Σε μια εμφανή προσπάθεια να ανταγωνιστεί την Κίνα, η Ε.Ε. επιχειρεί να θέσει σε εφαρμογή το αντίπαλον δέος του Δρόμου του Μεταξιού μέσω συνεργασίας με την Ινδία για μία σειρά έργων υποδομής ανά τον κόσμο. Για τον σκοπό αυτό διαπραγματεύεται με την Ινδία με την οποία σχεδιάζει από κοινού ένα δίκτυο «συνδέσεων» με έργα υποδομής στους τομείς της ενέργειας, της ψηφιακής τεχνολογίας και των μεταφορών. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, στη συμφωνία προβλέπονται δάνεια στη δεύτερη σε μέγεθος ασιατική οικονομία αλλά με πολύ καλύτερους όρους από τους συχνά εξοντωτικούς και άνισους που συνοδεύουν τις χορηγήσεις από το Πεκίνο. Η πρωτοβουλία, που οι δύο πλευρές σκοπεύουν να ανακοινώσουν σε τηλεδιάσκεψή τους στις 8 Μαΐου συμπίπτει με τις προσπάθειες που καταβάλλει παράλληλα η Ουάσιγκτον για να ανακόψει την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας. Σημειωτέον ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει εκφράσει την πρόθεση να συγκροτήσει ένα μέτωπο δημοκρατικών χωρών που θα ανακόψουν την άνοδο της Κίνας, ενώ τον Μάρτιο πρότεινε στην κυβέρνηση της Βρετανίας να επιχειρήσουν από κοινού ένα δίκτυο έργων υποδομής ανταγωνιστικό στον Δρόμο του Μεταξιού.
Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα, οι δύο πλευρές δεν σκοπεύουν να παρουσιάσουν τη μεταξύ τους συνεργασία ως μέτωπο εναντίον του Πεκίνου, αλλά σίγουρα θα αντιμετωπιστεί ως εναλλακτική στον Δρόμο του Μεταξιού και στα έργα του που θα συνδέουν Ευρώπη, Αφρική και Ασία. Δεν έχουν, πάντως, οριστικοποιηθεί ακόμη οι όροι της συμφωνίας όπως, για παράδειγμα, η προέλευση των χρημάτων που μάλλον θα προέλθουν τόσο από τον ιδιωτικό όσο και από τον δημόσιο τομέα. Τα σχετικά έργα θα επικεντρώνονται κυρίως σε κοινά προγράμματα μέσα στην επικράτεια των χωρών αλλά θα καλύπτουν και πρωτοβουλίες σε τρίτα μέρη. Θα έχουν εγκαίρως μελετηθεί θέματα οικονομικής βιωσιμότητας των σχετικών σχεδίων. Παράλληλα θα εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στη βελτίωση της διμερούς συνεργασίας σε θέματα έρευνας και καινοτομίας. Από ευρωπαϊκής πλευράς έχουν παρουσιαστεί και στο παρελθόν σχέδια για την ανάπτυξη στενών δεσμών ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ασία, που προέβλεπαν τη διάθεση δισ. ευρώ τα οποία θα μπορούσαν να προσελκύσουν πολλαπλάσιες επενδύσεις. Παράλληλα, όμως, και η Ινδία έχει επανειλημμένως δεσμευθεί να χρηματοδοτήσει διεθνή επενδυτικά σχέδια. Οπως ανέφεραν, πάντως, διπλωματικές πηγές, η συνάντηση που είχαν την Τετάρτη εκπρόσωποι των δύο πλευρών λειτούργησε ως «αφύπνιση» για την ανάγκη να επισπευσθεί η σύσφιγξη σχέσεων.
Μιλώντας στους F.T. σε καθεστώς ανωνυμίας, διπλωματικές πηγές της Ε.Ε. ανέφεραν πως «υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας για να συνεργαστούμε και να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον παγκοσμιοποίησης οικοδομημένο πάνω σε σχέσεις εταίρων και πιο ελκυστικό από εκείνο που προσφέρει η Κίνα». Προσέθεσαν μάλιστα πως η Ε.Ε. και οι σύμμαχοί της έχουν κοινό συμφέρον να παρουσιάσουν μια εναλλακτική έναντι του Δρόμου του Μεταξιού «και να μην επιτρέψουν να κυριαρχήσουν οι κινεζικές επενδύσεις». Επισήμως, πάντως, οι Βρυξέλλες επιβεβαίωσαν ότι βρίσκονται σε εξέλιξη οι σχετικές συνομιλίες με την Ινδία και τόνισαν ότι αφορούν σχέδια για τη σύνδεση της Ευρώπης με την Ασία, «για μια πλατφόρμα συνεργασίας ανοικτή σε όλους τους ενδιαφερόμενους εταίρους» και η οποία δεν στρέφεται «εναντίον καμιάς χώρας ή περιοχής».
Η Ε.Ε. επιχειρεί να ανταγωνιστεί την Κίνα, ενώ παράλληλα προσπαθεί και να συσφίγξει τους οικονομικούς της δεσμούς με τη δεύτερη οικονομία του πλανήτη όπως κατέδειξε η διμερής συμφωνία για τις επενδύσεις που υπέγραψαν οι Βρυξέλλες και το Πεκίνο στα τέλη Δεκεμβρίου.
Σε ό,τι αφορά τον Δρόμο του Μεταξιού, το φιλόδοξο σχέδιο που ανακοίνωσε ο Κινέζος πρόεδρος το 2013 και προβλέπει έργα υποδομής έχει ενσπείρει ανησυχία και προβληματισμό στις χώρες της Δύσης. Αιτία είναι η συμμετοχή σε αυτό άνω των 150 χωρών και διεθνών οργανισμών, μεταξύ των οποίων και περίπου οι μισές από τις 27 χώρες-μέλη της Ε.Ε.