Σήμερα στην Κίνα το ένα πέμπτο των νεόδμητων κατοικιών, τουλάχιστον 65 εκατομμύρια διαμερίσματα δηλαδή, είναι ακατοίκητο, αποτυπώνοντας με τον πιο οφθαλμοφανή τρόπο τη «φούσκα» που έχει διαμορφωθεί στον κλάδο. Αλλωστε, το πόσο μεγάλη είναι η εξάρτηση της χώρας από τις κατασκευές φαίνεται από τις πόλεις-φαντάσματα. Οπως αναφέρει σε σχετικό του δημοσίευμα ο ειδησεογραφικός οικονομικός ιστότοπος businessinsider.com, εάν κάποιος οδηγήσει μια-δυο ώρες έξω από τη Σαγκάη ή το Πεκίνο, θα βρεθεί μπροστά σε κάτι παράξενο. Θα συναντήσει πόλεις με ψηλά κτίρια, που είναι μοντέρνες και σε καλή κατάσταση, αλλά –αντιθέτως με άλλες ανάλογες σε διάφορα μέρη του κόσμου–είναι άδειες. Κι επειδή τον τελευταίο καιρό έχει και πάλι έρθει στο προσκήνιο το ζήτημα της αγοράς ακινήτων της Κίνας, εξαιτίας του προβληματικού κατασκευαστικού κολοσσού της Evergrande, που φέρει στους ώμους του επαχθές χρέος 300 δισ. δολαρίων, έτσι απασχολούν τα ΜΜΕ και οι πόλεις-φαντάσματα. Θεωρούνταν μοχλός οικονομικής ανάπτυξης και ασφαλής επένδυση, αλλά η πραγματική τους έκταση είναι ακαθόριστη.
Μια-δυο ώρες έξω από τη Σαγκάη ή το Πεκίνο υπάρχουν πόλεις με ψηλά κτίρια, μοντέρνες και σε καλή κατάσταση, αλλά άδειες.
Ερωτηθείς ο Λι Γκαν, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Τέξας και διευθυντής του Κέντρου Ερευνών των Οικονομικών των κινεζικών νοικοκυριών στο νοτιοδυτικό Πανεπιστήμιο Οικονομίας και Χρηματοπιστωτικών του Τσενγκντού, για τον αριθμό των πόλεων-φαντασμάτων στην Κίνα, δεν είχε κάποια απάντηση, μια κι αυτός ο ορισμός δεν υφίσταται στη χώρα. Ισως η γνωστότερη όλων να είναι η Νέα Πόλη Ορντος ή Κανγκμπάσι στη Μογγολία. Το σχέδιο στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ήταν να στεγαστούν εκεί ένα εκατομμύριο άνθρωποι, αλλά μετά μειώθηκαν στις τριακόσιες χιλιάδες και τελικώς το 2016 διαβιούσαν στην Κανγκμπάσι μόλις 100.000.
Το δέλεαρ για να προσελκυσθούν ήταν ότι μετοίκησαν εκεί ορισμένα από τα καλύτερα σχολεία της χώρας. Γενικά μιλώντας, οι πόλεις – φαντάσματα στην Κίνα φανερώνουν ένα μεγάλο μέρος της τεράστιας αγοράς ακινήτων, η οποία είναι διπλάσια από την αντίστοιχη αμερικανική και σε αξία έφθασε τα 52 τρισ. δολάρια το 2019, όπως αναφέρει ο businessinsider.com. Σύμφωνα με στοιχεία του 2017, το 21% των νέων διαμερισμάτων, σχεδόν 65 εκατομμύρια από αυτά, ήταν άδεια, όπως είχε αναφέρει σε δημοσίευμα η Wall Street Journal. Αρκούν δηλαδή να στεγάσουν όλη τη Γαλλία, αλλά δεν μοιάζουν ούτε εγκαταλειμμένα ούτε σε παρακμή, όπως συμβαίνει με πόλεις-φαντάσματα σε ΗΠΑ και Ιαπωνία.
Απλώς δεν έχουν ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές, ενώ κατασκευάστηκαν ως επενδυτικά περιουσιακά στοιχεία. Οπως επισημαίνει ο καθηγητής Γκαν, πρόκειται για ένα μοναδικό φαινόμενο. «Αυτά τα σπίτια είναι άδεια, διότι αν και πουλήθηκαν σε επενδυτές και αγοραστές δεν κατοικούνται ούτε από μισθωτές ούτε από ιδιοκτήτες» υπογραμμίζει ο Σιχ Σαν, λέκτορας κινεζικών και νοτιοασιατικών επιχειρήσεων στο Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου. «Από την πλευρά της προσφοράς η κυβέρνηση έχει υψηλά έσοδα από τη μίσθωση της γης σε κατασκευαστικές, οπότε δίνει κίνητρα να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους. Κάθε χρόνο η Κίνα ξεκινάει να κτίζει 15 εκατομμύρια νέες οικίες, ήτοι πενταπλάσιες από εκείνες σε ΗΠΑ και Ευρώπη μαζί, ενώ ενισχυτικά στην τάση αυτή λειτουργεί και η αστικοποίηση. Το 2020, το 61% του πληθυσμού της χώρας ζούσε σε πόλεις έναντι του 35,8% το 2000. Ωστόσο, όπως παρατηρεί ο Λι Γκαν, ένα μέρος του προβλήματος των πόλεων-φαντασμάτων είναι ότι γίνεται υπερεκτίμηση στο πόσοι άνθρωποι θέλουν πραγματικά να μετακινηθούν από τις αγροτικές στις αστικές περιοχές της Κίνας.