Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει η διεθνής ένωση των αεροπορικών εταιρειών, οι οποίες βλέπουν και το φετινό καλοκαίρι πιθανώς να χάνεται, παρά τις ελπίδες τους για το αντίθετο. Μέχρι στιγμής η βραδεία πρόοδος των εμβολιασμών σε διάφορες περιοχές, τα νέα κρούσματα και οι μεταλλάξεις του ιού έχουν δημιουργήσει έντονη ανησυχία.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Ενωση Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ), οι ζημίες του κλάδου αναμένεται να είναι κατά σχεδόν 25% υψηλότερες από τις αρχικά προβλεπόμενες, προσθέτοντας ότι τα νέα κρούσματα και οι μεταλλάξεις της COVID-19 μετακίνησαν πολύ πίσω το χρονοδιάγραμμα για την επανεκκίνηση των παγκόσμιων αεροπορικών ταξιδιών. Κι ενώ αρχικά είχε κάνει λόγο για απώλειες 38 δισ. δολαρίων το τρέχον έτος, χθες τις επαύξησε στα 48 δισ. δολάρια. Χαρακτηριστικά τόνισε ο Γουίλι Γουόλς, πρώην διευθύνων σύμβουλος της IAG, μητρικής της αεροπορικής British Airways, και νυν γενικός διευθυντής της ΙΑΤΑ: «Αυτή η κρίση είναι μεγαλύτερη και βαθύτερη από ό,τι θα περίμενε κανείς. Οι απώλειες θα μειωθούν συγκριτικά με τις αντίστοιχες του 2020, αλλά ο οδυνηρός αντίκτυπος της κρίσης οξύνεται». Και η δυσοίωνη εκτίμηση αυτή διατυπώνεται ενόσω οι αεροπορικές εταιρείες αντιμετωπίζουν νέες ταξιδιωτικές απαγορεύσεις και περιορισμούς, που τίθενται από χώρες-εστίες της πανδημίας και ταυτόχρονα μεγάλες αεροπορικές αγορές, όπως η Ινδία και η Βραζιλία.
Οι κυβερνήσεις των χωρών που έχουν εφαρμόσει ταχύτερα τους εμβολιασμούς, επιφυλάσσονται να επανεκκινήσουν τις διεθνείς μετακινήσεις, ώστε να αποτρέψουν τυχόν μετάδοση μεταλλάξεων, που θα είναι ανθεκτικές στα εμβόλια. Αυτήν την εβδομάδα, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι σχεδόν 80% των χωρών του πλανήτη θα θεωρούνται μη προσβάσιμες, ενώ η Βρετανία διστάζει να επιβεβαιώσει την επανέναρξη των μετακινήσεων από τα μέσα Μαΐου. Ορισμένες χώρες αρχίζουν να ανοίγουν τα σύνορα σε εμβολιασμένους τουρίστες, αλλά η πρόοδος για τα πιστοποιητικά υγείας/εμβολίων έχει αποδειχθεί αργή και περίπλοκη. Οι αερομεταφορείς σε όλο τον κόσμο είχαν οικονομική αιμορραγία της τάξεως των 126 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά τη διάρκεια του 2020. Επειτα από αυτό υπήρξαν μεγάλες ελπίδες για ανάκαμψη το πρώτο εξάμηνο τρέχοντος, αλλά τώρα η ΙΑΤΑ προειδοποιεί πως η κρίσιμη θερινή περίοδος κινδυνεύει. Φέτος εκτιμάται πως η ζήτηση θα φθάσει το 43% των επιπέδων του 2019, μια πιο αισιόδοξη προοπτική από ό,τι τον Φεβρουάριο, αλλά λιγότερο αισιόδοξη από τον Δεκέμβριο, όταν τα εμβόλια πρωτοκυκλοφόρησαν.
Στις ΗΠΑ οι επενδυτές δείχνουν να αμφισβητούν τις πιθανότητες ταχείας ανάκαμψης του κλάδου των αεροπορικών εταιρειών, με αποτέλεσμα να σημειώνεται διαδοχική πτώση 10 ημερών στις μετοχές τους στον δείκτη Standard & Poor’s – πρόκειται για τη μεγαλύτερη υποχώρηση στις τιμές τους από τουλάχιστον το 1989. Στην Ευρώπη, η Virgin Atlantic Airways, η οποία εκτελεί υπερατλαντικές πτήσεις, δήλωσε χθες πως δεν θα επαναφέρει τον στόλο της στον αέρα μέχρι τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο. Βέβαια, σε καλύτερη θέση βρίσκονται οι αερομεταφορείς της Βόρειας Αμερικής, για να επωφεληθούν από τα προγράμματα ταχέος εμβολιασμού λόγω της μεγάλης εγχώριας αγοράς στις ΗΠΑ. Οι νέες εκτιμήσεις προϋποθέτουν μια μερική αλλά έγκαιρη επαναλειτουργία ορισμένων αγορών στην Ευρώπη, καθώς και ορισμένων διατλαντικών δρομολογίων, επισήμανε ο επικεφαλής οικονομολόγος της IATA, Μπράιαν Πιρς. Τέλος, ανέφερε πως οι διαδρομές αυτές θα πρέπει να είναι ελεύθερες πλήρως το τελευταίο τρίμηνο του 2021, εφόσον το 75% των αντίστοιχων πληθυσμών θα έχει εμβολιασθεί.