Ανατροπή στην ισορροπία δυνάμεων ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου έχει φέρει η πανδημία, καθώς επισπεύδει την αναρρίχηση της Κίνας στην πρώτη θέση της παγκόσμιας κατάταξης και την υποβάθμιση των ΗΠΑ στη δεύτερη. Η ανταλλαγή θέσεων ανάμεσα στους δύο οικονομικούς γίγαντες είναι εδώ και καιρό προδιαγεγραμμένη αλλά αναμενόταν πέντε χρόνια αργότερα.
Στάθηκε, όμως, καθοριστική η αποτελεσματική και ως εκ τούτου ταχύτατη αντιμετώπιση της πανδημίας έστω κι αν έγινε με τον αυταρχικό τρόπο του Πεκίνου. Και το αποτέλεσμα ήταν στον μακροχρόνια ανταγωνισμό ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις να γείρει η πλάστιγγα υπέρ της Κίνας.
Εκθεση
Αυτές είναι οι εκτιμήσεις του Κέντρου Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ερευνών (CEBR) που προβλέπει πως η Κίνα θα είναι η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο το 2028 αν υπολογιστεί σε όρους δολαρίου. Το εν λόγω συμβουλευτικό όργανο υπολογίζει μάλιστα πως σε δύο χρόνια από τώρα, το 2023, η Κίνα θα έχει ήδη εξελιχθεί σε οικονομία υψηλού εισοδήματος. Οπως τονίζει στη σχετική έκθεσή του το CEBR, η δεύτερη οικονομία στον κόσμο υπέστη πλήγμα από την πανδημία αλλά ανέκαμψε ταχύτατα σύμφωνα τουλάχιστον με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία.
Προβλέπει ειδικότερα ότι μετά «μια στιβαρή ανάκαμψη στο 2021», η αμερικανική οικονομία θα αναπτύσσεται μόλις κατά 1,9% ετησίως στο διάστημα 2022-2024 και στη συνέχεια θα επιβραδυνθεί η ανάπτυξή της στο 1,6% τα αμέσως επόμενα χρόνια. Η Κίνα, αντιθέτως, θα σημειώνει ετήσια ανάπτυξη 5,7% μέχρι το 2025, που θα επιβραδυνθεί στο 4,5% το χρονικό διάστημα 2026-2030. Σε ό,τι αφορά το μερίδιό της στην παγκόσμια οικονομία, το CEBR εκτιμά πως έχει αυξηθεί από το μόλις 3,6% στο οποίο ανερχόταν το 2000 στο 17,8% σήμερα.
Ο αντιπρόεδρος του CEBR, Ντάγκλας Μακ Γουίλιαμς, επισημαίνει επίσης πως η κινεζική οικονομία επωφελείται όχι μόνον από την αποτελεσματική και γρήγορη αντιμετώπιση της πανδημίας αλλά και από την επιθετική αναπτυξιακή πολιτική που έχει εφαρμόσει σε συγκεκριμένες βιομηχανίες όπως π.χ. στην προηγμένη μεταποίηση. Μιλώντας στο BBC ο κ. Μακ Γουί-λιαμς τόνισε πως οι Κινέζοι «φαίνεται να προσπάθησαν να έχουν μια συγκεντρωτική εξουσία σε ένα επίπεδο αλλά μια ελεύθερη οικονομία σε άλλους τομείς». Προσέθεσε μάλιστα πως αυτή η ελεύθερη οικονομία είναι που τους έχει βοηθήσει σε άλλους τομείς όπως η υψηλή τεχνολογία.
Το εν λόγω κέντρο εφιστά, έτσι, την προσοχή των δυτικών οικονομιών σε ό,τι συμβαίνει την Ασία και τις καλεί να παρακολουθήσουν τα εκεί τεκταινόμενα. Οπως τονίζει, «είναι πάγια τακτική μας να συγκρίνουμε κάθε δυτική οικονομία με τις άλλες δυτικές οικονομίες και μας διαφεύγει συχνά ποια μπορεί να είναι μία πολύ καλή τακτική ιδιαίτερα στις ταχύτατα αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ασίας».
Επισημαίνει ειδικότερα ότι η Κίνα έδρασε αυτομάτως και δυναμικά όταν εκδηλώθηκε η επιδημία του κορωνοϊού και απέφυγε, έτσι, την επαναφορά των περιοριστικών μέτρων στα οποία αναγκάστηκαν να καταφύγουν επανειλημμένως οι ευρωπαϊκές οικονομίες.
Πλήγμα
Σε αντίθεση, έτσι, με τις περισσότερες ανεπτυγμένες οικονομίες, η Κίνα διέφυγε την ύφεση μέσα στο 2020 και αναμένεται πως στο σύνολο του έτους το ΑΕΠ της θα έχει αυξηθεί κατά 2%. Στον αντίποδα βρίσκεται η αμερικανική οικονομία που επλήγη στον μέγιστο βαθμό από την πανδημία και θρηνεί 330.000 ψυχές, ενώ έχει καταγράψει 18,5 εκατ. επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Σε ό,τι αφορά, πάντως, τον μέσο πολίτη, στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, το CEBR προεξοφλεί πως ο μέσος Κινέζος θα παραμείνει σαφώς φτωχότερος σε σύγκριση με τον μέσο Αμερικανό ακόμη και όταν η Κίνα θα είναι η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Και ο λόγος βέβαια είναι ότι ο πληθυσμός της Κίνας είναι τετραπλάσιος από τον πληθυσμό των ΗΠΑ.
Οι εκτιμήσεις του CEBR δικαιώνουν τη φιλόδοξη εκτίμηση που εξέφρασε μόλις τον περασμένο μήνα ο Κινέζος πρόεδρος, Σι Τζιπίνγκ, όταν χαρακτήρισε «απολύτως εφικτό» τον διπλασιασμό της κινεζικής οικονομίας μέχρι το 2035. Πρόκειται για τον τελευταίο σχεδιασμό της κινεζικής οικονομίας που παρουσιάστηκε προσφάτως και σύμφωνα με το Πεκίνο στοχεύει στο να φτάσει στον «σύγχρονο σοσιαλισμό» σε 15 χρόνια.
Εις επίρρωσιν των συστάσεων του CEBR για τη σημασία όσων γίνονται στην Ασία, προβλέπεται μία ακόμη εξίσου σημαντική ανατροπή στην κατάταξη των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου. Η Ινδία αναμένεται να εκτοπίσει την Ιαπωνία και να αναρριχηθεί στην τρίτη θέση το 2030, ενώ θα έχει ήδη αφήσει πίσω της τη Γερμανία από το 2027. Σημειωτέον ότι το 2019 η Ινδία εκτόπισε τη Βρετανία από την πέμπτη θέση αλλά διολίσθησε και πάλι πίσω της εξαιτίας του οικονομικού αντικτύπου της πανδημίας. Θα την αφήσει όμως ξανά πίσω το 2024, σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις του CEBR.