Οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου μπορούν τώρα να εξασφαλίσουν καλύτερες προοπτικές από την εισαγωγή του ευρώ, αφότου ξεπεραστούν και τα τελευταία εμπόδια από την πανδημία του κορωνοϊού. Κι αυτό σηματοδοτεί μία άνευ προηγουμένου στροφή ύστερα από 20 χρόνια, που χαρακτηρίζονται από οικονομικές αντιξοότητες και δυσπραγία. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg περιγράφει τους νέους ορίζοντες που ανοίγονται χάρις στο Ταμείο Ανάκαμψης και δίνουν τη δυνατότητα στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου να αναμορφωθούν εκ βάθρων, προσελκύοντας νέες επενδύσεις και καθιστώντας τις οικονομίες τους λειτουργικότερες. Σχεδόν τα μισά από τα κεφάλαια των 800 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης είναι έτοιμα να εκταμιευθούν τις προσεχείς εβδομάδες. Κρατικοί αξιωματούχοι και εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου από την Αθήνα έως τη Μαδρίτη ετοιμάζονται για πλημμυρίδα επενδύσεων, οι οποίες θα αλλάξουν τις οικονομικές προοπτικές των χωρών τους. «Εάν εξετάσεις το ύψος των κεφαλαίων που θα επενδυθούν σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία, θα διαπιστώσεις πως πρόκειται για μια εξαιρετική ευκαιρία αλλαγής των προοπτικών μακροπρόθεσμης ανάπτυξης. Aυτή είναι η πραγματική ιστορική ευκαιρία της Ευρώπης», αναφέρει ο Φίλιπ Χίλντεμπραντ, αντιπρόεδρος του κολοσσού στη διαχείριση επενδυτικών κεφαλαίων BlackRock.
Τόσο στην κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού όσο και στην κρίση χρέους προ δεκαετίας, οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου αποδείχθηκαν οι ασθενέστεροι κρίκοι στη διαρθρωτική αλυσίδα του ευρώ, θέτοντας σε κίνδυνο ολόκληρο το σχέδιο της οικονομικής και νομισματικής ενοποίησης της Ε.Ε. Το κληροδότημα των κρίσεων αυτών είναι τρομακτικό, διότι οι εννέα στις δέκα περιφέρειες με την υψηλότερη ανεργία στην Ευρωζώνη βρίσκονται στον ευρωπαϊκό Νότο. Στην Ελλάδα οι επιπτώσεις από την κρίση χρέους είναι ακόμη εμφανείς, έχοντας στοιχίσει το 1/5 του διαθέσιμου εισοδήματος των περισσότερων πολιτών.
Στην Ισπανία το ΑΕΠ συρρικνώθηκε μόνο το 2020 κατά 1/10 και πλέον, ενώ στην Ιταλία οι επιπτώσεις της πανδημίας και της χρόνιας πολιτικής κρίσης συλλήβδην έφεραν το ΑΕΠ της σε επίπεδα χαμηλότερα από εκείνα πριν από την εισαγωγή του ευρώ. Επιπλέον, οι μεταλλάξεις του κορωνοϊού απειλούν το φετινό καλοκαίρι, ειδικά για τις χώρες οι οποίες στηρίζουν εν πολλοίς την οικονομία τους στον τουρισμό. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Μύκονος, όπου η αύξηση των κρουσμάτων ανάγκασε την κυβέρνηση να επιβάλει τοπικά περιοριστικά μέτρα. Ο δήμαρχός της, Κώστας Κουκάς, μιλώντας στο Bloomberg εμφανίζεται αισιόδοξος για το μέλλον, αναφερόμενος στα νέα προγράμματα ηλεκτροδότησης και πράσινης ενέργειας, που θα δώσουν τη δυνατότητα σε πολλά νησιά να ενωθούν με το κεντρικό δίκτυο ηλεκτροδότησης της χώρας για πρώτη φορά. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα θα λάβει 30,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, ποσό αντίστοιχο με το 1/5 της οικονομίας της. Η Ιταλία θα εξασφαλίσει 192 δισ. ευρώ σε δάνεια και επιχορηγήσεις, ήτοι το αναλογικά μεγαλύτερο ποσό από όλες τις χώρες.
Η Ισπανία θα λάβει περί τα 140 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το ήμισυ σε μορφή επιχορηγήσεων, δίδοντας έμφαση στην κατασκευή βιώσιμων υποδομών στον τομέα των μεταφορών, ώστε να καλύψει τις ανεπαρκείς επενδύσεις χρόνων. Τέλος, αν και η Moody’s προειδοποιεί ότι η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία θα δυσκολευθούν να απορροφήσουν πλήρως τις επιχορηγήσεις και τα φθηνά δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, υπολογίζει ότι οι κρατικές επενδύσεις σε αυτές τις χώρες θα διπλασιαστούν την επόμενη πενταετία. Ο διεθνής οίκος αξιολόγησης προβλέπει ότι τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης θα ενισχύσουν τις οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου κατά 0,5% ετησίως από το 2021 έως το 2027, ποσοστό που πιθανότατα να φθάσει το 0,7% εάν οι κυβερνήσεις καταφέρουν να τα απορροφήσουν πλήρως.