Νέες δαπάνες για κάλυψη αναγκών υγείας προσθέτει η έξαρση της πανδημίας, περιορίζοντας τα περιθώρια για το λεγόμενο «κοινωνικό μέρισμα», στο πλαίσιο του προϋπολογισμού, που κατατίθεται στις 20 Νοεμβρίου, μεταδίδουν πηγές του οικονομικού επιτελείου.
Συγκεκριμένα, οι επιπλέον υπερωρίες και εφημερίες των γιατρών, οι αναπληρώσεις των μη εμβολιασμένων και τα αυξημένα εργαστηριακά τεστ προσθέτουν δαπάνες 150 εκατ. ευρώ περίπου το τελευταίο τρίμηνο της φετινής χρονιάς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που γίνονται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Το ποσόν έρχεται να προστεθεί στα 360 εκατ. ευρώ, περίπου, για την επιδότηση των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος, επίσης για τους τελευταίους 3 μήνες φέτος και στα 200 εκατ. ευρώ του επιδόματος θέρμανσης.
Δεν έχουμε περιθώρια για πρόσθετα μέτρα, διαμηνύουν πηγές στο οικονομικό επιτελείο, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση οφείλει να είναι προσεκτική ενόψει και της έναρξης της συζήτησης για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας. Στο πλαίσιο αυτό, καλείται η Ελλάδα να επιδείξει σύνεση, ώστε να ισχυροποιήσει τα επιχειρήματά της υπέρ της καθιέρωσης ευελιξίας και μετριοπαθέστερων δημοσιονομικών στόχων, μετά τη λήξη της ρήτρας γενικής αποφυγής και την επαναφορά των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας το 2023.
Εφημερίες γιατρών, αναπληρώσεις των μη εμβολιασμένων, αυξημένα εργαστηριακά τεστ προσθέτουν δαπάνες 150 εκατ. στο δ΄ τρίμηνο.
Η πανδημία, εξάλλου, καθιστά αβέβαιη την έκβαση του ρυθμού ανάκαμψης, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε νέα συγκράτηση της καταναλωτικής δαπάνης. Βεβαίως, το οικονομικό επιτελείο κινήθηκε, στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, με το μετριοπαθές σενάριο για ανάπτυξη 6,1% φέτος, όταν όλοι σχεδόν οι αναλυτές προβλέπουν ότι ο ρυθμός θα φτάσει τουλάχιστον το 7%. Ετσι, εφόσον αναθεωρήσει την πρόβλεψή του στην κατάθεση του προϋπολογισμού, μπορεί να προκύψει κάποιο πρόσθετο δημοσιονομικό περιθώριο, σε σύγκριση με το προσχέδιο. Ακόμη, οι πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών αναφέρουν ότι τα έσοδα τον Οκτώβριο κινήθηκαν ικανοποιητικά και πιθανώς θα ξεπεράσουν και πάλι ελαφρώς τον στόχο, όχι όμως όπως τον Σεπτέμβριο.
Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας είπε χθες, σε συνέντευξή του στην «Ημερησία» ότι «αν υπάρχει ο δημοσιονομικός χώρος και μπορεί να αξιοποιηθεί φέτος, και πρέπει να αξιοποιηθεί γιατί η κρίση είναι εδώ ή μπορεί να είναι πολύ πιο έντονη το επόμενο δίμηνο, οφείλει η πολιτεία να είναι μπροστά αξιοποιώντας τον δημοσιονομικό χώρο». Πρόσθεσε ότι «πιθανόν αυτό να μπορεί να γίνει με μέτρα βραχυπρόθεσμα».
Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση εξετάζει, ούτως ή άλλως, την παράταση του μέτρου της επιδότησης των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, μια και οι τιμές δεν προβλέπεται να υποχωρήσουν σύντομα.
Στο οικονομικό επιτελείο επισημαίνουν ότι η χώρα κινείται σε υψηλά επίπεδα ελλείμματος – το 2020 είχε το δεύτερο υψηλότερο στην Ευρώπη και το υψηλότερο χρέος, ενώ φέτος το έλλειμμα θα αγγίξει το 10% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει ότι –παρά τις εντυπώσεις που καλλιεργούνται– ακόμη και αν δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος, αυτός δεν αντιστοιχεί σε πλεόνασμα, αλλά σε έλλειμμα, απλώς μικρότερο από το εκτιμώμενο.
Ενόψει όμως της επιδιωκόμενης μείωσης του ελλείμματος στο 1,1% του ΑΕΠ το 2022 από 7,3% του ΑΕΠ φέτος, τα περιθώρια για χαλάρωση είναι προφανώς περιορισμένα. Το 2023, εξάλλου, η χώρα θα μπει και πάλι σε περιοχή πρωτογενών πλεονασμάτων, το ύψος των οποίων θα προσδιοριστεί πιθανώς μετά τις αποφάσεις για αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας, την ερχόμενη άνοιξη.