Οι προοπτικές της πράσινης μετάβασης και η προώθηση των κριτηρίων ESG, δηλαδή Περιβάλλοντος – Κοινωνίας – Διακυβέρνησης, απασχόλησαν τη συζήτηση στο πάνελ για τη «Βιώσιμη Χρηματοοικονομική», η οποία έλαβε χώρα στο πλαίσιο του 1ου Καθημερινή Summits – ESG.
⇒ Δείτε ακόμη: Καθημερινή Summits: Live το 1st Athens ESG & Climate Crisis
Μεταξύ άλλων, η πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Βασιλική Λαζαράκου, διαβεβαίωσε ότι τα κριτήρια ESG ενσωματώνονται πολύ γρήγορα στη νομοθεσία, με τις εταιρείες να καλούνται να γνωστοποιούν τις επενδύσεις σε project ESG.
Αυτό, κατά την ίδια, συνιστά μια απάντηση σε όσους καταναλωτές επιθυμούν να έχουν προϊόντα εταιρειών με βιώσιμα κριτήρια, καθώς και σε όσους επενδυτές θέλουν να έχουν μια πλήρη και αξιόπιστη ενημέρωση.
Αναφερόμενη στο νέο θεσμικό πλαίσιο της «βιώσιμης χρηματοδοτικής» για τα ESG, εξήγησε ότι καταρχάς η γνωστοποίηση πληροφοριών για ESG (αειφόρες) επενδύσεις είναι ήδη υποχρεωτική για τους διαχειριστές κεφαλαίων (Κανονισμός SFDR), κατά δεύτερον ειδικότερα για τις περιβαλλοντικά βιώσιμες επενδύσεις (Κανονισμός Taxonomy) η γνωστοποίηση πληροφοριών θα καταστεί υποχρεωτική από την 1η Ιανουαρίου του 2022 ή 2023, ανάλογα με τους περιβαλλοντικούς στόχους, τόσο για τους διαχειριστές κεφαλαίων όσο και για τις μεγάλες εισηγμένες, ενώ τέλος σε καλό δρόμο βρίσκονται και τα αντίστοιχα Ρυθμιστικά Τεχνικά Πρότυπα (κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμοί) για τους διαχειριστές κεφαλαίων.
Μέχρι τα μέσα του 2022, μάλιστα, εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμο και το εκσυγχρονισμένο/ επικαιροποιημένο θεσμικό πλαίσιο για τη μη χρηματοοικονομική πληροφόρηση (Οδηγία CSRD) που θα αφορά όλες τις εισηγμένες εταιρίες αλλά και τις μεγαλύτερες μη εισηγμένες.
Από την πλευρά του, ο Γιάννης Καλτσάς, επικεφαλής της επενδυτικής ομάδας Ελλάδας/Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) υπενθύμισε ότι η ΕΤΕπ ήταν ο πρώτος διεθνείς οργανισμός που εξέδωσε πράσινα ομόλογα, ενώ σήμερα είναι ο μεγαλύτερος οργανισμός στις εκδόσεις βιώσιμων ομολόγων. «Επενδύουμε και σε εισηγμένες και σε μη εισηγμένες εταιρείες».
Ειδική αναφορά έκανε και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ), εξηγώντας ότι η ΕΤΕπ συνεργάζεται με τις ελληνικές τράπεζες, με στόχο την εκπαίδευση των τελευταίων στην αξιολόγηση των ΜμΕ, κάτι που ωφελεί και τα τραπεζικά ιδρύματα και τις επιχειρήσεις.
Την ίδια ώρα, ο Alistair Clark, Managing Director Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας στην Ευρωπαϊκή Τράπεζας Ανοικοδομήσεως και Ανάπτυξης (EBRD) επεσήμανε ότι η EBRD υποστηρίζει κυρίως εταιρείες του ιδιωτικού τομέα, επενδύοντας σε πράσινα ομόλογα. «Θέλουμε να επενδύσουμε το 50% των χρημάτων σε πράσινα έργα έως το 2050».
Μάλιστα, όπως διευκρίνισε, φέτος το συγκεκριμένο ποσοστό ανέρχεται άνω του 50%. Όσον αφορά την Ελλάδα, εκτίμησε ότι η χώρα μας είναι έτοιμη να εφαρμόσει τα κριτήρια ESG, χωρίς να αποκλείει το ενδεχόμενο να βρισκόμαστε σε καλύτερη κατάσταση σε σχέση με άλλες χώρες.
Δεν παρέλειψε δε, να προεξοφλήσει ότι στο μέλλον τα πράσινα έργα θα έχουν καλύτερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση σε σχέση με τα υπόλοιπα, δείγμα της στροφής προς τη βιώσιμη οικονομία.
Ταυτόχρονα, ο Δημήτρης Σακίπης, ESG Leader, Sustainability and Climate Change Services στην PwC Greece, επανέλαβε ότι οι μη εισηγμένες εταιρείες θα καλούνται να δημοσιεύσουν από το 2023 – 2024 πληροφορίες για ESG. «Αυτό σημαίνει ότι δημιουργούνται ορισμένες προκλήσεις για τις μη εισηγμένες», οι οποίες αφορούν την προτεραιοποίηση των κριτηρίων ESG.
«Είναι μια πρόκληση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να έρθουν και να προσαρμοστούν στο ESG σύστημα. Το κόστος μετάβασης για τις ΜμΕ είναι δύσκολο να προσδιοριστεί. Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες» συνέχισε, παραπέμποντας στο μέγεθος, στον αριθμό εργαζομένων ή και στον κλάδο δραστηριοποίησης.
Κατά συνέπεια, κατέληξε, αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι πρόκειται για ένα κόστος εμπροσθοβαρές, το οποίο αν σχεδιαστεί και υλοποιηθεί σωστά, πολύ γρήγορα όλες οι επιχειρήσεις θα μπορέσουν να το ισοσκελίσουν -και γιατί όχι να δημιουργήσουν πρόσθετη αξία.
Στο κόστος της μετάβασης αναφέρθηκε και ο Σπύρος Αλογοσκούφης, ειδικός της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). «Τα κόστη είναι μικρότερα από τα μακροπρόθεσμα οφέλη. Αν δεν κάνουμε τη μετάβαση, τα κόστη από φυσικούς κινδύνους θα είναι πολύ μεγαλύτερα».
Στο ίδιο μήκος κύματος, προειδοποίησε ότι «όσο καθυστερούμε τη μετάβαση, τόσο αυξάνεται το κόστος, ενώ η κατάσταση γίνεται ολοένα και περισσότερο μη αναστρέψιμη». «Οι χώρες, οι τράπεζες και οι εταιρείες θα έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, αν δεν πράξουν τώρα».
Όσον αφορά την υποχρεωτικότητα τήρησης ορισμένων ESG κριτηρίων, εκτίμησε ότι κάτι τέτοιο είναι δύσκολο να υπάρξει σε αυτή την φάση. «Υπάρχει μια σειρά προτάσεων, αλλά είναι ακόμη πολύ νωρίς», δίχως να αποκλείσει ένα αντίστοιχο σενάριο σε μελλοντικό επίπεδο.
Τέλος, η Κατερίνα Σώκου από το Atlantic Council έσπευσε να αναφερθεί στις διαφορές μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, αναγνωρίζοντας ότι η Ουάσιγκτον υπολείπεται στο νομοθετικό πλαίσιο.
«Η Ευρώπη είναι σε μια κατηγορία από μόνη της στη νομοθεσία της Κλιματικής Αλλαγής. Εδώ η νομοθεσία βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση στο Κογκρέσο. Τα περιβαλλοντικά κριτήρια είναι ανομοιογενή από πολιτεία σε πολιτεία» περιέγραψε, μεταξύ άλλων.
Για να προσθέσει ότι στις ΗΠΑ δεν υπάρχουν τυποποιημένα κριτήρια και δεν επιβάλλονται από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Ωστόσο, στο πεδίο της ζήτησης για ESG επιδόσεις, οι ΗΠΑ είναι πολύ ισχυρές, όπως αναγνώρισε, παραπέμποντας στο γεγονός ότι αποτελούν τη μεγαλύτερη αγορά για πράσινα ομόλογα.