Κορωνοϊός: Πώς αλλάζει το λιανεμπόριο λόγω της πανδημίας

Κορωνοϊός: Πώς αλλάζει το λιανεμπόριο λόγω της πανδημίας

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κλάδου επιταχύνθηκε κατά περίπου πέντε χρόνια εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού

8' 59" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Την επιτάχυνση των τεχνολογικών εξελίξεων στο λιανεμπόριο κατά περίπου πέντε χρόνια εκτιμάται ότι επέφερε η πανδημία του κορωνοϊού, με τον κλάδο, ακόμη και στην Ελλάδα, να ξεπερνά το πρώτο σοκ την άνοιξη του 2020 και να προσαρμόζεται αρκετά γρήγορα στα νέα δεδομένα της εποχής και στις νέες ανάγκες των καταναλωτών. Μάλιστα, ο ψηφιακός μετασχηματισμός των λιανεμπορικών επιχειρήσεων δεν περιορίζεται στην αναβάθμιση των ηλεκτρονικών τους καταστημάτων και στην ενίσχυση των υποστηρικτικών δομών –από αλλαγές στις ιστοσελίδες έως αύξηση του στόλου οχημάτων και μεγέθυνση των αποθηκών τους–, αλλά περιλαμβάνει σειρά τεχνολογικών λύσεων για να διευκολύνουν τόσο τις αγορές από απόσταση όσο και τις αγορές στα φυσικά καταστήματα, με τις τελευταίες να εξακολουθούν να γίνονται στη σκιά της «νέας κανονικότητας», δηλαδή με σειρά περιορισμών που θεωρείται βέβαιο ότι θα συνεχιστούν για πολύ καιρό ακόμη.

Πριν από λίγες ημέρες η αλυσίδα αθλητικών ειδών Cosmos Sport και η εταιρεία Printec ανακοίνωσαν τη συνεργασία τους για την τοποθέτηση στο κεντρικό κατάστημα της πρώτης, επί της οδού Ερμού, εξωτερικών θυρίδων παραλαβής (lockers). Πρόκειται για τεχνολογική λύση η οποία δίνει τη δυνατότητα στον πελάτη της αλυσίδας που έχει κάνει ηλεκτρονική αγορά να παραλάβει τα προϊόντα του ανά πάσα στιγμή μέσα στο 24ωρο από τις θυρίδες του καταστήματος, πληκτρολογώντας απλώς ένα PIN που θα του έχει αποσταλεί νωρίτερα με SMS.

Η λύση των αυτόματων θυρίδων παραλαβής θεωρείται ότι μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα των καθυστερήσεων που παρατηρούνται, ειδικά στο λεγόμενο last mile (τη φάση δηλαδή της παράδοσης του προϊόντος στον τελικό καταναλωτή) σε συγκεκριμένες περιόδους αιχμής για το ηλεκτρονικό εμπόριο και γι’ αυτόν τον λόγο προωθείται η εγκατάστασή τους τόσο από τις λιανεμπορικές επιχειρήσεις όσο και από εταιρείες ταχυμεταφορών. Πρόσφατα μάλιστα, με τον νόμο 4796/2021 που ψηφίστηκε τον Απρίλιο, θεσπίστηκε η δυνατότητα εγκατάστασης θυρίδων από ταχυδρομικές επιχειρήσεις σε δημόσιους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους έναντι κάποιας αμοιβής για το Δημόσιο, η οποία είναι έως 5 ευρώ/τ.μ. της επιφάνειας που καταλαμβάνει η θυρίδα σε εξωτερικό χώρο και έως 10 ευρώ/τ.μ. στην περίπτωση που η θυρίδα εγκαθίσταται σε εσωτερικό χώρο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο εξωτερικό ήδη αναπτύσσονται συστήματα αυτόματων θυρίδων –συχνά και με δυνατότητα ψύξης– από αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Πριν από λίγες ημέρες, για παράδειγμα, η Carrefour στη Γαλλία ανακοίνωσε ότι σε συνεργασία με την εταιρεία Pickup προχωρεί στην εγκατάσταση 400 αυτόματων θυρίδων παραλαβής προϊόντων στις εισόδους των καταστημάτων της.

Αρκετό καιρό πριν από την εφαρμογή του μοντέλου click in shop (αγορές με ραντεβού εντός του καταστήματος) και συγκεκριμένα από το περασμένο φθινόπωρο, δύο κορυφαίες εταιρείες αθλητικών ειδών, η Adidas και η Nike, παρέχουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης αγορών από τα φυσικά τους καταστήματα μέσω προγραμματισμένου ραντεβού. Αυτό γίνεται μέσω των εφαρμογών για κινητό που διαθέτουν οι δύο εταιρείες και το όφελος για τον καταναλωτή είναι ότι αποφεύγει τις ουρές αναμονής, οι οποίες λόγω των περιορισμών στον μέγιστο επιτρεπόμενο αριθμό πελατών ανά κατάστημα είναι συχνά μεγάλες.

Στην αποφυγή των ουρών αναμονής στα ταμεία εντός των καταστημάτων, κάτι που κάνει την εμπειρία των αγορών πιο ευχάριστη, αλλά και αποτρέπει τον συγχρωτισμό με άλλα άτομα σε σχετικά κοντινή απόσταση, αποσκοπεί και η δυνατότητα που παρέχουν ορισμένες αλυσίδες για την πληρωμή με κάρτα ή σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και με μετρητά σε οποιοδήποτε σημείο εντός του καταστήματος. Τη δυνατότητα πραγματοποίησης ανέπαφων πληρωμών εκτός των ταμείων παρέχει η αλυσίδα «Κωτσόβολος», ενώ την υπηρεσία αυτή παρέχει και η Public στο κατάστημά της στο Golden Hall. Επίσης, η «Κωτσόβολος» έχει τοποθετήσει στα καταστήματά της μηχανήματα για την πραγματοποίηση πληρωμών με μετρητά (cash dro), εκτός των ταμείων.

Σε ολοένα και πιο προηγμένες λύσεις προχωρούν οι αλυσίδες και για όσους συνεχίζουν να επιλέγουν να κάνουν αγορές κυρίως από τα ηλεκτρονικά καταστήματα, έτσι ώστε η εμπειρία να μοιάζει όσο γίνεται περισσότερο με αυτήν της επίσκεψης σε φυσικό κατάστημα. Πριν από λίγες ημέρες η IKEA στην Ελλάδα πραγματοποίησε το πρώτο live shopping event, κατά τη διάρκεια του οποίου παρουσιάστηκαν στο κοινό συγκεκριμένες λύσεις –προϊόντα αποθήκευσης και οργάνωσης ντουλάπας– από γνωστή ηθοποιό και στέλεχος της εταιρείας. Στη διάρκεια της προβολής οι καταναλωτές μπορούσαν να στέλνουν ερωτήσεις «ζωντανά», ενώ υπήρχε ακόμη κι εκείνη τη στιγμή η δυνατότητα παραγγελίας των προϊόντων που προβάλλονταν μέσω διασύνδεσης με το ηλεκτρονικό κατάστημα της IKEA. Αυτή η δυνατότητα παρέχεται και μέσω παρακολούθησης εκ των υστέρων του βιντεοσκοπημένου γεγονότος. Η IKEA έχει επίσης αναπτύξει μέσω της συνεργασίας της με την εταιρεία VitrinaBox την τεχνολογική λύση της εικονικής «βόλτας» (IKEA Virtual Walkthrough). Μέσα από την οθόνη του υπολογιστή του ο καταναλωτής μπορεί να περιηγηθεί σε ένα κλασικό κατάστημα ΙΚΕΑ και ταυτόχρονα μπορεί να βλέπει τα χαρακτηριστικά και την τιμή των αντικειμένων, τοποθετημένα σε δωμάτια, και όχι απλώς ως μία λίστα προϊόντων, και να τα παραγγέλνει ηλεκτρονικά.

Κορωνοϊός: Πώς αλλάζει το λιανεμπόριο λόγω της πανδημίας-1
Οι εξωτερικές θυρίδες παραλαβής δίνουν τη δυνατότητα στον πελάτη να παραλάβει τα προϊόντα του ανά πάσα στιγμή μέσα στο 24ωρο (φωτ. SHUTTERSTOCK).

Οι πλατφόρμες και ο digital φαρμακοποιός

To 2018 η Amazon προχώρησε στην εξαγορά έναντι 1 δισ. δολαρίων του ηλεκτρονικού φαρμακείου PillPack. Η JD Health, τμήμα του κινεζικού κολοσσού του ηλεκτρονικού εμπορίου JD. Com, κατέγραψε αύξηση πωλήσεων 76% το πρώτο εξάμηνο του 2020, έχοντας έσοδα 1,34 δισ. δολ., ενώ το διάστημα Μαρτίου – Σεπτεμβρίου 2020, η Alibaba Health είδε τις πωλήσεις της να αυξάνονται κατά 74%. Αν μη τι άλλο, η πανδημία έστρεψε τους καταναλωτές στο κανάλι των ηλεκτρονικών πωλήσεων ακόμη και για άλλα πιο «παραδοσιακά» προϊόντα, όπως τα φάρμακα, τα τρόφιμα και τα… ψιλικά. Αυτή η τάση, μάλιστα, καταγράφηκε και στην Ελλάδα και συνεχίζει να έχει δυναμική, παρά το γεγονός, μάλιστα, ότι ειδικά σε ό,τι αφορά τα ηλεκτρονικά φαρμακεία υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί σε ό,τι αφορά τα είδη που επιτρέπεται να πωλούν.

Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε η ελληνική εταιρεία Convert Group, το πρώτο τρίμηνο του 2021 πραγματοποιήθηκαν σε ηλεκτρονικά φαρμακεία σε 96 χώρες σε όλο τον κόσμο 2,7 δισ. επισκέψεις, αυξημένες κατά 43% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020. Σε ό,τι αφορά ειδικά την ανάπτυξη στην Ελλάδα υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, επίσης της Convert Group, o τζίρος τους κατέγραψε αύξηση 38,3% το πρώτο τρίμηνο του 2021 σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020. Στο α΄ τρίμηνο του 2021 έχουν καταγραφεί επίσης σε 230 ηλεκτρονικά φαρμακεία 6,2 εκατομμύρια επισκέψεις. Μάλιστα τα πιο δημοφιλή ηλεκτρονικά φαρμακεία στην Ελλάδα δεν πρόκειται για κάποιες εγχώριες ή πολυεθνικές εταιρείες, αλλά για επιχειρήσεις που ξεκίνησαν εδώ και πολλές δεκαετίες ως φαρμακεία της γειτονιάς και φρόντισαν από νωρίς, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 2010, να δημιουργήσουν και κανάλι ηλεκτρονικών πωλήσεων. 

Το μεγαλύτερο μέρος των πωλήσεων των ηλεκτρονικών φαρμακείων στην Ελλάδα, τα μεγαλύτερα εκ των οποίων έχουν καταφέρει να αποστέλλουν τα προϊόντα τους σε όλη τη χώρα, αφορά καλλυντικά, συμπληρώματα διατροφής, βιταμίνες και βρεφικά είδη. Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται η πώληση μέσω διαδικτύου φαρμάκων, συνταγογραφούμενων και μη συνταγογραφούμενων.

Η απαγόρευση της κυκλοφορίας έπειτα από κάποια ώρα, η οποία διήρκεσε για πολλούς μήνες, ο φόβος ειδικά στο πρώτο κύμα της πανδημίας συγχρωτισμού με άλλα άτομα, η μη λειτουργία της εστίασης, καθώς και το γεγονός ότι πολλοί εργάζονταν με καθεστώς τηλεργασίας, οδήγησε επίσης σταδιακά στον μαρασμό των περιπτέρων και στην άνθηση των μίνι μάρκετ και των καταστημάτων ψιλικών, ειδικά εκείνων που φρόντισαν να αναπτύξουν ηλεκτρονικές πωλήσεις ή έστω να εξυπηρετήσουν με παράδοση στο σπίτι τηλεφωνικές παραγγελίες. Μεγάλο κομμάτι της «πίτας» αυτής επιδιώκουν να πάρουν οι πλατφόρμες efood και wolt, αλλά και η ελληνική ekiosky’s που διαθέτει δίκτυο μίνι μάρκετ, ενώ στον ίδιο όμιλο ανήκει και μια ακόμη πλατφόρμα, η delivery.gr. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πλατφόρμες δεν περιορίζονται πλέον στην παραγγελιοληψία και διανομή τροφίμων και έτοιμων γευμάτων, αλλά έχουν επεκταθεί και στη διανομή προϊόντων ηλεκτρονικού φαρμακείου, οπτικών ειδών, παιχνιδιών, φυτών και λουλουδιών, συνεργαζόμενες με πολλές τοπικές επιχειρήσεις και όχι απαραιτήτως αλυσίδες (κρεοπωλεία, περίπτερα, παντοπωλεία κ.ά.).

Ενδεικτικό της εκρηκτικής ανάπτυξης που γνωρίζουν οι πλατφόρμες, οι οποίες επεκτείνονται διαρκώς σε νέες κατηγορίες, είναι τα έσοδα που κατέγραψαν το 2020. Η efood είχε κύκλο εργασιών το 2020 64,4 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 49% σε σύγκριση με το 2019, ενώ τα καθαρά κέρδη της αυξήθηκαν κατά 26,7% φθάνοντας στα 21,3 εκατ. ευρώ, από 16,8 εκατ. ευρώ το 2019. Η Wolt, η οποία ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στην Ελλάδα το 2019 και την πρώτη χρονιά είχε έσοδα μόλις 500.000 ευρώ, το 2020 αυτά εκτοξεύθηκαν στα 7,2 εκατ. ευρώ.

Θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει ότι η ανάπτυξη των παραπάνω είναι συγκυριακή. Το γεγονός, ωστόσο, ότι ολοένα και περισσότερα καταστήματα και κατηγορίες καταστημάτων συνεργάζονται με τις πλατφόρμες δείχνει αν μη τι άλλο ότι οι καταναλωτές επιθυμούν μέσα από ελάχιστες κινήσεις σε μια εφαρμογή στο κινητό τους να έχουν σε λίγη ώρα στο σπίτι τους από σουβλάκια έως υγρά φακών επαφής.

Κορωνοϊός: Πώς αλλάζει το λιανεμπόριο λόγω της πανδημίας-2
Σε ολοένα και πιο προηγμένες λύσεις προχωρούν οι αλυσίδες και για όσους συνεχίζουν τις αγορές τους κυρίως από τα ηλεκτρονικά καταστήματα (φωτ. SHUTTERSTOCK).

Σημαντικές επενδύσεις στις υποδομές

Μεγάλες αποθήκες, μεγάλα καταστήματα, ανοιχτοί χώροι. Αυτές είναι οι νέες τάσεις σε ό,τι αφορά τις υποδομές του λιανεμπορίου, μετά τις νέες ανάγκες που προκάλεσε η πανδημία. Η μία μετά την άλλη οι λιανεμπορικές αλυσίδες προχωρούν ή προαναγγέλλουν σημαντικές επενδύσεις σε νέους μεγαλύτερους και πλήρως αυτοματοποιημένους αποθηκευτικούς χώρους, προκειμένου να βελτιώσουν τη διαχείριση των ηλεκτρονικών παραγγελιών.

Περί τα τέλη του έτους εκτιμάται ότι θα έχουν ολοκληρωθεί οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, έτσι ώστε να ξεκινήσει η κατασκευή της νέας αποθήκης της «Κωτσόβολος» επιφάνειας 65.000 τ.μ., η οποία, σύμφωνα με την εταιρεία, θα είναι η μεγαλύτερη στην Ελλάδα και θα είναι πλήρως αυτοματοποιημένη με τη βοήθεια ρομποτικού εξοπλισμού. Η διάρκεια κατασκευής της υπολογίζεται σε δύο χρόνια. Επιπλέον, η «Κωτσόβολος» σχεδιάζει την επέκταση της αποθήκης ανταλλακτικών που διαθέτει σε 12.000 τ.μ. από 7.000 τ.μ. που είναι σήμερα.

Τον Ιανουάριο του 2022 αναμένεται να ξεκινήσει να λειτουργεί η νέα αποθήκη που κατασκευάζει ο όμιλος Φουρλή στα Οινόφυτα Βοιωτίας, επένδυση ύψους 11 εκατ. ευρώ. Στην αποθήκη θα εγκατασταθεί υψηλής τεχνολογίας αυτοματοποιημένος εξοπλισμός και αυτή θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για τη διακίνηση των προϊόντων αθλητικών ειδών προς τα φυσικά καταστήματα και προς τους πελάτες των ηλεκτρονικών καταστημάτων της Intersport και Athlete’s Foot σε Ελλάδα, Ρουμανία, Βουλγαρία και Κύπρο.

Στην εξαγορά του οικοπέδου 16 στρεμμάτων και του ακινήτου 6.400 τ.μ. που διέθετε η εταιρεία «Ακρίτας» στη Μαγούλα προχώρησε η αλυσίδα Πλαίσιο προκειμένου να επεκτείνει τις αποθήκες της. Μάλιστα, πριν από την τελική συμφωνία, η εταιρεία προχώρησε σε ενοικίαση των χώρων αυτών έτσι ώστε να ξεκινήσει άμεσα η αξιοποίησή τους. Με την προσθήκη αυτή, η γνωστή εταιρεία τεχνολογικών καταναλωτικών προϊόντων θα έχει πλέον αποθηκευτικούς χώρους 50.000 τ.μ. σε συνολική επιφάνεια 100 στρεμμάτων.

Σε 22.000 τ.μ. από 13.000 τ.μ. που ήταν πρώτα επεκτάθηκαν οι αποθήκες της Public-MediaMarkt στην Ελευσίνα, επένδυση που ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2020.

Εκτός από τις μεγάλες αποθήκες, οι μεγάλες αλυσίδες στρέφονται εκ νέου και στα μεγάλα καταστήματα, αφενός διότι οι καταναλωτές αισθάνονται πιο ασφαλείς σε αυτά και αφετέρου για να μπορούν να εξυπηρετούν περισσότερους πελάτες ταυτόχρονα, καθώς οι περιορισμοί εκτιμάται ότι θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η πολιτική της μεταστέγασης σε μεγαλύτερα ακίνητα εφαρμόζεται ήδη από τον όμιλο Inditex (γνωστός κυρίως από το σήμα Zara) στην Ελλάδα και στον κόσμο, ενώ ανάλογη στρατηγική θα ακολουθήσει και η Public-MediaMarkt. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή