Αποτελούν μια νέα κατηγορία τεχνολογικών εταιρειών καθώς έχουν αντλήσει και εξακολουθούν να αντλούν ιλιγγιώδη ποσά από επενδυτές, με αποτέλεσμα η κεφαλαιοποίησή τους να ανταγωνίζεται τις χρηματιστηριακές αξίες μεγάλων αμερικανικών και ασιατικών επιχειρήσεων. Ο λόγος για τις ευρωπαϊκές νεοφυείς εταιρείες τεχνολογίας που έχουν ενθουσιάσει τους επενδυτές. Ακόμη, όμως, και οι πλέον φανατικοί υποστηρικτές του κλάδου τους αρχίζουν να εκφράζουν φόβους πως η δυναμική τους δεν είναι βιώσιμη και οι δυσθεώρητες χρηματιστηριακές τους αξίες εγκυμονούν «φούσκες».
Ενδεικτική περίπτωση η Hoppin, εταιρεία οργάνωσης ψηφιακών συνεδρίων και συναντήσεων, της οποίας η χρηματιστηριακή αξία υπερδιπλασιάστηκε μέσα σε τέσσερις μήνες, ενώ άντλησε από επενδυτές 5,65 δισ. δολάρια τον Μάρτιο. Η μεγαλύτερη νεοφυής εταιρεία της Γηραιάς Ηπείρου, η Klarna Bank AB, στην τελευταία έξοδό της στις αγορές άντλησε 45,6 δισ. δολάρια, ποσό τετραπλάσιο από αυτό που είχε αντλήσει το περασμένο έτος. Και τώρα η βρετανική νεοφυής εταιρεία τεχνολογίας χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών Revolut σχεδιάζει να απευθυνθεί και πάλι στους επενδυτές, με στόχο να αντλήσει νέα κεφάλαια της τάξης άνω των 20 δισ. δολαρίων. Οπως επισημαίνουν πηγές προσκείμενες στην εταιρεία και στα σχέδιά της, πρόκειται για ποσό υπερτριπλάσιο των 5,5 δισ. δολαρίων στα οποία ανερχόταν η χρηματιστηριακή αξία της το 2020.
Υπάρχει «ένα είδος τεχνολογικής φούσκας», τονίζει ο Μάρτιν Ντέιβις, διευθύνων σύμβουλος της Draper Esprit plc που επενδύει σε καινοτόμες εταιρείες και είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο του Λονδίνου. Σε συνέντευξή του στο Bloomberg τόνισε, πάντως, πως «όλο αυτό δεν πρόκειται να διαρκέσει για πάντα». Τους τελευταίους 12 μήνες μέχρι τον Μάρτιο η αξία του χαρτοφυλακίου της Draper σημείωσε άλμα 51%, ενώ την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους είχε αυξηθεί μόνο κατά 10%. Η αλλαγή στάσης των καταναλωτών στη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού, σε συνδυασμό με τα χαμηλά επιτόκια, ανάγκασε τους επενδυτές να στραφούν στον κλάδο της τεχνολογίας αναζητώντας πιο ελκυστικές αποδόσεις. Σχολιάζοντας σχετικά η Εριν Πλατς, επικεφαλής του τμήματος Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής στη Silicon Valley Bank, τόνισε πως «ορισμένες από αυτές τις αποτιμήσεις κυριολεκτικά μας αφήνουν άφωνους. Οπως ακριβώς συνέβαινε στις ΗΠΑ επί χρόνια, τώρα συμβαίνει εδώ». Η ίδια υπογραμμίζει, άλλωστε, πως αυτό που τη φοβίζει κάπως «είναι η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται όλο αυτό και όχι τόσο τα νούμερα».
Οι υψηλές αποτιμήσεις των εταιρειών αυτών από τους ιδιώτες επενδυτές δεν συνάδουν με τις πραγματικές χρηματιστηριακές αξίες τους, όπως αυτές διαμορφώνονται με την αρχική δημόσια εγγραφή τους. Οι επενδυτές δεν φαίνεται να πτοούνται όμως. Σύμφωνα με σχετική έκθεση της επενδυτικής GP Bullhound, ο τεχνολογικός κλάδος της Ευρώπης αριθμεί τώρα 166 εταιρείες της κατηγορίας «μονόκερως», όπως έχουν χαρακτηριστεί όσες έχουν αξία άνω του 1 δισ. δολαρίων. Συνολικά αυτές οι 166 εταιρείες έχουν αθροιστική αξία άνω των 800 δισ. δολαρίων και το ήμισυ αυτής της αξίας το απέκτησαν στη διάρκεια μόνο του περασμένου έτους. Η ανησυχία για την ταχύτατη ανάπτυξη ενός κλάδου δεν είναι, πάντως, κάτι καινούργιο. Οπως τονίζει, άλλωστε, ο Λαρς Τζόρνο, συνεργάτης της EQT Ventures, σουηδικής επενδυτικής σε καινοτόμες μη εισηγμένες, όσοι επενδυτές τοποθετούν χρήματα στη σωστή εταιρεία ενδέχεται «να δουν εντυπωσιακή αύξηση της αξίας της». Ο ίδιος επισημαίνει, επίσης, πως η αγορά τεχνολογίας εξακολουθεί να αναπτύσσεται και «οι χρηματιστηριακές αξίες των εταιρειών ενδέχεται να αλλάξουν κάποια στιγμή, αλλά ο κλάδος κινείται ανοδικά εδώ και δύο δεκαετίες».
Σύμφωνα με την εταιρεία δεδομένων Businesshala, στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του τρέχοντος έτους, άλλωστε, οι εισαγωγές ευρωπαϊκών τεχνολογικών εταιρειών σημείωσαν επίπεδα ρεκόρ και οι εταιρείες έχουν αντλήσει περισσότερα κεφάλαια από οποιαδήποτε άλλη χρονιά μέχρι τουλάχιστον το 2019. Εχει, άλλωστε, αυξηθεί ο αριθμός των τεχνολογικών εταιρειών και εταιρειών Ιντερνετ, με 75 ευρωπαϊκές εταιρείες τεχνολογίας να αρχίζουν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα φέτος, όταν σε όλη τη διάρκεια του 2020 ο αντίστοιχος αριθμός ήταν μόνο 45.