Αν και οι περιορισμοί που ισχύουν περισσότερο ή λιγότερο από τον Νοέμβριο αρκούσαν για να συγκρατήσουν το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού, δεν εμπόδισαν την ταχεία αύξηση των κρουσμάτων λόγω των μεταλλάξεών του. Ορισμένες κυβερνήσεις αντέδρασαν με το κλείσιμο των συνόρων σε επίφοβες περιοχές, ενώ η Γαλλία και η Ιταλία επέβαλαν εκ νέου ορισμένους περιορισμούς που είχαν αποσύρει νωρίτερα σε κάποιες περιοχές.
Οι περισσότερες χώρες έχουν παρατείνει πολλά περιοριστικά μέτρα, αν και όχι το σύνολό τους, έως και τα τέλη Μαρτίου, ενώ όσες ανοίγουν την οικονομία και πάλι, το πράττουν πολύ σταδιακά. Η χαλάρωση θα εφαρμόζεται με τουλάχιστον δύο εβδομάδες διαφορά ανάμεσα στο ένα βήμα και το άλλο, ώστε να αξιολογούνται ο αριθμός των λοιμώξεων και οι εισαγωγές στα νοσοκομεία.
Η κατάσταση θα πρέπει να βελτιωθεί κυρίως κατά το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, διότι η άνοιξη και η άνοδος της θερμοκρασίας ευνοούν τη φυσική ύφεση των εποχικών ιών, ενώ παράλληλα εξελίσσεται και ο μαζικός εμβολιασμός στις ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ. Το καλοκαίρι περιμένουμε να είναι περισσότερο φυσιολογικό, ενώ ο επόμενος χειμώνας ίσως να φέρει την επιβολή εκ νέου ορισμένων περιορισμένων αλλά μάλλον όχι τόσο αυστηρών όσο στον τωρινό.
Οι αυστηροί περιορισμοί –είτε όσοι παρατείνονται είτε όσοι επαναφέρονται– επηρεάζουν την οικονομική δραστηριότητα ιδίως στην Ευρώπη. Αναμένουμε ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα συρρικνωθεί κατά 1,7% σε τριμηνιαία βάση κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021, ενώ έχει προηγηθεί το -0,6% το τελευταίο του 2020. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, αφότου παρατηρήθηκε αξιοσημείωτη συσσώρευση αποθεμάτων ενόψει της καταληκτικής προθεσμίας της 31ης Δεκεμβρίου για την αποχώρηση της χώρας από την Ε.Ε., υπήρξε αύξηση του ΑΕΠ κατά 1% σε τριμηνιαία βάση την τέταρτη τριμηνία του 2020, αλλά το τρέχον τρίμηνο ίσως να εμφανιστεί συρρίκνωση της τάξεως του 2,5%.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες και λόγω του αναμενόμενου σημαντικού δημοσιονομικού προγράμματος στήριξης, η οικονομία θα μπορούσε να αποδεσμευθεί από τις συνέπειες του κορωνοϊού με μία ανάπτυξη σχεδόν 1,2% το 2021, όταν παρουσίασε ρυθμό 1% το 4ο τρίμηνο του 2020. Σε σχέση, τώρα, με τη δραματική κάμψη της περυσινής άνοιξης, η μεταποίηση και το παγκόσμιο εμπόριο έχουν δυναμικά επανέλθει και εξακολουθούν να αντισταθμίζουν τη ζημία που προκαλεί ο κατακερματισμένος κλάδος των υπηρεσιών στη διεθνή οικονομία συνολικά. Τέλος, εκτιμούμε πως, αν και σε μία γενική θεώρηση οι προοπτικές της ανάκαμψης είναι σχετικώς αβέβαιες, αναμένουμε ζωηρή τόνωση της δραστηριότητας από την άνοιξη και μετά για να αντισταθμιστεί ως επί το πλείστον η οπισθοδρόμηση που παρατηρήθηκε κατά τους χειμερινούς μήνες 2020/2021.
* Ο κ. Florian Ηense είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank.