Υπό την πίεση των τιμών του φυσικού αερίου που βρίσκονται σε δυσθεώρητα ύψη, της υψηλής ζήτησης και της χαμηλής ισοτιμίας της τουρκικής λίρας, η κρατική εταιρεία ενέργειας της Τουρκίας BOTAS καταφεύγει στην αρωγή της Τράπεζας της Τουρκίας ζητώντας τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας για να αγοράσει φυσικό αέριο. Σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ του Reuters, επικαλούμενο Τούρκους αξιωματούχους, η κυβέρνηση προτίθεται να ανταποκριθεί στο αίτημα της κρατικής ενεργειακής εταιρείας, οι ανάγκες της οποίας για σκληρό νόμισμα είναι εξαιρετικά υψηλές και η ζήτηση για φυσικό αέριο πρόκειται να κορυφωθεί μέσα στον χειμώνα. Οπως, άλλωστε, τόνισαν στο Reuters οι ίδιες πηγές, οι ανάγκες της BOTAS σε σκληρό νόμισμα θα παραμείνουν σε πολύ υψηλά επίπεδα μέχρι τον Μάρτιο. Οπως εξάλλου προδίδουν τα επίσημα στοιχεία, αυξάνονται διαρκώς οι πωλήσεις σκληρού νομίσματος από την κεντρική τράπεζα στην BOTAS, με τον περασμένο μήνα να φτάνουν τα 258 εκατ. δολάρια.
Τα μεικτά συναλλαγματικά διαθέσιμα της Τράπεζας της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένων δηλαδή των δανείων από τις τράπεζες της χώρας, ανέρχονται σε 125 δισ. δολάρια. Οταν, όμως, αφαιρεθούν τα δάνεια από τις τράπεζες, τα καθαρά συναλλαγματικά διαθέσιμα της κεντρικής τράπεζας ανέρχονται μόλις σε 32 δισ. δολάρια. Τα τελευταία χρόνια έχουν συρρικνωθεί δραματικά καθώς η Τράπεζα της Τουρκίας υπολογίζεται πως έχει σπαταλήσει τουλάχιστον 200 δισ. δολάρια σε παρεμβάσεις της στην αγορά συναλλάγματος και μόνο μέσα στην τελευταία διετία εκτιμάται πως δαπάνησε με τον τρόπο αυτόν 128 δισ. δολάρια. Κίνητρό της ήταν μια ατελέσφορη προσπάθεια να στηρίξει την τουρκική λίρα χωρίς, πάντως, να αυξήσει τα επιτόκια και να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη μέσω του φθηνού δανεισμού. Το τουρκικό νόμισμα βρίσκεται, όμως, σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, έχοντας πλέον υποχωρήσει στις 10,5 τουρκικές λίρες προς ένα δολάριο, με συνολική υποχώρηση 10% μόνο μέσα στο τρέχον τρίμηνο. Σημειωτέον ότι προ 10 ετών η ισοτιμία της τουρκικής λίρας προς το δολάριο ήταν 1,8 λίρες προς ένα δολάριο.
Μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου η τουρκική κεντρική τράπεζα είχε διαθέσει στην BOTAS 258 εκατ. δολάρια.
Τις τελευταίες ημέρες, η πτωτική πορεία της λίρας έχει επιταχυνθεί και η ισοτιμία της καταγράφει αλλεπάλληλα αρνητικά ρεκόρ εν αναμονή της σημερινής συνεδρίασης της Τράπεζας της Τουρκίας και της νέας μείωσης των επιτοκίων. Ο Τούρκος πρόεδρος δεν κρύβει την πρόθεσή του να εντείνει τις πιέσεις στην κεντρική τράπεζα για να επιτύχει νέα μείωση του κόστους δανεισμού, αν και δεν διστάζει να δηλώσει πως η Τράπεζα της Τουρκίας θα αποφασίσει σήμερα την πολιτική της «ανεξάρτητα». Μιλώντας χθες ενώπιον δημοσιογράφων, ο Ταγίπ Ερντογάν υπογράμμισε πως δεν μπορεί να βρίσκεται «στο ίδιο μονοπάτι με εκείνους που υπεραμύνονται του τόκου» και υποσχέθηκε ότι «θα αφαιρέσουμε το βάρος των επιτοκίων από τους πολίτες». Επανέλαβε, άλλωστε, την ανορθόδοξη θεωρία του ότι τα επιτόκια ευθύνονται για την άνοδο του πληθωρισμού, ενώ τακτικά επικαλείται την απαγόρευση του Κορανίου κατά του τόκου. Υπό τη διαρκή πίεση του Ερντογάν, η κεντρική τράπεζα έχει μειώσει συνολικά τα επιτόκια κατά 300 μονάδες βάσης μέσα στους τελευταίους δύο μήνες με μια μείωση 100 μ.β. τον Σεπτέμβριο και άλλη μία κατά 200 μ.β. τον περασμένο μήνα. Στο μεταξύ πληθαίνουν διαρκώς τα στοιχήματα για νέα μείωση των επιτοκίων, με την αγορά να προεξοφλεί άλλες 100 μ.β. Πάντως, ο πληθωρισμός στη χώρα επιμένει διψήφιος και φλερτάρει με το 20%, ενώ σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times οι τιμές παραγωγού έχουν αυξηθεί κατά 46% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους, πλήττοντας καίρια τις εμπορικές επιχειρήσεις της χώρας.