Δεν είναι πολύ προφανές ότι όσοι διενεργούν λογιστικούς ελέγχους μιας επιχείρησης θα είναι εκείνη η ομάδα ανθρώπων όπου θα στραφείς απευθείας για να ζητήσεις βοήθεια στη μάχη για τη συγκράτηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Ωστόσο, θα μπορούσαν να αποδειχθούν ιππότες με αστραφτερές πανοπλίες, διότι διαδραματίζουν έναν κεντρικό ρόλο στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων, οπότε τους δίνεται η ευκαιρία να πιέζουν τις εταιρείες να ευθυγραμμίσουν τα οικονομικά τους στοιχεία με τις επιταγές της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα.
Κάτι τέτοιο θα αύξανε τις πιθανότητες στη μάχη για τη σταθεροποίηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Οι εταιρικοί λογαριασμοί παρέχουν ζωτικές πληροφορίες στη διοίκηση, στα διοικητικά συμβούλια, στους μετόχους και σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τα κέρδη μιας επιχείρησης, και τις αποδόσεις που έχει εξασφαλίσει. Με τους αριθμούς ανά χείρας, μπορεί να ληφθούν σοβαρές αποφάσεις σχετικά με το πόσα χρήματα είναι διαθέσιμα για επενδύσεις και πού θα χρησιμοποιηθούν πιο αποτελεσματικά τα κεφάλαια για τη δημιουργία μελλοντικών αποδόσεων. Είναι, επίσης, οι αριθμοί ο μοναδικός τόσο καθοριστικός παράγοντας για να διαμορφωθούν τα μπόνους των περισσότερων στελεχών.
Οι λογαριασμοί λειτουργούν ως το αναγκαίο νευρικό σύστημα, που υπαγορεύει τη λήψη αποφάσεων και όπου είναι ελαττωματική, τότε η μηχανή δημιουργίας κεφαλαίου χωλαίνει. Ωστόσο, όταν αναλαμβάνουμε να αναλύσουμε τους λογαριασμούς των εισηγμένων εταιρειών, στη συντριπτική τους πλειονότητα φαίνεται να μη συμπεριλαμβάνουν τις επιπτώσεις τις σχετιζόμενες με την κλιματική αλλαγή, όπως, λόγου χάριν, το πώς η αλλαγή στα μοντέλα των καιρικών συνθηκών θα επιδράσει στις εκάστοτε δραστηριότητές τους ή πώς η παγκόσμια προσπάθεια μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε μηδενικά επίπεδα έως το 2050 θα επηρεάσει τα μελλοντικά κέρδη. Προσφάτως, σε ανάλογα συμπεράσματα κατέληξε και το Συμβούλιο Οικονομικών Εκθέσεων του Ηνωμένου βασιλείου, κάνοντας ανασκόπηση οικονομικών καταστάσεων.
Μόνον έξι επί συνόλου 24 επιχειρήσεων, που εξέτασε, έκαναν αναφορά στην κλιματική αλλαγή στις οικονομικές τους καταστάσεις, παρά το γεγονός ότι εκτίθενται σε μεγάλο βαθμό σε κινδύνους εξ αφορμής της υπερθέρμανσης του πλανήτη και των συνεπειών της. Η αποσιώπηση ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με το γεγονός ότι στις ετήσιες εκθέσεις των συγκεκριμένων εταιρειών καταγράφονταν καταλεπτώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και οι κίνδυνοι για τις δραστηριότητές τους, βάσει των προδιαγραφών που οφείλουν να πληρούν στη Βρετανία στο πλαίσιο της δημοσιοποίησης στοιχείων για την οικονομική τους κατάσταση. Πέραν του ότι μπορεί να δίνεται μια παραπλανητική εικόνα με αυτόν τον τρόπο, μια τέτοια λανθασμένη λογιστική προσέγγιση ίσως και να οδηγήσει σε υπερβολικά υψηλές επενδύσεις με κατεύθυνση δραστηριότητες εντάσεως γαιάνθρακα, οι οποίες θα επιφέρουν τραγικές συνέπειες στην κοινωνία.
Εάν, για παράδειγμα, στους λογαριασμούς εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας με καύση γαιάνθρακα δεν ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν οι δεσμεύσεις για απεξάρτηση από το συγκεκριμένο καύσιμο, η αντίστοιχη διοίκηση θα λάβει ως υπόθεση για το μέλλον την αύξηση ταμειακών ροών και θα υπολογίσει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής για τα περιουσιακά της στοιχεία. Ως εκ τούτου, η εταιρεία θα συνεχίσει να επανεπενδύει στην παραγωγή γαιάνθρακα, δεν θα κάνει απομείωση στα συναφή με το καύσιμο περιουσιακά στοιχεία της και θα αγνοήσει την ανάγκη να διαθέσει κεφάλαια για την κάλυψη του κόστους απορρύπανσης. Οπότε ένας κατηρτισμένος λογιστής/ελεγκτής, όπως κι ένας καλά εκπαιδευμένος μηχανικός, θα μπορούσε να ελέγξει τον μηχανισμό των αριθμών, ώστε να διαπιστώσει την κατάσταση λειτουργίας του και να εντοπίσει τυχόν σφάλματα.
* Η κ. Natasha Landell-Mills είναι συνεταίρος και διευθύντρια εποπτικού ελέγχου στον επενδυτικό οίκο Sarasin & Partners.