Οταν ο Αμπντουλά Καντέρ Τιτσίνι είχε αποφοιτήσει με μεταπτυχιακό δίπλωμα ως μηχανικός από το Πολυτεχνείο του Ααχεν, πίστευε πως ήταν απλώς θέμα χρόνου –ή καλύτερα θέμα εβδομάδων– προτού προσληφθεί και αρχίσει να ασχολείται με τη δουλειά των ονείρων του. Μόλις ένα μήνα αργότερα, όμως, το ξέσπασμα της πανδημίας στη Γερμανία έθεσε τέλος στην άνθηση της απασχόλησης, η οποία παρατηρείτο τα τελευταία δέκα χρόνια. Σήμερα και αφού έχει υποβάλει σχεδόν 800 βιογραφικά και έχει δώσει 80 συνεντεύξεις, ο 29χρονος Σύρος βρίσκεται και πάλι στο ίδιο σημείο. Ακόμα και προτού ξεσπάσει η πανδημία, το να είσαι ξένη/ξένος στη Γερμανία και να αποπειράσαι να προσληφθείς εθεωρείτο μειονέκτημα. Σην παρούσα φάση, όπως ο κ. Τιτσίνι επισημαίνει, είναι ακόμα πιο σοβαρό εμπόδιο, μιας και οι κενές θέσεις έχουν ελαττωθεί. «Oι επιχειρήσεις σκέφτονται ως εξής: “Εάν προσλάβουμε ξένο, θα πρέπει να εξηγούμε δύο φορές μια ιδέα, με έναν ντόπιο μία”», ανέφερε στο Reuters.
Οι προσλήψεις «παγώνουν» και γίνονται απολύσεις κατά χιλιάδες στις γερμανικές επιχειρήσεις, πράγμα το οποίο σημαίνει πως οι ξένοι μεταπτυχιακοί όπως ο Αμπντουλά Καντέρ Τιτσίνι έρχονται αντιμέτωποι με λυσσαλέο ανταγωνισμό από πλευράς των ημεδαπών ανέργων συναδέλφων τους. Αντιθέτως με όσα ισχύουν για τους Γερμανούς και τους λοιπούς πολίτες των κρατών της Ε.Ε., οι οποίοι δικαιούνται να λάβουν επιδόματα ανεργίας και άλλες παροχές για την ανακούφιση από τις επιπτώσεις της πανδημίας, πολλοί ξένοι πτυχιούχοι δεν πληρούν τις προδιαγραφές που έχουν καθοριστεί. Εκατοντάδες χιλιάδες ξένων σπουδαστών κατευθύνθηκαν προς τη Γερμανία μέσα στα τελευταία δέκα χρόνια, παρακινούμενοι από το φημισμένο σχεδόν δωρεάν σύστημα ανώτατης εκπαίδευσης σε συνδυασμό με τις καλές προοπτικές για επαγγελματική αποκατάσταση στη συνέχεια. Την περίοδο 2009-2019 οι ξένοι σπουδαστές στη χώρα είχαν μια αύξηση της τάξεως του 70%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας. Κατά την Αντζα Ρόμπερτ, σύμβουλο σταδιοδρομίας στο Πολυτεχνείο του Ααχεν, οι εκτός Ε.Ε. σπουδαστές και σπουδάστριες στη Γερμανία δυσκολεύονται πιο πολύ από τους ντόπιους να βρουν δουλειά. Η ζήτηση για τις υπηρεσίες, που προσφέρει η συμβουλευτική της ομάδα, και για ψυχολογική υποστήριξη, έχει ενταθεί από πέρυσι τον Μάρτιο, όταν η Γερμανία εισήλθε στην πρώτη φάση εγκλεισμού ώστε να αντεπεξέλθει στη χαλιναγώγηση της πανδημίας. «Σε τέτοιες εποχές αβεβαιότητας, ο καθένας επιδιώκει την ασφάλεια, στηρίζεται σε εμπεδωμένες γλωσσικές δεξιότητες, σε αναγνωρίσιμα πολιτισμικά χαρακτηριστικά και κοινή νοοτροπία», προσθέτει.
Ο δείκτης της ανεργίας στη Γερμανία σημείωσε άνοδο έως και στο 6,4%, αφότου η κυβέρνηση επέβαλε τα πρώτα μέτρα περιορισμού και καραντίνας, ενώ τον προηγούμενο μήνα ήταν στο 5%. Φέτος τον Ιανουάριο και πάλι ανήλθε στο 6%. Ο αντίκτυπος από την πανδημία στην αγορά εργασίας της χώρας έχει μετριαστεί χάρις στο πρόγραμμα ενίσχυσης της απασχόλησης, το γνωστό kurzarbeit, το οποίο επιτρέπει στην εργοδοσία να περιστείλει το ωράριο σε περίοδο οικονομικής δυσπραγίας. Εντούτοις, δυσχεραίνει τις προσλήψεις, μιας και οι επιχειρήσεις μπορούν να αναζητήσουν υπαλλήλους μόνον κατ’ εξαίρεση για να καλύψουν αδήριτη ανάγκη, όπως διευκρίνισε εκπρόσωπος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Απασχόλησης. Από πέρυσι τον Απρίλιο έως και φέτος τον Ιανουάριο, οι κενές θέσεις ελαττώθηκαν κατά 430.000, δηλαδή κατά 26% σε ετήσια βάση. Ακόμη ένα πρόβλημα για τους ξένους σπουδαστές είναι το πιο αδύναμο επαγγελματικό και κοινωνικό τους δίκτυο, κατάσταση που εκτραχύνεται γιατί όλες οι εκδηλώσεις για στήριξη και δικτύωση νέων επαγγελματιών ακυρώθηκαν λόγω ιού ή μετατοπίστηκαν στο Διαδίκτυο. Ωστόσο, «η ψηφιακή δικτύωση δυσχεραίνεται, ειδικά για όσους έρχονται από άλλη χώρα και δεν είναι εξοικειωμένοι με το πώς λειτουργεί το σύστημα στη Γερμανία», τονίζει, τέλος, η Γιάνα Κέλερ, με ειδίκευση στη στελέχωση διεθνών ομίλων.