Η διείσδυση των τραπεζών στις πωλήσεις τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων και τα μηδενικά επιτόκια στις καταθέσεις έχουν στρέψει σημαντική μερίδα καταθετών σε ασφαλιστικά επενδυτικά προϊόντα, γνωστά ως unit linked. Πρόκειται για προϊόντα που μοιάζουν περισσότερο με αμοιβαία κεφάλαια, αλλά σχεδιάζονται και προωθούνται από ασφαλιστικές εταιρείες μέσω και των τραπεζών, που αναζητούν τρόπους διεύρυνσης των πηγών εσόδων τους.
Σε περιβάλλον πανδημίας η διάθεση αυτών των προϊόντων έγινε πιο εύκολη μέσω του τραπεζικού δικτύου, στον βαθμό που οι υπάλληλοι στα καταστήματα γνωρίζουν το διαθέσιμο εισόδημα και το ύψος των καταθέσεων των πελατών τους και μπορούν να τους κατευθύνουν στην αναζήτηση εναλλακτικών τοποθετήσεων προκειμένου να αντισταθμίσουν τις χαμηλές αποδόσεις των καταθετικών προϊόντων.
Την επικράτηση των επενδυτικών ασφαλιστικών προγραμμάτων ως κυρίαρχη μορφή αποταμίευσης επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, που δείχνουν ότι το 74,8% των χρημάτων που τοποθετήθηκαν σε ασφάλιστρα ζωής το 2021 ήταν σε προϊόντα τύπου unit linked. Η στροφή σε προϊόντα unit linked καθοδηγήθηκε με βάση τα ίδια στοιχεία από τα τραπεζικά δίκτυα, μέσω των οποίων διοχετεύτηκε το μισό (49,6%) των συνολικών ασφαλιστικών εργασιών, υποσκελίζοντας την «παραγωγικότητα» των παραδοσιακών δικτύων, δηλαδή των ασφαλιστικών συμβούλων, η προσβασιμότητα των οποίων σε πελάτες κατέστη δύσκολη τα χρόνια της πανδημίας.
Από τα χρήματα που τοποθετήθηκαν σε ασφάλιστρα ζωής το 2021 το 74,8% ήταν σε προϊόντα τύπου unit linked.
Με βάση τα στοιχεία της ΕΑΕΕ, τα συνολικά ασφάλιστρα σε επενδυτικά προϊόντα ανήλθαν το 2021 σε 905,7 εκατ. ευρώ έναντι 567,9 εκατ. ευρώ το 2020 (αύξηση κατά 59,5%) και αποτελούν τη μεγαλύτερη κατηγορία ασφαλιστικών προγραμμάτων στον κλάδο ζωής. Η αμέσως επόμενη κατηγορία είναι ο κλάδος υγείας, με συνολικά ασφάλιστρα 697,1 εκατ. ευρώ (αύξηση κατά 5,82% σε σχέση με το 2020) και ακολουθεί ο κλάδος ζωής με ασφάλιστρα 480,2 εκατ. ευρώ, ο οποίος κατέγραψε σημαντική μείωση –κατά 11,5%– σε σχέση με το 2020. Η μείωση των παραδοσιακών ασφαλιστικών προγραμμάτων αποδίδεται κυρίως στην κατάργηση των εγγυημένων επιτοκίων που είχαν αυτά τα προϊόντα και τα οποία έχουν εγκαταλειφθεί πλέον από το σύνολο των ασφαλιστικών εταιρειών και έχουν αντικατασταθεί από προϊόντα χωρίς εγγυημένες αποδόσεις.
Η σημαντική ανάπτυξη της αγοράς των unit linked οδήγησε στην άνοδο κατά 17,7% –στα 2,1 δισ. ευρώ– της αγοράς των ατομικών ασφαλιστικών προγραμμάτων ζωής, δηλαδή των προγραμμάτων που έχουν κάνει ιδιώτες, ενώ μαζί με τα ομαδικά ασφαλιστικά προγράμματα το μέγεθος της αγοράς ανήλθε στα 2,7 δισ. ευρώ, καταγράφοντας άνοδο κατά 14,2% σε σχέση με το 2020. Από αυτά νέες εργασίες, δηλαδή τα ασφάλιστρα που έγιναν το 2021, ήταν τα 902,8 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας άνοδο κατά 28,4%, με την ώθηση να δίνουν και πάλι τα ατομικά προγράμματα όλων των κατηγοριών, που ενίσχυσαν τις νέες εργασίες κατά 38% περίπου.
Τα 2,1 δισ. ευρώ των ασφαλιστικών εργασιών σε ατομικά προγράμματα αντιστοιχούν περίπου σε 1,72 εκατομμύρια συμβόλαια και από αυτά, τα 340.000 είναι συμβόλαια unit linked, ενώ τα παραδοσιακά συμβόλαια ζωής είναι 1,38 εκατομμύρια. Αυτό σημαίνει ότι οι τοποθετήσεις σε επενδυτικά προγράμματα είναι κατά κύριο λόγο μεγαλύτερης αξίας από τα παραδοσιακά προγράμματα, γεγονός που ερμηνεύεται και από τον επενδυτικό τους χαρακτήρα. Σε ό,τι αφορά τις αποζημιώσεις που κατέβαλαν οι ασφαλιστικές εταιρείες το 2021, το ύψος τους ανήλθε στα 1,3 δισ. ευρώ και ήταν ισομερώς κατανεμημένες μεταξύ των προγραμμάτων ζωής, υγείας και των επενδυτικών.