Τους τελευταίους είκοσι μήνες η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει στρέψει όλες τις δυνάμεις της ως προς την άσκηση νομισματικής πολιτικής στην υπηρεσία ενός στόχου, τον οποίο ακολουθεί ανυποχώρητα. Αυτός έχει να κάνει με την αποκατάσταση της απασχόλησης ειδικά για όσους είναι οικονομικά αδύναμοι και οι προοπτικές εργασίας τους κλονίστηκαν περισσότερους από όλους κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Τα επιτόκια παραμένουν πλησίον μηδενικών επιπέδων και οι αγορές τίτλων από την τράπεζα εξακολουθούν να διεκπεραιώνονται, ακόμη κι αν ο δείκτης του πληθωρισμού ανέρχεται και η ανεργία υποχωρεί γρήγορα. Ο εν λόγω συνδυασμός έχει αρχίσει να ενοχλεί και όσους συντάσσονται με τη Fed και τη στόχευσή της στις θέσεις εργασίας, διότι ανησυχούν μήπως η στάση της αυτή τελικώς βλάπτει παρά ωφελεί την πλήρη απασχόληση.
Από μέρους του ο Τζέισον Φέρμαν, διακεκριμένος οικονομολόγος στις τάξεις των Δημοκρατικών, αλλά και πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών Συμβούλων, δήλωσε ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα δεν συμβαδίζει με την πορεία της οικονομίας. Επιπλέον, εάν θα πρέπει να εναρμονιστεί με μια δραστικότερη στροφή στην πολιτική της και πιο γρήγορη αύξηση επιτοκίων συν τω χρόνω, θα προκαλέσει ζημία σε όσους μετ’ επιτάσεως θέλει να βοηθήσει.
Αρκετοί πλέον θεωρούν ότι η πολιτική των πολύ χαμηλών επιτοκίων τελικώς βλάπτει παρά ωφελεί την πλήρη απασχόληση.
«Μια οικονομία που αναπτύσσεται δυναμικά, βοηθά πιο πολύ από καθετί τους εργαζομένους», επισημαίνει σε παρουσίασή του για το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Πίτερσον ο Τζέισον Φέρμαν, ο οποίος τώρα είναι καθηγητής στο Χάρβαρντ. «Ωστόσο, μία ύφεση βλάπτει κυρίως τους ευάλωτους εργαζομένους. Η κατά τι επιβράδυνση του πληθωρισμού θα μπορούσε να εξουδετερώσει την ανάγκη για ακόμη δραστικότερα και πιο επώδυνα μέτρα στο μέλλον, ενώ θα μείωνε και τις πιθανότητες νέας ύφεσης, η οποία θα οδηγούσε σε απώλειες εκατομμυρίων θέσεων εργασίας». Η έκκληση προς την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ να επισπεύσει την ολοκλήρωση του προγράμματος αγοράς ομολόγων και να ορίσει σχέδιο για την έναρξη αύξησης του κόστους δανεισμού το πρώτο εξάμηνο του 2022 είναι η τελευταία εξέλιξη στη συνεχιζόμενη δημόσια συζήτηση ανάμεσα σε οικονομολόγους, επενδυτές, εκλεγμένους εκπροσώπους και αξιωματούχους της πρώτης. Η διεργασία αφορά, δε, τους κινδύνους που ελλοχεύουν από τον πληθωρισμό, ο οποίος έχει αναρριχηθεί στα υψηλότερα επίπεδα 30 ετών, αλλά και τους τρόπους αντίδρασης της τραπέζης σε αυτό. Επί του παρόντος οι επενδυτές αναμένουν η Fed να αυξήσει περίπου τρεις φορές τα επιτόκια το 2022, η ίδια είναι διχασμένη ως προ το εάν χρειάζεται έστω και μία κίνηση να κάνει την επόμενη χρόνιά, ενώ ο Τζέισον Φέρμαν πιστεύει ότι η τοποθέτησή της αυτή προέρχεται από έναν «ευσεβή πόθο» για την πορεία του πληθωρισμού – και αυτό το υποστηρίζουν τουλάχιστον ορισμένα στελέχη της.
Η γρήγορη άνοδος τιμών αρχικά είχε υποβαθμιστεί ως προσωρινό παρεπόμενο της εκ νέου λειτουργίας της οικονομίας μετά την πανδημία, αλλά τελικώς και περισσότερο διαρκεί και αγγίζει υψηλότερα από τα αναμενόμενα επίπεδα. Συν τοις άλλοις, έχει αρχίσει να πλήττει τη δημοτικότητα του Αμερικανού προέδρου Μπάιντεν, ενόσω σκέπτεται τις πιθανότητες να τοποθετήσει εκ νέου τον Τζερόμ Πάουελ στο πηδάλιο της τραπέζης για δεύτερη θητεία ή τη διοικήτρια Λίελ Μπρέιναρντ. Η διατύπωση στη σχετική ανακοίνωση από τον Μπάιντεν, ήτοι η πλαισίωση του διορισμού, όπως το έθεσε ο Φέρμαν, θα αποτυπώσει και το πόσο εις βάθος θεωρεί κίνδυνο τον πληθωρισμό για την προοπτική της οικονομίας – και για τα σχέδιά του σχετικά με τα μεγάλα δημόσια έργα και τα κοινωνικά προγράμματα.