Αξιότιμε κ. διευθυντά,
Στο φύλλο της Κυριακής 23 Μαΐου της έγκριτης εφημερίδας σας δημοσιεύθηκε άρθρο του κ. Χρήστου Γιανναρά με τίτλο: «Τουρισμός, η αυτοκαταδίκη μας».
Σέβομαι τη μακρά πορεία και το κύρος του κ. Γιανναρά, που δεν τον γνωρίζω προσωπικά. Για τον λόγο αυτό θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιο κόσμιος γίνεται απέναντι σε ένα κείμενο που δυστυχώς ξεπερνά κάθε όριο εμπάθειας, παραπληροφόρησης και προσβολών.
Θα ήθελα κατ’ αρχήν να θυμίσω ότι ο τουρισμός είναι μια δραστηριότητα των πολλών και των μικρών. Δεκάδες χιλιάδες τουριστικές επιχειρήσεις στη χώρα μας αφορούν σε οικογενειακές μονάδες και αυτοαπασχολούμενους, διασκορπισμένες σε όλη την επικράτεια και κυρίως σε περιοχές όπου η ζωή δεν είναι καθόλου εύκολη και η επιλογή άλλης οικονομικής δραστηριότητας είναι πολύ περιορισμένη, αν όχι ανέφικτη. Σε όλους αυτούς τους ανθρώπους αναφέρεται προφανώς ο κ. Γιανναράς στο άρθρο του.
Θα του απαντήσω σε μερικά μόνο από αυτά που γράφει, γιατί αλλιώς θα χρειάζονταν πολλές σελίδες:
α. «Η συντριπτική πλειονότητα του εμμίσθου προσωπικού των ξενοδοχείων είναι αλλοδαποί». Τεράστιο ψεύδος! Το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει και αυτό μπορεί να το βεβαιώσει και η Συνομοσπονδία Εργαζομένων στον Ελληνικό Τουρισμό. Μπορεί να μας παραθέσει ο κ. Γιανναράς τις πηγές του;
β. «…Τα μικρά ψωμάκια για το πρωινό… ακόμη και ο περιώνυμος “ελληνικός” μουσακάς, έρχονται με πτήσεις από την Κίνα!» Τεράστιο ψεύδος! Η ελληνική κουζίνα είναι το βαρύ πυροβολικό του ελληνικού τουρισμού, όπως προκύπτει από τα χιλιάδες σχόλια των επισκεπτών μας, και σε συντριπτικό ποσοστό τα πιάτα της παρασκευάζονται στην Ελλάδα από Ελληνες.
γ. «Τα χρήματα που ξοδεύει ο τουρίστας για να ψωνίσει ενθύμια – δωράκια στην Ελλάδα είναι, κατά μέσον όρο, 12 ευρώ!» Μπορεί να μας ενημερώσει ο κ. Γιανναράς ποιος μπόρεσε να κάνει αυτόν τον υπολογισμό; Γιατί το μόνο επίσημο και αξιόπιστο στοιχείο για το θέμα αυτό είναι η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για την ημερήσια ταξιδιωτική δαπάνη ανά τουρίστα, όπου η Ελλάδα τα πάει μια χαρά και βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με την Ισπανία (www.insete.gr: H μέση κατά κεφαλήν δαπάνη εισερχόμενων τουριστών).
Στη συνέχεια το κείμενο ξεφεύγει πλέον σε βαρύτατους, υβριστικούς χαρακτηρισμούς, που μου είναι δύσκολο να σχολιάσω.
«Το γεγονός ότι το βασικότερο εθνικό μας εισόδημα έγινε ο τουρισμός, βεβαιώνει την κρίσιμη επιλογή μας να είμαστε ένας λαός που επέλεξε για βιοπορισμό τη μαστροπεία, το ξεπούλημα, όχι τη δημιουργική ετερότητα»! Δηλαδή εννοείτε, κ. Γιανναρά, ότι οι άνθρωποι του τουρισμού ασκούν μαστροπεία;
Πιο κάτω: «Με αποτέλεσμα (…) ο σημερινός Ελληνας να ντρέπεται που είναι Ελληνας, ενώ ο Τούρκος να είναι περήφανος που είναι Τούρκος»! Είμαστε, ξέρετε, πολύ υπερήφανοι που είμαστε Ελληνες, αξιότιμε κ. Γιανναρά. Γιατί άλλο είναι βέβαια το να διαμαρτύρομαι, ή να θυμώνω, για προβλήματα που υπάρχουν και άλλο να ντρέπομαι για την εθνική μου ταυτότητα.
Είμαι πολλά χρόνια στον χώρο και γνωρίζω τα προβλήματα του ελληνικού τουρισμού, που ούτε λίγα είναι ούτε απλά. Για τα προβλήματα αυτά η κριτική είναι πάντα καλοδεχούμενη και πραγματικά πολύτιμη, γιατί προκαλεί διάλογο που μπορεί να οδηγήσει σε λύσεις.
Το άρθρο αυτό όμως δεν είναι κριτική, αλλά μια ισοπεδωτική, εντελώς άδικη και στρεβλή παραπληροφόρηση, που έρχεται μάλιστα σε μια στιγμή όπου ο ελληνικός τουρισμός προσπαθεί να συνέλθει από το βαρύτατο πλήγμα που δέχθηκε.
Ας αναλογιστεί καλά ο κ. Γιανναράς τις ευθύνες του.
Σας ευχαριστώ.
* Ο κ. Σταύρος Ανδρεάδης είναι πρόεδρος του ομίλου Sani/Ikos, επίτιμος πρόεδρος του ΣΕΤΕ.