Μία απίστευτη φρενίτιδα για το bitcoin πυροδότησε ο Ελον Μασκ, ο πληθωρικός ιδρυτής της αυτοκινητοβιομηχανίας Tesla, ο οποίος στοιχηματίζει ότι πολλές εταιρείες θα επενδύσουν σε αυτό υπό τη μορφή αποθεματικού, όπως η δική του που πρώτη το ξεκίνησε. Τη Δευτέρα η Tesla δημοσιοποίησε πως έκανε μεταστροφή στην επενδυτική της πολιτική, ώστε να γίνει πιο ευέλικτη και πιο αποδοτική, επιλέγοντας να αγοράσει bitcoin αξίας 1,5 δισ. δολαρίων. Επιπλέον, ανακοίνωσε πως θα δέχεται και πληρωμές σε bitcoin για την αγορά των προϊόντων και των υπηρεσιών της. Οπως ήταν αναμενόμενο η τιμή του νομίσματος εκτινάχθηκε σχεδόν 8% και ξεπέρασε χθες για πρώτη φορά στα χρονικά τις 48.000 δολάρια. Ηδη, από την αρχή του μήνα έχει εκδηλωθεί πολύ ζωηρό αγοραστικό ενδιαφέρον για το ψηφιακό νόμισμα και η αξία του έχει ενισχυθεί σχεδόν 40%. Ο ευρύτερος δείκτης κρυπτογραφημένων νομισμάτων του Bloomberg, o επονομαζόμενος Galaxy Crypto Index ενισχύθηκε σε επίπεδα ρεκόρ, όπως και οι μετοχές, που συνδέονται με το ψηφιακό νόμισμα. O Ελον Μασκ θεωρεί πως σύντομα και άλλοι θα μπορούν το αποθεματικό τους σε ρευστό να το μετατρέψουν σε bitcoin, ενώ όσοι είναι ένθερμοι θιασώτες λένε πως η υιοθέτησή του από τις εταιρείες ως μέσον συναλλαγής είναι κάτι που δεν θα αργήσει πολύ.
Ωστόσο, η χρήση του έχει περιοριστεί μέχρι στιγμής σε μικρότερες εταιρείες όπως η Microstrategy, που προσφέρει υπηρεσίες λογισμικού και τεχνητής νοημοσύνης για επιχειρήσεις, και η Square, η οποία παρέχει ψηφιακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και διεκπεραιώνει ψηφιακές πληρωμές. Με το να αναγνωρίζει τη χρηστικότητά του και τη σημασία του ένας μεγάλος όμιλος όπως η Tesla, αμέσως το bitcoin αναβαθμίζεται. «Ο ένας όμιλος μετά τον άλλον θα προσθέτουν το ψηφιακό νόμισμα στον ισολογισμό τους και παρά ταύτα δεν νομίζω πως θα ξεπεράσουν την τοποθέτηση της Tesla», επισημαίνει ο Βιτζά Αγιά, επικεφαλής του τμήματος Ασίας – Ειρηνικού στο χρηματιστήριο κρυπτογραφημένων νομισμάτων Λούνο στη Σιγκαπούρη. «Φανταστείτε τι θα συμβεί στην προσφορά και τη ζήτηση, όταν αρχίσουν 100 εταιρείες απλά να τοποθετούν έστω και το 1% από το ρευστό τους σε bitcoin». Κατά τις χθεσινές απογευματινές συναλλαγές στην αγορά του Λονδίνου το ψηφιακό νόμισμα είχε εξασθενήσει και διαπραγματευόταν σε σχεδόν 38.231 δολάρια, ενώ το πρωί είχε ενισχυθεί έως και στις 45.786 δολάρια.
Σταγόνα στον ωκεανό
Οι πρόσφατες τοποθετήσεις της Τesla, αντιστοιχούν στο σχεδόν 8% των αποθεματικών της σε ρευστό και ισοδυναμούν με σταγόνα στον ωκεανό, εάν συγκριθούν με τα όσα διαθέτουν οι κολοσσοί υψηλής κεφαλαιοποίησης της Αμερικής. Το 1,5 δισ. δολ. σε bitcoin εκ μέρους της Tesla μόλις και φθάνουν στο 0,05% των 2,79 τρισ. δολαρίων σε ρευστό και ισοδύναμα ρευστού, που καταγράφονται στους ισολογισμούς των 500 ομίλων του χρηματιστηριακού δείκτη S&P 500, βάσει στοιχείων και υπολογισμών του ειδησεογραφικού Bloomberg. Κατά τον επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν, Τζέιμς Εϊντζελ, το συγκεκριμένο επενδυτικό προϊόν είναι πάρα πολύ επικίνδυνο και δεν έχει νόημα για την Tesla ή την οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση να κερδοσκοπεί σε bitcoin. «Συνήθως όσοι διαχειρίζονται τις ταμειακές ροές των επιχειρήσεων είναι γενικά μιλώντας αρκετά συντηρητικοί στην προσέγγισή τους, οπότε τοποθετούν τα διαθέσιμα χρήματα σε ασφαλή ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία», παρατηρεί ο πανεπιστημιακός. «Το bitcoin έχει έντονη μεταβλητότητα και μπορεί μέσα σε μία μέρα να ανέλθει ή να κατέλθει 10% ή 50% σε ένα χρόνο». Παρά το γεγονός πως η Tesla ανακοίνωσε πως σχεδιάζει να κάνει δεκτή τη χρήση bitcoin σε συναλλαγές, ελάχιστοι είναι όσοι στην πραγματικότητα το χρησιμοποιούν για κάτι διαφορετικό πέραν της κερδοσκοπίας.
Η Chainalysis, εταιρεία ερευνών για την τεχνολογία blockchain, στην οποία βασίζονται τα κρυπτογραφημένα νομίσματα, διεξήγαγε σχετική μελέτη και έφθασε στο συμπέρασμα πως κατά τη διάρκεια του πρώτου τετραμήνου του 2019 μόνον το 2,3& των οικονομικών συναλλαγών προήλθε από επιχειρηματικούς ομίλους. Κατά τον Τζέφρι Χάλεϊ, υψηλόβαθμο αναλυτή του επενδυτικού οίκου Oanda Asia Ρacific, «η μανία για τα κρυπτογραφημένα νομίσματα πηγάζει αποκλειστικά και μόνο από την ασίγαστη ζέση για γρήγορα κέρδη και ενώ υπάρχει πολύς θόρυβος αλλά και πολλές φήμες για το πόσο ψηλά μπορεί να εκτιναχθεί το bitcoin, γύρω από το πώς θα χρησιμοποιηθεί στην καθημερινή ζωή παρατηρείται μία εκκωφαντική σιωπή». Βέβαια, υπάρχουν και αυτοί, οι οποίοι διαφωνούν, επιμένοντας στην άποψη πως το ενδιαφέρον από τον επιχειρηματικό κόσμο ολοένα και αυξάνεται.
Ο διευθύνων σύμβουλος της MicroStrategy, Μάικλ Σέιλορ, φιλοξένησε την περασμένη εβδομάδα σεμινάριο, του οποίου το θέμα αφορούσε την υιοθέτηση του bitcoin, ενώ κατά την έναρξη διευκρίνισε πως είναι έτοιμες να ακολουθήσουν πάνω από 1.400 επιχειρήσεις. Τέλος, ο Σίμους Ντόνογκι, αντιπρόεδρος πωλήσεων και εταιρικής ανάπτυξης στην εταιρεία ψηφιακών υποδομών Metaco, επισημαίνει πως «ακόμα δεν μπορεί να ιδωθεί το bitcoin ως ένα συμβατικό μέσο συναλλαγών, αλλά το ότι έχει δυναμικούς υποστηρικτές όπως οι MicroStrategy και Tesla, θα σημάνει πως η ευρύτερη αποδοχή του από τους επιχειρηματικούς κύκλους θα επέλθει ταχύτερα του αναμενομένου».
Η «γέννησή» του το 2009, τα εικονικά πορτοφόλια και οι «ανθρακωρύχοι»
Μέγας θόρυβος έχει δημιουργηθεί γύρω από το δημοφιλέστατο κρυπτογραφημένο νόμισμα bitcoin, ένα από τα πολλά αυτού του είδους που κυκλοφορούν μέχρι σήμερα ως επενδυτικά προϊόντα, κι αυτό οφείλεται στον δισεκατομμυριούχο Ελον Μασκ. Ο τελευταίος προωθεί ενθέρμως την ιδέα για ευρεία χρήση του στις συναλλαγές, αν και στο παρελθόν το bitcoin συνδέθηκε και με παράτυπες πράξεις.
1. Πότε εμφανίστηκε και πώς δημιουργήθηκε;
Εκανε την εμφάνισή του το 2009, όταν το δημιούργησε και το λάνσαρε ο μυστηριώδης Σατόσι Νακαμότο, όπως είναι το ψευδώνυμο του υποτιθέμενου εμπνευστή του. Στόχος της όλης προσπάθειας, όπως αναφέρει σχετικά το Ρόιτερς, να μην υπόκειται σε κεντρικό έλεγχο, όπερ σημαίνει σε κυβερνήσεις, ρυθμιστικές αρχές και κεντρικές τράπεζες. Ακολουθεί τη λογική της απευθείας μεταφοράς μεταξύ διαδικτυακών χρηστών άνευ ενδιάμεσων, χρησιμοποιώντας τεχνολογία blockchain, που λειτουργεί σαν δημόσιο καθολικό συναλλαγών και θωρακίζει με κρυπτογράφηση. Οι χρήστες εξασφαλίζουν ένα βαθμό ανωνυμίας. Δεν υπάρχει κεντρική αρχή, η οποία διέπει την προσφορά, οπότε η αξία του bitcoin εξαρτάται από την εμπιστοσύνη των ανθρώπων σε αυτό, ενώ μέχρι σήμερα έχει χρησιμοποιηθεί κυρίως για κερδοσκοπικά στοιχήματα και όχι για εμπορικές συναλλαγές και πληρωμές.
2. Γιατί σημείωσε άνοδο η αξία του;
Το bitcoin σημείωσε θεαματική άνοδο, ξεπερνώντας το 300% το 2020 και συνεχίζοντας και φέτος. Από 42.000 δολάρια του Ιανουαρίου ανήλθε τη Δευτέρα σε 44.000 δολάρια και 48.000 χθες. Αυτό ώς ένα βαθμό αποδίδεται στο ότι το αγόρασαν θεσμικοί επενδυτές, που το βλέπουν ως αντιστάθμισμα έναντι του πληθωρισμού και προσελκύονται από το ότι τίθεται ολοένα και περισσότερο υπό ρύθμιση η αδιαφανής αγορά ψηφιακών νομισμάτων. Τον δε Οκτώβριο ο κολοσσός ηλεκτρονικών πληρωμών PayPal Holdings δήλωσε ότι θα επιτρέψει στους πελάτες του να αγοράσουν, να πουλήσουν και να διακρατήσουν bitcoin και άλλα ψηφιακά νομίσματα στα διαδικτυακά πορτοφόλια τους. Η εταιρεία θα μπορεί επίσης να χρησιμοποιεί κρυπτογραφημένα νομίσματα για να κάνει αγορές από ένα δίκτυο 26 εκατομμυρίων εμπόρων από φέτος και στο εξής.
3. Πόσο ασταθές είναι;
Οπως δείχνει η Ιστορία, είναι πάρα πολύ ευμετάβλητο και αυτό το καθιστά ιδανικό για τους κερδοσκόπους, αλλά λιγότερο αξιόπιστο ως μέσον πληρωμής. Επί παραδείγματι, το 2013 εκκίνησε στα σχεδόν 13 δολάρια και έως το τέλος της χρονιάς είχε ξεπεράσει τα 1.000 δολάρια. Το 2017, τώρα, εκτινάχθηκε από τα σχεδόν 1.000 στις περίπου 20.000 δολάρια.
4. Πώς φυλάσσεται, πώς δαπανάται και πώς χρησιμοποιείται στη διαπραγμάτευση;
Το bitcoin διατηρείται σε εικονικά πορτοφόλια με μοναδικά κλειδιά. Οι συναλλαγές πραγματοποιούνται στέλνοντας bitcoin από το ένα πορτοφόλι σε ένα μοναδικό κλειδί, το οποίο σχετίζεται με άλλο πορτοφόλι βάσει κρυπτογραφικής διαδικασίας. Η διαδικασία αυτή επαληθεύεται από υπολογιστές σε όλο το δίκτυο bitcoin. Τα πορτοφόλια bitcoin μπορούν να αποθηκευθούν εκτός σύνδεσης ή σε απευθείας σύνδεση εντός χρηματιστηρίων για κρυπτογραφημένα νομίσματα. Πρόκειται για πλατφόρμες, όπου το bitcoin μπορεί να αγοραστεί και να πωληθεί με αντάλλαγμα παραδοσιακά νομίσματα ή άλλα εικονικά νομίσματα.
5. Πώς δημιουργείται το bitcoin;
Τα νέα bitcoin δημιουργούνται βάσει μιας μεθόδου της λεγόμενης «εξόρυξης». Αυτή στηρίζεται σε άτομα ή ομάδες, που χρησιμοποιούν μεγάλες ποσότητες υπολογιστικής δύναμης για την επίλυση σύνθετων μαθηματικών εξισώσεων, με στόχο τη δημιουργία της τεχνολογίας blockchain. Η ανταμοιβή τους έρχεται με τη μορφή νέων νομισμάτων. Ο σχεδιασμός του bitcoin προβλέπει την παραγωγή του σε σταθερό ρυθμό, πράγμα που σημαίνει ότι οι «ανθρακωρύχοι» πρέπει να ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να κερδίσουν ψηφιακά νομίσματα. Ο αριθμός των bitcoin που δημιουργούνται ετησίως μειώνεται αυτόματα με την πάροδο του χρόνου. Η δε έκδοσή τους αναμένεται να ολοκληρωθεί, έχοντας συνολικά 21 εκατομμύρια bitcoin σε κυκλοφορία. Επί του παρόντος κυκλοφορούν στη διεθνή αγορά πάνω από 18 εκατομμύρια bitcoin.