«Η Ελλάδα είναι ένας επενδυτικός προορισμός προτεραιότητας για τη Macquarie και τα στελέχη μας συνεχίζουν να αξιολογούν ενεργά μια σειρά από τοπικές ευκαιρίες, όπου πιστεύουμε ότι μπορούμε να προσθέσουμε αξία», σημειώνει μιλώντας στην «Κ» ο Μάρτιν Μπράντλεϊ, Senior Managing Director, Macquarie Asset Management. Πρόκειται για τον επενδυτικό οργανισμό που εξαγοράζει το 49% του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) από τη ΔΕΗ έναντι 2,1 δισ. ευρώ σε μετρητά και ανάληψη χρέους. Τονίζει δε πως «η προθυμία της κυβέρνησης να συνεργαστεί με τον ιδιωτικό τομέα μέσω του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων στέλνει ένα πολύ ισχυρό μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι ένας σταθερός επιχειρηματικός προορισμός». Ερωτηθείς για τις προθέσεις του επενδυτικού κεφαλαίου σχετικά με μελλοντικούς διαγωνισμούς παραχωρήσεων υποδομών, όπως της Αττικής Οδού ή του Διεθνούς Αεροδρομίου Αθηνών, απαντάει για τον μεν πρώτο πως «η συνεργασία μας με τη ΔΕΗ, μέσω της επένδυσής μας στον ΔΕΔΔΗΕ, ελπίζουμε να είναι η απαρχή μιας μακροχρόνιας δέσμευσης για την ανάπτυξη βασικών ελληνικών υποδομών σε μια σειρά από τομείς» και για το δε δεύτερο με τη μάλλον «αινιγματική» δήλωση πως οι επενδυτές, όπως η Macquarie, θα αναζητήσουν νέες ευκαιρίες στον τομέα των αεροδρομίων όταν οι πωλητές επιστρέψουν στην αγορά. Δεσμεύεται επίσης πως η Macquarie θα υποστηρίξει πλήρως τον ΔΕΔΔΗΕ στην προγραμματισμένη εφαρμογή του επενδυτικού του προγράμματος, αλλά παραδέχεται και πως «υπάρχει δουλειά που πρέπει να γίνει». Ο Μάρτιν Μπράντλεϊ είναι Senior Managing Director στο τμήμα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων της Macquarie, η οποία διαχειρίζεται δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας σε Αυστραλία, Αυστρία, Φινλανδία, Ρουμανία, Ισπανία και Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ είναι ο μεγαλύτερος διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων υποδομής παγκοσμίως, με 150 εταιρείες από όλο τον κόσμο στο χαρτοφυλάκιό της.
– Ποια είναι η εκτίμησή σας για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και τη δυνατότητά της να προσελκύσει άμεσες ξένες επενδύσεις;
– Παρά τον αντίκτυπο της πανδημίας, είναι ενθαρρυντικό να βλέπουμε την έντονη αίσθηση δυναμικής πίσω από την οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας. Οι μεταρρυθμίσεις και οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια είχαν σαφώς θετικό αντίκτυπο και αυτό γίνεται αντιληπτό από τη διεθνή επενδυτική κοινότητα. Είχαμε πολλά θετικά σχόλια από τους πελάτες μας και άλλους επενδυτές του κλάδου, οι οποίοι ενδιαφέρονται να διερευνήσουν ευκαιρίες για επενδύσεις σε τοπικό επίπεδο. Νομίζω ότι η προθυμία της κυβέρνησης να συνεργαστεί με τον ιδιωτικό τομέα μέσω του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεών της στέλνει ένα πολύ ισχυρό μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι ένας σταθερός επιχειρηματικός προορισμός.
– Εχετε ενδιαφερθεί και για τον διαγωνισμό για τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. Παραμένει ενεργό το ενδιαφέρον σας;
– Ο τομέας των αερομεταφορών αντιμετώπισε προφανώς πολλές προκλήσεις τον τελευταίο χρόνο και η διαδικασία εξεύρεσης επενδυτή που θα υποστηρίξει τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών επηρεάστηκε. Ωστόσο, βλέπουμε ήδη την παγκόσμια εναέρια κυκλοφορία να ανακάμπτει, καθώς η πανδημία υποχωρεί. Αυτή είναι μια πολύ θετική εξέλιξη και θα επιτρέψει στους μεγάλους επενδυτές στις υποδομές των αεροδρομίων, όπως εμείς, να αναζητήσουν νέες ευκαιρίες στον τομέα όταν οι πωλητές επιστρέψουν στην αγορά.
– Τα αμέσως επόμενα χρόνια βγαίνουν μεγάλοι διαγωνισμοί, όπως η παραχώρηση της Αττικής Οδού. Πολλοί εκτιμούν ότι θα είσαστε σε κάποιο σχήμα ενδιαφερομένων επενδυτών. Εχουν δίκιο;
– Η Ελλάδα είναι ένας επενδυτικός προορισμός προτεραιότητας για τη Macquarie και τα στελέχη μας συνεχίζουν να αξιολογούν ενεργά μια σειρά από τοπικές ευκαιρίες, όπου πιστεύουμε ότι μπορούμε να προσθέσουμε αξία. Ελπίζουμε η συνεργασία μας με τη ΔΕΗ, μέσω της επένδυσής μας στον ΔΕΔΔΗΕ, να είναι η απαρχή μιας μακροχρόνιας δέσμευσης για την ανάπτυξη βασικών ελληνικών υποδομών, σε μια σειρά από τομείς.
– Θεωρείτε ανταγωνιστικό το ελληνικό ρυθμιστικό, νομικό και δικαστικό πλαίσιο για την προσέλκυση επενδύσεων;
– Οταν μπαίνουμε σε μια νέα αγορά αφιερώνουμε πολύ χρόνο για να κατανοήσουμε το τοπικό νομικό και κανονιστικό πλαίσιο που υπάρχει. Αντικατοπτρίζοντας τον μακροπρόθεσμο επενδυτικό μας ορίζοντα, συχνά διατηρούμε την επένδυσή μας σε μια επιχείρηση κατά τη διάρκεια πολλών ρυθμιστικών κύκλων (regulatory cycles). Εάν δεσμευόμαστε σε μια επιχείρηση για 10, 15 ή και μερικές φορές για 20 ή περισσότερα χρόνια, πρέπει να είμαστε σίγουροι για αυτά τα συστήματα, τη διαφάνεια και τη σταθερότητά τους. Πιστεύουμε ότι η Ελλάδα πετυχαίνει να αναπτύξει μια τέτοια αγορά και αυτό αποτέλεσε βασικό παράγοντα για την απόφασή μας να επενδύσουμε στον ΔΕΔΔΗΕ. Εχουμε δει μια σαφή εστίαση στην προστασία των πελατών και των επενδυτών, στον καθορισμό δίκαιης απόδοσης και στην τόνωση των επενδύσεων για τη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού (security of supply), της ποιότητας του δικτύου και της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές. Η ανταγωνιστικότητα είναι μόνο ένα στοιχείο και πιστεύουμε ότι τα ρυθμιστικά καθεστώτα πρέπει να εργαστούν για να καλύψουν τις συγκεκριμένες ανάγκες που υπάρχουν στην αγορά.
– Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ξεκινήσει την υλοποίηση εγκεκριμένου τετραετούς επενδυτικού προγράμματος 1,6 δισ. ευρώ. H επιτυχία του θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από τους ρυθμούς που θα τρέξει το mega project της εγκατάστασης των «έξυπνων» μετρητών (830 εκατ. ευρώ). Θα επισπεύσετε;
– Θα υποστηρίξουμε πλήρως τον ΔΕΔΔΗΕ στην προγραμματισμένη εφαρμογή του επενδυτικού του προγράμματος. Η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών σε μεμονωμένα σπίτια απαιτεί δημόσια υποστήριξη, με πολύ έμπρακτο τρόπο. Η επιτυχία μας θα είναι να παρέχουμε στο κοινό τη δυνατότητα και τις πληροφορίες να συμμετέχουν, σπίτι με σπίτι. Γενικά, υποστηρίζουμε τη διατήρηση ενός ρυθμού αλλαγής που δείχνει πρόοδο στους πελάτες. Θα υποστηρίξουμε τον ΔΕΔΔΗΕ να επιταχύνει έργα όπου τα οφέλη για τους πελάτες μπορούν να εκτιμηθούν άμεσα, για παράδειγμα που επιτρέπουν ευελιξία του δικτύου, ώστε να επιτραπεί η αντικατάσταση των ρυπογόνων καυσίμων με καθαρότερη ενέργεια για να επιτευχθούν καθαρές μηδενικές εκπομπές (net zero).
– Είναι πολλές οι «πληγές» του δικτύου διανομής του ΔΕΔΔΗΕ που πρέπει να κλείσουν για να επιτελέσει τον σημαντικό ρόλο του για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας και να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της ενεργειακής μετάβασης. Υψηλά ποσοστά ρευματοκλοπών και απωλειών ενέργειας, κακοσυντηρημένο κατά το μεγαλύτερο μέρος του και υπέργειο, που σημαίνει εκτεθειμένο σε ακραίες καιρικές συνθήκες. Πώς τα αξιολογείτε;
– Γνωρίζουμε ότι υπάρχει δουλειά που πρέπει να γίνει, σε συνεργασία με τη ΔΕΗ, για να βάλουμε τον ΔΕΔΔΗΕ στα δίκτυα ηλεκτρισμού της Ευρώπης με την καλύτερη απόδοση. Η τρέχουσα στρατηγική του περιλαμβάνει μια σειρά βασικών βιομηχανικών στόχων –συμπεριλαμβανομένης της ελαχιστοποίησης των απωλειών και διακοπών δικτύου και της βελτίωσης της ποιότητας των υπηρεσιών και της ικανότητας υποστήριξης της ενεργειακής μετάβασης– για την επίτευξη και τη βελτίωση των οποίων θα συνεργαστούμε με τη ΔΕΗ και την εταιρεία. Δεσμευόμαστε να στηρίξουμε τον ΔΕΔΔΗΕ σε αυτή την πορεία, σε συνεργασία με τη ΔΕΗ, παρέχοντας το σωστό επίπεδο επένδυσης, με την υποστήριξη της ρυθμιστικής αρχής.
– Ο ΔΕΔΔΗΕ λειτουργεί σε ρυθμιζόμενο πλαίσιο, όπως και όλοι οι διαχειριστές. Κρίνετε ότι είναι επαρκές ή χρειάζονται τροποποιήσεις και σε ποια κατεύθυνση;
– Νιώθουμε άνετα με το ρυθμιστικό σύστημα που υπάρχει και εφαρμόζεται. Ολα τα συστήματα εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου και αναμένουμε τη φύση και τα επίπεδα κινήτρων να προσαρμοστούν, καθώς η ρυθμιστική αρχή επιδιώκει ευρύτερους και πιο συγκεκριμένους στόχους.
– Η ΡΑΕ έχει θέσει υπό στενή εποπτεία τους διαχειριστές και μάλιστα έχει επιστρατεύσει ορκωτούς λογιστές για τον έλεγχο των οικονομικών στοιχείων τους. Ποια θα είναι η συμβολή σας στο θέμα αξιοπιστίας και προστασίας των καταναλωτών από περιττές επιβαρύνσεις;
– Εχουμε απόλυτη επίγνωση της κοινωνικής ευθύνης που έχουν επιχειρήσεις όπως ο ΔΕΔΔΗΕ απέναντι στους πελάτες τους. Τέτοιες επιχειρήσεις παίζουν σημαντικό ρόλο στην οικονομία και τη ζωή των ανθρώπων, οπότε είναι σωστό να επικεντρώνονται στην ποιότητα των υπηρεσιών και τις προσιτές τιμές. Οι ρυθμιστικές αρχές σε όλη την Ευρώπη το καταλαβαίνουν επίσης και αναζητούν συνεχώς νέες και καινοτόμες λύσεις από τη βιομηχανία για την αύξηση της αποδοτικότητας και τη μείωση του κόστους για τους τελικούς χρήστες. Χαιρετίζουμε τη διαφάνεια και ελπίζουμε ότι είναι ένας δρόμος προς μια κοινή εκτίμηση της κλίμακας ανάπτυξης και επενδύσεων που απαιτούνται στην ουσιαστική υποδομή μας.
– Τι θα κάνετε με τους εργαζομένους; Η διοίκηση υλοποιεί ένα πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου και παράλληλα προσλήψεων για να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις τεχνικού προσωπικού, αλλά και να βελτιώσει τον μέσο όρο ηλικίας. Είναι επαρκή τα μέτρα αυτά για τη βελτίωση της αποδοτικότητας της εταιρείας;
– Υποστηρίζουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη των επιχειρήσεων στις οποίες επενδύουμε και μια επιχείρηση όπως ο ΔΕΔΔΗΕ –η οποία θα αυξήσει σημαντικά τις επενδύσεις στο δίκτυό της τα επόμενα χρόνια– θα πρέπει να διαθέτει τις κατάλληλες δεξιότητες και τεχνογνωσία. Ο ΔΕΔΔΗΕ διαθέτει ταλαντούχο εργατικό δυναμικό, αλλά θα υποστηρίξουμε την επιχείρηση ώστε να γεφυρώσει τα τεχνικά κενά και να επενδύσει στην αναβάθμιση δεξιοτήτων για την υποστήριξη του μετασχηματισμού του δικτύου. Αυτό θα πρέπει να γίνει με τρόπο που να αποδίδει αποτελεσματικότητα και στους πελάτες, όπως αναμένεται από το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο. Πράγματι, η ΔΕΗ και ο ΔΕΔΔΗΕ έχουν ήδη δείξει ότι κατανοούν αυτή την ισορροπία.
Οι προτεραιότητες για τα δίκτυα
– Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας; Πόσος χρόνος εκτιμάτε ότι απαιτείται για να έχει η Ελλάδα ένα σύγχρονο και αξιόπιστο δίκτυο;
– Ο εκσυγχρονισμός των ενεργειακών δικτύων σε όλη την Ευρώπη για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων που φέρνει η κλιματική αλλαγή είναι ένα εγχείρημα που αφορά μια ολόκληρη γενιά και τα βήματα που κάνουμε αυτή τη δεκαετία θα είναι απίστευτα σημαντικά εάν θέλουμε να επιτύχουμε τον μετασχηματισμό των ενεργειακών μας συστημάτων και οικονομιών για να πετύχουμε καθαρές μηδενικές εκπομπές. Ελπίζουμε να συνεργαστούμε με τη ΔΕΗ και τον ΔΕΔΔΗΕ για να συνεχίσουμε να εστιάζουμε στη δημιουργία συνδέσεων για την παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και στην εισαγωγή νέων τεχνολογιών για τους Ελληνες καταναλωτές – όπως υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Σκοπεύουμε να υποστηρίξουμε σχέδια αντικατάστασης και ενίσχυσης του δικτύου, ώστε οι καταναλωτές να λάβουν μέτρα για τη βελτίωση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος, όπως η υιοθέτηση αποδοτικότερων αντλιών θερμότητας, έξυπνων μετρητών, ηλιακών συλλεκτών και αποθήκευσης. Συμμεριζόμαστε επίσης τη μέριμνα του ΔΕΔΔΗΕ και της ΔΕΗ στη μείωση του κόστους του συστήματος για την παροχή αξίας στους τελικούς χρήστες. Οι εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη για τη σύνδεση μη ενσωματωμένων νησιών με την ηπειρωτική χώρα θα επιτρέψουν μεγαλύτερη λειτουργική αποτελεσματικότητα και ευελιξία, μειώνοντας παράλληλα το κόστος. Η επένδυση στην τεχνολογία που θα κάνει το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ πιο έξυπνο θα βοηθήσει επίσης στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της ενέργειας, στη μείωση των απωλειών και των διακοπών.