα της καραντίνας, τόσο στην πρώτη όσο και στη δεύτερη, ο τζίρος τους παρέμεινε στα ίδια επίπεδα εξαιτίας της φοροδιαφυγής το 2019. Δηλαδή εμφάνιζαν μικρότερο τζίρο πέρυσι εξαιτίας της μη έκδοσης αποδείξεων και ίδιο τζίρο το 2020 λόγω της καραντίνας. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις ο τζίρος ήταν υψηλότερος φέτος εξαιτίας της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Οπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, «το μέτρο απέδωσε φορολογική δικαιοσύνη». Στις περισσότερες περιπτώσεις τα χρήματα κατευθύνθηκαν στις επιχειρήσεις που ήταν συνεπείς απέναντι στο κράτος και εξέδιδαν τις αποδείξεις και τα τιμολόγια που προβλέπει η νομοθεσία, με αποτέλεσμα να συρρικνωθεί ο τζίρος τους σε σύγκριση με το 2019.
Αν και δεν ήταν αυτή η πρόθεση του οικονομικού επιτελείου, δηλαδή να αποκλείσει κάποιες επιχειρήσεις από την κρατική ενίσχυση, ωστόσο η αναγκαία προϋπόθεση να καταγράφεται μείωση του τζίρου κατά 20% (στην 4η επιστρεπτέα προκαταβολή) τις έθεσε εκτός. Και αυτό θα συνεχισθεί και με την 5η επιστρεπτέα προκαταβολή καθώς, όπως όλα δείχνουν, θα διατηρηθεί η ανωτέρω προϋπόθεση.
Από την άλλη, αρκετές επιχειρήσεις που έχουν κλείσει με κρατική εντολή και για τις οποίες δεν ισχύει η μείωση του τζίρου κατά 20%, αν και βρίσκονται ψηλά στον δείκτη της φοροδιαφυγής, εντάχθηκαν στο μέτρο και έλαβαν τις σχετικές ενισχύσεις. Το θέμα του αποκλεισμού επιχειρήσεων από την επιστρεπτέα δεν θα λάμβανε μεγάλες διαστάσεις εάν δεν υπήρχε ο 4ος κύκλος που προέβλεπε την επιστροφή μόνο του 50% του δανείου και ο οποίος αύξησε το ενδιαφέρον κατακόρυφα. Είναι ενδεικτικό ότι ο τέταρτος κύκλος «έδωσε» όσα και οι προηγούμενοι τρεις μαζί.