Η έξοδος της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση αποδείχθηκε θορυβώδης και οικονομικά καταστρεπτική, ενώ στη συνέχεια η ανταπόκριση στην πανδημία ήταν κάτω του μετρίου, κι αυτό δημιούργησε την εντύπωση στο κοινό αλλά και στις κεφαλαιαγορές του Ηνωμένου Βασιλείου ότι η χώρα λειτουργεί σε χαμηλότερα των δυνατοτήτων της επίπεδα. Η δε συνεχιζόμενη κρίση καυσίμων έχει προκαλέσει οξείες ελλείψεις σε βενζίνη και πετρέλαιο, ενώ οι αγορές υπό το κράτος πανικού έρχονται σαν προειδοποίηση. Δείχνουν ότι η κατάσταση δεν είναι καλή και ότι έπονται και άλλα κακά. Βέβαια, η κρίση αυτή στα καύσιμα φαίνεται ότι προκλήθηκε όχι από έλλειψη βενζίνης ή πετρελαίου, αλλά οδηγών φορτηγών σε συσχετισμό με την υψηλότατη ζήτηση αγαθών που μεταφέρονται. Τα καθημερινά δεδομένα της χρήσης βαρέων οχημάτων μεταφοράς προϊόντων δείχνουν ότι η πρόσφατη δραστηριότητα τελεί σε αντιστοιχία με τα προπανδημικά επίπεδα. Παρά ταύτα, δεν χρειάστηκε να περάσει πολύς καιρός για να διασπαρεί πανικός και να δημιουργηθούν ουρές από τη στιγμή που μεταδόθηκε η είδηση πως ορισμένα πρατήρια βενζίνης είχαν χαμηλά αποθέματα λόγω καθυστερημένων παραλαβών καυσίμων. Βέβαια, η έλλειψη οδηγών δεν αφορά ως πρόβλημα τη Βρετανία και μόνο, εφόσον το αντιμετωπίζουν και άλλες μεγάλες οικονομίες, αλλά σε μικρότερο βαθμό.
Είναι εμφανής η διογκούμενη έλλειψη εμπιστοσύνης στην ικανότητα της κυβέρνησης να διαχει-ριστεί την οικονομία και να επιλύσει τα προβλήματα.
Το ότι προκάλεσε αγορές υπό το κράτος πανικού, όμως, αφορά μόνο το Ηνωμένο Βασίλειο, και η κυβέρνηση θα επιστρατεύσει οδηγούς φορτηγών από τις ένοπλες δυνάμεις για μεταφορά καυσίμων. Αλλά το συμβάν αυτό εγείρει το ερώτημα: Γιατί ακόμα μια φορά η χώρα φαίνεται να χειμάζεται σκληρότερα από άλλες; Κατά την εκτίμησή μου, ο πανικός και η υστερία ως ένα βαθμό φανερώνουν τη διογκούμενη έλλειψη εμπιστοσύνης στην ικανότητα της κυβέρνησης να διαχειριστεί την οικονομία και να επιλύσει τα προβλήματα. Η κρίση καυσίμων είναι ο απόηχος της σπουδής να αποθηκεύσουν οι άνθρωποι χαρτί υγείας κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας. Είναι ανησυχητικό πως ίσως αυτές οι αγορές σε πανικό καταστούν μόνιμο χαρακτηριστικό της βρετανικής οικονομίας, η οποία είναι από τις ισχυρότερες διεθνώς και, τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα, και από τις καλά διαχειριζόμενες. Οι αυτοεκπληρούμενοι φόβοι των ελλείψεων βασικών αγαθών θυμίζουν τις ουρές στις τράπεζες όταν αιφνιδίως οι καταθέτες χάνουν την εμπιστοσύνη τους και κάνουν μαζικά αναλήψεις. Οι προφανείς μειονεξίες της κυβέρνησης πλήττουν την επίδοση της οικονομίας, κι εμείς, λόγω της επιδείνωσης στην προμηθευτική αλυσίδα, προβλέπουμε το πραγματικό ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο να αυξηθεί 1,4%, από 1,5% νωρίτερα, και κατά 0,8%, από 1,6%, το τέταρτο, σε τριμηνιαία βάση. Συνολικά, ωστόσο, το 2021 το ΑΕΠ θα αυξηθεί 6,9% από 6,3%, ενώ το 2022 κατά 5% από 5,8% προηγουμένως.
* Ο κ. Κallum Pickering είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank.