Συνέντευξη με τον Ιωάννη Κάπρα, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Bosch Eλλάδος.
Είναι μία εταιρεία που γνωρίζουν και εμπιστεύονται οι καταναλωτές εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, για την Bosch Hellas όμως αυτό δεν συνιστά αιτία εφησυχασμού. Αντίθετα, η ελληνική θυγατρική του πολυεθνικού Ομίλου συνεχίζει να προσφέρει τα οικεία ποιοτικά προϊόντα της στους τομείς της αυτοκίνησης, των καταναλωτικών αγαθών, της ενέργειας και των βιομηχανικών αυτοματισμών, ενώ παράλληλα διευρύνει διαρκώς τις δραστηριότητες της, αξιοποιώντας τις δυνατότητες των σύγχρονων τεχνολογιών και δοκιμάζοντας τις δυνάμεις της σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη και το Ιnternet of Things.
Την τελευταία δεκαετία, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας είναι ο κ. Ιωάννης Κάπρας, ο οποίος κλήθηκε να αναλάβει τα ηνία εν μέσω μιας οικονομικής κρίσης και λίγο αργότερα να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις μίας πανδημίας, φέρνοντας ταυτόχρονα εις πέρας την απαραίτητη στροφή προς ένα πιο «πράσινο» επιχειρηματικό μοντέλο. Σε αυτό το διάστημα, η Bosch Ελλάδος κατόρθωσε όχι μόνο να ξεπεράσει τις δυσκολίες, αλλά να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί σε όλους τους τομείς, χωρίς να απομακρυνθεί από τις ιδρυτικές αρχές της- όπως είναι η πεποίθηση ότι το προσωπικό της αποτελεί το δυνατότερο «χαρτί» της.
Με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα ετών από την έναρξη της θητείας του, ο κ. Κάπρας μας μίλησε για τον μετασχηματισμό της Bosch Hellas σε μια «καινούρια», βιώσιμη, κοινωνικά υπεύθυνη και σταθερά καινοτόμο εταιρεία, η οποία έχει ως μότο το σύνθημα «Τεχνολογία για τη ζωή».
Έχετε συμπληρώσει μία δεκαετία στην Bosch Ελλάδας. Πως εξελίχθηκε η εταιρεία σε αυτό το διάστημα;
Ανέλαβα τα ηνία της Bosch Ελλάδας σε μια πολύ κρίσιμη για την οικονομία περίοδο. Το 2012, η Ελλάδα βρισκόταν ενδεχομένως στη βαθύτερη φάση της οικονομικής ύφεσης και αυτό όπως γνωρίζετε επηρέασε όλες τις επιχειρήσεις. Ξεκινώντας τότε, διέκρινα πως έπρεπε να γίνουν αλλαγές και η εταιρεία και το επιχειρηματικό της μοντέλο να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα του εξωτερικού περιβάλλοντος. Αντιδράσαμε πολύ γρήγορα και αυτό συνέβαλε ουσιαστικά στο να ξεπεράσουμε το δύσκολο κομμάτι εκείνης της περιόδου και να εστιάσουμε στην εμπορική δραστηριότητα της εταιρείας, αλλά και στην διαχείριση εσωτερικών καταστάσεων, παρόλο που υπήρχαν αντικειμενικές δυσκολίες κατά καιρούς, όπως τα capital controls.
H εταιρεία άρχισε να αναπτύσσεται και πάλι όταν, το 2014, ξεκίνησε να έχει θετικά αποτελέσματα, υπερδιπλασιάζοντας μέχρι σήμερα τον κύκλο εργασιών της. Πέρασε τότε σε μια νέα εποχή και ξεκινήσαμε με σωστή και στοχευμένη ανάπτυξη εργασιών με κέρδη, να δίνουμε μέρισμα στους μετόχους, αυξήσεις και bonus στους μισθούς των εργαζομένων παρότι η κρίση συνεχιζόταν. Ξέρετε, ο ιδρυτής της εταιρείας μας, Robert Bosch, έλεγε «Δεν πληρώνω καλούς μισθούς επειδή έχω πολλά λεφτά, έχω πολλά λεφτά επειδή πληρώνω καλούς μισθούς». Και από αυτό γίνεται αντιληπτή η σημασία που έχει ο παράγοντας άνθρωπος και η συνεισφορά του. Γι’ αυτό και την τελευταία δεκαετία δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση στους εργαζόμενούς μας και στην εξέλιξή τους, αλλάξαμε την εταιρική κουλτούρα και το περιβάλλον εργασίας, γίναμε πιο προσιτοί και φιλικοί – μια πραγματική ομάδα. Ανακαινίσαμε τις εγκαταστάσεις μας στο Κορωπί, δημιουργώντας ένα σύγχρονο και μοντέρνο περιβάλλον για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, ονομάζοντας αυτό το project «Inspiring Working Conditions». Παράλληλα, εγκαινιάσαμε την εξ’ αποστάσεως εργασία πολύ πριν την πανδημία, ενώ αναπτύξαμε και νέες δράσεις με τις οποίες το προσωπικό μπορούσε να ασχοληθεί ενεργά, όπως ομαδικές δραστηριότητες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.
Παράλληλα, δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση στην εξωστρέφεια και την εικόνα μας. Αυξήσαμε την αναγνωρισιμότητα των δραστηριοτήτων μας πέρα από τα καταναλωτικά αγαθά που γνωρίζει το ευρύ κοινό. Εισαγάγαμε νέες τεχνολογίες, τις λεγόμενες έξυπνες λύσεις της Bosch, όπως το σύστημα διαχείρισης χώρων στάθμευσης και το σύστημα παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα. Ακόμη, παραμένοντας προσηλωμένοι στον στόχο της βιωσιμότητας, εξετάζουμε επιχειρηματικές ευκαιρίες προσφέροντας λύσεις στους τομείς των έξυπνων κτηρίων και ενεργειακής απόδοσης, ενώ συνεχίζουμε να διερευνούμε πιθανές συνέργειες με το αναπτυσσόμενο τεχνολογικό οικοσύστημα της χώρας.
Πάνω από έναν αιώνα μετά την ίδρυση της Bosch, το brand name της συνιστά εγγύηση ποιότητας για τους καταναλωτές. Ποια είναι η «συνταγή» της επιτυχίας;
Μέχρι και σήμερα, το κλειδί για την επιτυχία στη Bosch είναι το υψηλό επίπεδο καινοτομίας και η υψηλή ποιότητα. Οι ιστορίες επιτυχίας βέβαια βασίζονται σε έναν συνδυασμό αρχών, ανθρώπων και μέσων, είναι δηλαδή πολλά περισσότερα από απλώς καλές ιδέες. Οι εφευρέσεις, για παράδειγμα, στη Bosch είναι κάτι παραπάνω από απόδειξη των επιτευγμάτων μας. Ναι μεν μαρτυρούν μια επιτυχή πορεία ανάπτυξης προϊόντων, αλλά εξυπηρετούν και έναν ευρύτερο σκοπό, τη δημιουργία προϊόντων που φέρνουν προστιθέμενη αξία στην κοινωνία, στόχος που επιδιώκεται από την ίδρυση της εταιρείας μας.
Μας κινητοποιεί η επιθυμία να αναπτύξουμε τεχνολογία για τη ζωή, δηλαδή προϊόντα που εξάπτουν τον ενθουσιασμό, βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και συμβάλλουν στη διατήρηση των φυσικών πόρων. Παραμένουμε πιστοί στο όραμα του ιδρυτή μας ότι οι εφευρέσεις πρέπει πάντα να προσπαθούν να βελτιώσουν το status quo. Γι’ αυτό, σε ομιλικό επίπεδο, εστιάζουμε σε συγκεκριμένους τομείς όταν διαφαίνεται κάποια ανάγκη για βελτιώσεις ή για έξυπνες τεχνολογίες και λύσεις. Και οι εφευρέσεις που σχεδιάζονται για να καλύψουν αυτές τις ανάγκες πρέπει να περάσουν από πολλά στάδια πριν να είμαστε έτοιμοι να λανσάρουμε ένα επιτυχημένο νέο προϊόν. Όλη αυτή η διαδικασία προσδίδει αδιαμφισβήτητη ποιότητα στα προϊόντα και τις λύσεις μας.
Ωστόσο, μια μακρόχρονη επιτυχημένη πορεία στην αγορά δε διασφαλίζεται αποκλειστικά από την ποιότητα, είναι απαραίτητη και η φερεγγυότητα, αδιαπραγμάτευτη αξία για εμάς σε συνδυασμό με τη διαφάνεια και τη δικαιοσύνη. Θα αναφερθώ και πάλι σε κάτι που είχε πει ο ιδρυτής της Bosch και έπαιξε σπουδαίο ρόλο στον τρόπο που συναλλασσόμαστε: «Προτιμώ να χάσω χρήματα παρά την εμπιστοσύνη». Και βέβαια δεν πρέπει να παραλείψουμε τον πυρήνα της επιτυχίας της Bosch στην Ελλάδα, αλλά και ολόκληρου του ομίλου- η δέσμευση που επιδεικνύουν όλοι οι άνθρωποι της εταιρείας μας.
Πως επηρέασε η πανδημία τις δραστηριότητες της εταιρείας εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων;
Για όλη την αγορά, τα δύο χρόνια της πανδημίας επιφύλασσαν συνεχώς νέες εκπλήξεις και προϋπέθεταν γερά θεμέλια, αλλά και γρήγορα αντανακλαστικά. Χάρη στην σκληρή προσπάθεια και την αφοσίωση όλων των εργαζομένων μας καταφέραμε να ανταπεξέλθουμε στις νέες προκλήσεις με τις λιγότερες δυνατές απώλειες.
Οι δραστηριότητες της εταιρείας δεν επηρεάστηκαν σημαντικά, και επειδή υπήρχε ήδη η ευέλικτη μορφή εργασίας καταφέραμε μέσα σε ένα απόγευμα να δουλέψουμε χωρίς καμία διακοπή εξ αποστάσεως. Πλέον έχουμε επιστρέψει σε κανονικές συνθήκες προ πανδημίας, συνεχίζοντας όμως την ευέλικτη μορφή εργασίας.
Σε ομιλικό επίπεδο, η εταιρεία επηρεάστηκε περισσότερο από την αλλαγή της τεχνολογίας και τα νέα δεδομένα στο θεμα της κλιματικής αλλαγής. Αυτή η αλλαγή θα ερχόταν αργά ή γρήγορα, αλλά η πανδημία έδρασε ως επιταχυντής και στη Bosch δώσαμε μεγάλη βαρύτητα. Για παράδειγμα, στον τομέα της αυτοκίνησης έγινε μεγάλη μετατόπιση από τους κινητήρες εσωτερικής καύσης προς την ηλεκτροκίνηση.
Είναι επίσης γνωστό το πρόβλημα, που δημιουργήθηκε λόγω πανδημίας όσον αφορά τις ελλείψεις των μικροτσίπ, και καθιστά επιτακτική την ανάγκη η Ευρώπη να ανεξαρτητοποιηθεί από την Ασία με δικά της εργοστάσια ημιαγωγών. Η Bosch αξιοποίησε αυτή την ευκαιρία, η οποία ισοδυναμεί με περαιτέρω δυνατότητες ανάπτυξης στην ηλεκτροκίνηση. Έως το 2024, η εταιρεία σχεδιάζει να επενδύσει περισσότερα από 400 εκατομμύρια ευρώ στην τεχνολογία κυψελών υδρογόνου (SOFC – μονάδες συμπαραγωγής ενέργειας) και επιπλέον 600 εκατομμύρια ευρώ σε τεχνολογία κυψελών υδρογόνου για οχήματα.
Τα τελευταία χρόνια η Bosch δραστηριοποιείται και στον χώρο των προηγμένων τεχνολογιών και του Internet of Things. Θα μας πείτε δυο λόγια για τις πιο πρωτοποριακές υπηρεσίες της;
Η καινοτομία είναι βαθιά ριζωμένη στη δομή της Bosch. Ακόμη και στο πρωταρχικό στάδιο εξέλιξης μιας τεχνολογίας, η Bosch πρωτοπορεί πραγματοποιώντας ερευνητικά άλματα στις τεχνολογίες σύνθετων υλικών, ημιαγωγών, κβαντικής υπολογιστικής, τεχνητής νοημοσύνης, αυτόνομης οδήγησης και κυψελών υδρογόνου. Συγχρόνως, η Bosch βρίσκεται ήδη σε τροχιά μετασχηματισμού σε κορυφαίο πάροχο τεχνολογικών λύσεων AIoT, συνδυάζοντας την τεχνητή νοημοσύνη ΑΙ με το Ίντερνετ των Πραγμάτων ΙοΤ.
Πλέον είναι εμφανές ότι η συνδεσιμότητα και οι διάφορες εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης έχουν γίνει μέρος της καθημερινότητάς μας. Η προσέγγιση της εταιρείας στην αξιοποίηση προηγμένων τεχνολογιών βασίζεται σε τρία επίπεδα, τα οποία αποτελούν τους βασικούς πυλώνες του Bosch AIoT : αισθητήρες, λογισμικά και υπηρεσίες.
Τα αντικείμενα μπορούν πλέον να συνδέονται μεταξύ τους, στο σπίτι, στο αυτοκίνητο ή τη βιομηχανία. Στη βιομηχανία για παράδειγμα, με το ΑΙοΤ μειώνονται τα λάθη στις γραμμές παραγωγής ενώ περιορίζεται το αποτύπωμα στο περιβάλλον. Όσον αφορά στην κατασκευή αισθητήρων, όπου κατέχουμε ηγετική θέση, δημιουργούμε λογισμικό για να παρέχουμε υπηρεσίες που συμπληρώνουν και υποστηρίζουν το προϊόν. Μάλιστα έχουμε δεσμευτεί ότι το 2025 όλα τα προϊόντα μας είτε θα ενσωματώνουν τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης είτε θα έχουν παραχθεί με τη βοήθεια αυτής. Για τον λόγο αυτό θεσπίσαμε πρόσφατα κώδικα δεοντολογίας Τεχνητής Νοημοσύνης, σύμφωνα με τον οποίο κάθε προϊόν που έχει κατασκευαστεί με τη χρήση αυτής θα πρέπει να είναι ασφαλές, αξιόπιστο και εύκολα κατανοητό και τον τελευταίο λόγο να έχει πάντα ο άνθρωπος.
Όλες οι καινοτομίες της Bosch συναντώνται στην καθημερινότητά μας και είναι αποτέλεσμα αξιοποίησης της βαθιάς και μακρόχρονης τεχνογνωσίας του ομίλου σε ένα τεράστιο εύρος τεχνολογιών που εξελίσσονται ραγδαία και αλλάζουν την αντίληψή μας για το τι θεωρείται πλέον κανονικό και αποδεκτό.
Ποια βήματα έχει κάνει η Βosch στη διαδρομή προς ένα πιο βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο;
Ο όμιλος Bosch είναι προσηλωμένος στους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εφαρμόζεται ήδη ένα ευρύ φάσμα μέτρων για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη: και στις 400 τοποθεσίες παγκοσμίως, η Bosch είναι ουδέτερη σε άνθρακα, ήδη από το πρώτο τρίμηνο του 2020. Μάλιστα, αυτή τη στιγμή και έως το 2030, η εταιρεία σκοπεύει να μειώσει τις εκπομπές άνθρακα στο μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού κατά 15 τοις εκατό, από την αγορά έως τη χρήση και ανακύκλωση του προϊόντος. Στη Bosch ο εξηλεκτρισμός παρουσιάζει συνεχή ανάπτυξη σε όλο και περισσότερους τομείς, όπως για παράδειγμα την ηλεκτροκίνηση, με δισεκατομμύρια έσοδα να προέρχονται από αυτόν τον τομέα. Η εταιρεία διανύει μια μεταβατική περίοδο και προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι οποίες ανοίγουν επιπρόσθετες επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Παράλληλα με τον όμιλο και η Βοsch Ελλάδας συμμετέχει ενεργά στην επίτευξη του στόχου του Ομίλου για μηδενικό ισοζύγιο άνθρακα, με έργα στον τομέα της πράσινης και έξυπνης κινητικότητας, των ενεργειακά ουδέτερων κτηρίων, αλλά και με την προσωπική συμβολή των εργαζόμενών της. Οι κεντρικές κτηριακές εγκαταστάσεις μας βρίσκονται σε ένα καταπράσινο περιβάλλον με ελαιόδεντρα. Όταν, πριν από 15 χρόνια, κατασκευάστηκε το κτήριο, τα δέντρα που βρίσκονταν στο σημείο του κτίσματος, μεταφυτεύτηκαν σε άλλα σημεία. Επιπλέον, η εταιρεία εγκατέστησε στον υπαίθριο χώρο στάθμευσής της σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και αισθητήρες ανεύρεσης θέσης στάθμευσης όπου μέσω μιας εφαρμογής φαίνονται ποιες θέσεις είναι ελεύθερες, μειώνοντας έτσι τον χρόνο αναζήτησης θέσης και κατ’ επέκταση την εκπομπή ρύπων. Ο στόλος των συμβατικών εταιρικών οχημάτων έχει αντικατασταθεί με υβριδικά ή πλήρως ηλεκτρικά.
Όσον αφορά τον τομέα τεχνολογίας κτηρίων και εκεί η Βοsch Ελλάδας έχει υλοποιήσει έργα για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας, όπως η αντικατάσταση των λαμπτήρων με led φωτισμό. Στο προσεχές μέλλον προγραμματίζουμε την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ, η οποία προβλέπεται να καλύψει το 95% των αναγκών της εταιρείας σε ηλεκτρικό ρεύμα.
Ένθερμοι υποστηρικτές και συνοδοιπόροι των πράσινων δράσεων της Bosch Ελλάδας είναι οι εργαζόμενοί της, οι οποίοι χρησιμοποιούν αποκλειστικά βιοδιασπώμενα ποτήρια πολλαπλών χρήσεων, μειώνοντας έτσι τα πλαστικά ποτήρια που καταλήγουν στο περιβάλλον κατά περίπου 25.000 ετησίως.
Καθώς η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί βασική προτεραιότητα για τον Όμιλο Βοsch, έχει συσταθεί η θυγατρική Bosch Climate Solutions με αντικείμενο την παροχή συμβουλευτικής σε εταιρείες που επιθυμούν να επιτύχουν μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα.
Ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι της εταιρείας για το προσεχές μέλλον; Σε ποιους τομείς δίνετε προτεραιότητα και ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που καλείστε να αντιμετωπίσετε;
Με τις παγκόσμιες αναταραχές που επικρατούν, ένας βασικός στόχος είναι να παραμείνει η εταιρεία σε αναπτυξιακή τροχιά. Παραμένουμε σαφώς μια καθαρά εμπορική εταιρεία στους τομείς που δραστηριοποιούμαστε, αλλά στοχεύουμε να διευρύνουμε τις δράσεις μας και σε άλλες υπηρεσίες είτε στον τομέα των γενικών τεχνικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών, είτε στην ανάπτυξη λογισμικού.
Όσον αφορά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, όπως συμβαίνει σε όλο τον κόσμο των επιχειρήσεων και της τεχνολογίας, συναντάμε δυσκολίες στην εύρεση κατάλληλα καταρτισμένου προσωπικού. Βασικό χαρακτηριστικό στην τεχνολογία και στην καινοτομία είναι ο ανθρώπινος παράγοντας ο οποίος διαδραματίζει τον βασικό ρόλο στα εργαλεία που χρησιμοποιούμε για την ανάπτυξη λύσεων όπως η τεχνητή νοημοσύνη. Ταυτόχρονα υπάρχει και ολοένα αυξανόμενη ανάγκη για ανάπτυξη λογισμικού, άρα νέου εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού με ψηφιακές δεξιότητες, που αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε έλλειψη.
Οι πραγματικές προκλήσεις ωστόσο είναι πολύ μεγαλύτερες και αφορούν τα παγκόσμια τεκταινόμενα, όπως την πανδημία, την κλιματική αλλαγή και τώρα τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ανεξάρτητα από το είδος και το μέγεθος μιας επιχείρησης ή το επιχειρηματικό της μοντέλο, όλες οι δραστηριότητές της επηρεάζονται από τις παγκόσμιες τάσεις. Για παράδειγμα, σε στρατηγικές αναλύσεις που γίνονταν για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, δεν λαμβάνονταν υπόψιν στα μοντέλα προσομοίωσης παράμετροι όπως μια πανδημία και ένας πόλεμος σε χώρα της Ευρώπης. Επομένως, όλοι οι στόχοι που έχει θέσει η ΕΕ υπό την πράσινη συμφωνία μπορεί να χρειαστεί να επαναξιολογηθούν.
Στη Bosch αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις, χάρη στο ισχυρό πνεύμα συνεργασίας που έχουμε αναπτύξει, αλλά και στη δέσμευσή στο μότο μας «Τεχνολογία για τη ζωή» – πιστεύουμε ότι η τεχνολογία πρέπει να κάνει τη ζωή των ανθρώπων ευκολότερη και τον κόσμο μας καλύτερο. Για τον λόγο αυτό, επενδύουμε μεγάλα ποσά σε στρατηγικούς τομείς που στην πλειοψηφία των περιπτώσεων συμβάλλουν στην επίλυση μεγαλύτερων προβλημάτων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η κλιματική δράση, που στην περίπτωση της Bosch οδηγεί τα επόμενα βήματά μας σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς, κυρίως μέσω της συνδεσιμότητας και της τεχνητής νοημοσύνης.