H επιστροφή στην κανονικότητα και η κάλυψη των δημοσιονομικών ελλειμμάτων που προκάλεσαν η πανδημία και τα lockdowns προϋποθέτουν ότι για τους επόμενους 18 μήνες ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός της χώρας θα συγκεντρώνει έσοδα άνω των 4 δισ. ευρώ ανά μήνα.
Για να κλείσει η φετινή χρονιά εντός των επικαιροποιημένων προβλέψεων –όπως αυτές αποτυπώθηκαν στο μεσοπρόθεσμο– θα πρέπει να εισπραχθούν φόροι άνω των 24,5 δισ. ευρώ μέσα στο β΄ εξάμηνο της φετινής χρονιάς –έναντι περίπου 20,5 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο–, ενώ για ολόκληρο το 2022 θα πρέπει να συγκεντρωθούν φόροι 49,4 δισ. ευρώ, περίπου 4 δισ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με ολόκληρο το 2021. Για να επιτευχθεί ο εισπρακτικός στόχος, το οικονομικό επιτελείο θα ανακοινώσει διευκολύνσεις για τους φορολογουμένους προκειμένου να αντεπεξέλθουν σε ένα μπαράζ δόσεων, το οποίο θα ξεκινήσει από το τέλος αυτού του μήνα και θα συνεχιστεί αδιάκοπα μέχρι και το τέλος Δεκεμβρίου του 2022.
Η βελτίωση της ρύθμισης για τις υποχρεώσεις που συσσωρεύθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, θα συμβάλει ώστε οι δόσεις που θα ξεκινήσουν να καταβάλλονται από την 1/1/2022 να είναι μικρότερες. Το ίδιο θα γίνει και με τις δόσεις για την επιστροφή των χρημάτων που εκταμιεύτηκαν από τις επτά φάσεις της επιστρεπτέας προκαταβολής. Νωρίτερα θα βεβαιωθεί ο ΕΝΦΙΑ του 2022 ώστε να καταστεί εφικτή η πληρωμή του σε έως και 12 δόσεις (από τον Μάρτιο του 2022 έως τον Φεβρουάριο του 2023), ενώ νωρίτερα θα επιδιωχθεί του χρόνου να γίνει και η εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος.
Το β΄ εξάμηνο κάθε χρονιάς είναι παραδοσιακά περισσότερο «βαρύ» όσον αφορά τις φορολογικές υποχρεώσεις, καθώς ξεκινάει η διαδικασία καταβολής του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων αλλά και του ΕΝΦΙΑ. Το ίδιο θα συμβεί και φέτος. Το… παρήγορο για τους φορολογουμένους είναι ότι ειδικά ο φόρος εισοδήματος (τόσο των επιχειρήσεων όσο και των φυσικών προσώπων) θα είναι αισθητά μικρότερος σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό.
Και αυτό, διότι τα δηλωθέντα εισοδήματα θα είναι χαμηλότερα λόγω της πανδημίας. Ηδη, σε 1,8 εκατ. εκκαθαριστικά που έχουν εκδοθεί μέχρι στιγμής, μόλις τα 28 στα 100 είναι χρεωστικά και όλα τα υπόλοιπα πιστωτικά ή μηδενικά. Για όσους κληθούν να πληρώσουν επιπλέον χρήματα –εκτιμάται ότι ο αριθμός τους θα φτάσει φέτος στα 2,5 με 3 εκατ.– ο φόρος θα ξεκινήσει να πληρώνεται από το τέλος αυτού του μήνα και μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022. Ακόμη και αυτοί που θα κάνουν δήλωση τον Αύγουστο (ή τον Σεπτέμβριο καθώς το ενδεχόμενο παράτασης είναι πλέον ανοικτό), θα κληθούν να καταβάλουν διπλή δόση τον Αύγουστο (ή τριπλή αν φτάσουμε στον Σεπτέμβριο). Από τον Σεπτέμβριο θα αρχίσει και η πληρωμή του φετινού ΕΝΦΙΑ, ο οποίος δεν θα έχει διαφορά με τον αντίστοιχο περυσινό. Ο Δεκέμβριος θα είναι ο πιο δύσκολος μήνας καθώς θα πρέπει να πληρωθεί και ο ΕΝΦΙΑ και ο φόρος εισοδήματος αλλά και τα τέλη κυκλοφορίας. Και από τον Ιανουάριο του 2022, ξεκινάει η διαδικασία αποπληρωμής των υποχρεώσεων που συσσωρεύτηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Δύο είναι οι βασικές:
1. Η αποπληρωμή των υποχρεώσεων που συσσωρεύτηκαν μέσα στην πανδημία λόγω των αναστολών δόσεων. Για την καταβολή θα υπάρξει βελτιωμένη ρύθμιση η οποία όμως δεν έχει οριστικοποιηθεί. Το υπουργείο Οικονομικών τηρεί σιγήν ιχθύος ως προς το ποιες θα είναι οι αλλαγές καθώς θα πρέπει να συμφωνηθούν πρώτα με τους θεσμούς (σ.σ. ήδη έχουν ξεκινήσει οι συζητήσεις σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων για την 11η μεταμνημονιακή αξιολόγηση). Η ρύθμιση θα αφορά μόνο όσους έχουν πληγεί από την πανδημία, ενώ θα επιδιωχθεί να αυξηθεί ο αριθμός των δόσεων που θα έχουν στη διάθεσή τους οι οφειλέτες για να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Συνολικά, οι δόσεις αναμένεται ότι θα φτάσουν στις 60 ή 72 έναντι 24 ή 48 που έχουν ανακοινωθεί μέχρι τώρα.
2. Η αποπληρωμή του επιστρεπτέου τμήματος των επιστρεπτέων προκαταβολών. Και πάλι θα δοθούν δόσεις (τουλάχιστον 60) οι οποίες μάλιστα θα είναι σχεδόν άτοκες.
Οι υποχρεώσεις της πανδημίας θα έρθουν να προστεθούν στις φορολογικές υποχρεώσεις του 2022 και αυτός θα είναι και ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους ο «λογαριασμός» της επόμενης χρονιάς προβλέπεται ότι θα φτάσει στα 49,4 δισ. ευρώ έναντι 45,5 δισ. ευρώ το 2021. Οι πρόσθετοι φόροι θα προέλθουν επίσης από την αύξηση του συνολικού εισοδήματος λόγω ανάπτυξης, καθώς το 2022 προβλέπεται ότι η πανδημία θα έχει τεθεί υπό έλεγχο επιτρέποντας στους φορολογουμένους να αυξήσουν τα εισοδήματά τους συγκριτικά με το 2021. Τα φορολογικά έσοδα ανά μήνα και για το 2022 θα πρέπει να ανέρχονται σε περίπου 4,2 δισ. ευρώ. Η διαφορά είναι ότι την επόμενη χρονιά θα επιδιωχθεί τα φορολογικά βάρη να μοιραστούν καλύτερα ανάμεσα στο πρώτο και στο δεύτερο εξάμηνο κυρίως με τη νωρίτερη εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ ο οποίος και –συνολικά– θα αποδώσει τα ίδια έσοδα με το 2021.