Oι ελλείψεις προμηθειών και οι ανησυχίες για τον αριθμό των μολύνσεων του κορωνοϊού επηρεάζουν το γενικότερο κλίμα. Σύμφωνα με την έρευνα του ινστιτούτου Ifo στη Γερμανία, η οποία παρακολουθείται στενά, το κλίμα μεταξύ των επιχειρήσεων εξασθένησε στις 96,5 μονάδες τον μήνα Νοέμβριο από τις 97,7 μονάδες του Οκτωβρίου και ελαφρώς αποδυναμώθηκε από τις εκτιμήσεις των αναλυτών, που συμμετείχαν σε σχετική έρευνα του Reuters, στις 96,6 μονάδες. Ο δείκτης τρεχουσών συνθηκών είχε μια κάμψη στις 99 μονάδες από τις 100,1 μονάδες του Οκτωβρίου, συμβαδίζοντας με τις προβλέψεις του Reuters, ενώ το στοιχείο των προσδοκιών εξασθένησε στις 94,2 μονάδες από τις 95,4 του Οκτωβρίου. Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε αντιπαράθεση με την απροσδόκητη άνοδο στον σύνθετο δείκτη διευθυντών προμηθειών της Γερμανίας, ο οποίος από τις 52 μονάδες του Οκτωβρίου ενισχύθηκε στις 52,8 μονάδες τον Νοέμβριο.
Κατά την εκτίμησή μας, ο δείκτης του Ινστιτούτου Ifo είναι και καλύτερος γνώμονας για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές της γερμανικής οικονομίας από τον δείκτη διευθυντών προμηθειών. Τα προβλήματα που ανακύπτουν με τη λειτουργία του συστήματος εφοδιαστικής αλυσίδας και κλονίζουν την οικονομία θα εξακολουθήσουν να έχουν την ίδια βαρύτητα διαρκούσης της περιόδου των εορτών και προτού αρχίσουν να αμβλύνονται προϊόντος του επόμενου έτους. Συν τοις άλλοις, η Γερμανία εμφανίζει και πάλι υψηλότερα ποσοστά μολύνσεων από κορωνοϊό, κάτι το οποίο ενδεχομένως σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα να ανασχέσει την ανάπτυξη εξαιτίας καινούργιων περιοριστικών μέτρων, τα οποία προς το παρόν αφορούν τη μειονότητα των μη εμβολιασμένων. Επίσης, ακόμα ένας παράγοντας είναι το ότι ακόμα και όσοι εμβολιάστηκαν φαίνεται να διστάζουν να βγουν έξω και να ξοδέψουν.
Η αποδυνάμωση του κλίματος μεταξύ των γερμανικών επιχειρήσεων παρατηρείται σε όλο το εύρος των δραστηριοτήτων. Ειδικά όμως στον κλάδο της παροχής υπηρεσιών ήταν πιο εμφανής, και ο δείκτης διαμορφώθηκε στις 11,5 μονάδες από τις 16,6 τον Οκτώβριο. Τον μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω των περιορισμών αντιμετωπίζουν οι υπηρεσίες οι οποίες παρέχονται διαπροσωπικά, ενώ σε μικρότερο βαθμό επιδεινώθηκε το επιχειρηματικό κλίμα στη μεταποίηση, όπου ο δείκτης εξασθένησε στις 16,5 μονάδες από τις 17,5 μονάδες τον Οκτώβριο, στο εμπόριο με τον δείκτη στις 2,6 μονάδες από τις 3,7 μονάδες και στις κατασκευές με 12 μονάδες τον Νοέμβριο από τις 12,8 του Οκτωβρίου. Το εμπόριο και οι οικοδομές, πάντως, είχαν ελαφρά βελτίωση στον δείκτη τρεχουσών συνθηκών τον Νοέμβριο εν συγκρίσει με τον Οκτώβριο. Σε όλους τους τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας στη Γερμανία οι προσδοκίες αποδείχθηκαν λιγότερο ευνοϊκές από την εκτίμηση περί τρεχουσών συνθηκών.
* Οικονομολόγος της Berenberg Bank.