Πίσω από την παρατεταμένη και επιταχυνόμενη πτώση που σημειώνουν τελευταία τα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου βρίσκεται ο υπ’ αριθμόν ένα πιστωτής των ΗΠΑ, η Ιαπωνία. Ενώ τα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου δέχονται εντεινόμενες πιέσεις, η χώρα που διακρατεί συνολικά αμερικανικό χρέος ύψους 1,3 τρισ. δολαρίων όχι μόνο δεν δίνει χείρα βοηθείας, όπως συνήθιζε τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά κάνει το ακριβώς αντίθετο. Οι θεσμικοί επενδυτές της Ιαπωνίας προχωρούν σε μαζικές πωλήσεις ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου επιτείνοντας εις το έπακρον την υποχώρησή τους. Και αυτό συμβαίνει σε μια στιγμή που η Federal Reserve αρχίζει να μειώνει το χαρτοφυλάκιό της των 9 τρισ. δολαρίων.
Τα τελευταία στοιχεία της εταιρείας χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών BMO Capital Markets καταδεικνύουν ότι μέσα στους τελευταίους τρεις μήνες οι θεσμικοί επενδυτές της Ιαπωνίας έχουν πουλήσει ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου αξίας σχεδόν 60 δισ. δολαρίων. Το ποσό ίσως φαίνεται σχετικά μικρό αν συγκριθεί με το σύνολο του αμερικανικού χρέους που βρίσκεται στα χέρια Ιαπώνων επενδυτών. Ενδέχεται, όμως, να πουλήσουν πολύ περισσότερα και να επιτείνουν περαιτέρω την πτώση τους. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως δεν πρόκειται να επιστρέψουν οι Ιάπωνες επενδυτές στο παραδοσιακά θεωρούμενο ασφαλές καταφύγιο του αμερικανικού χρέους αν οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων δεν υπερβούν το 3%.
Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως οι Ιάπωνες δεν πρόκειται να επιστρέψουν αν οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων δεν υπερβούν το 3%.
Αιτίες είναι η μεγάλη και διαρκώς διευρυνόμενη απόκλιση ανάμεσα στη νομισματική πολιτική της Ιαπωνίας και τη νομισματική πολιτική της υπερδύναμης, η υποχώρηση του γιεν στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 20 ετών, η αύξηση του κόστους ασφάλισης έναντι των μεταβολών στις συναλλαγματικές ισοτιμίες και η αστάθεια στην αγορά. Εξαιτίας των τριών αυτών παραγόντων εξανεμίζεται πλήρως το δέλεαρ των υψηλότερων αποδόσεων που προσφέρουν τα αμερικανικά ομόλογα και ιδιαιτέρως για ορισμένους θεσμικούς επενδυτές, όπως οι μεγάλες ασφαλιστικές της Ιαπωνίας. Τη στιγμή που η Fed είναι αποφασισμένη να τιθασεύσει τον πληθωρισμό και αναμένεται να προχωρήσει σε αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης τη φορά, η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας παραμένει καθηλωμένη σε μια ατέρμονη πολιτική στήριξης. Το αποτέλεσμα είναι να υποχωρεί το γιεν και να γίνονται ασύμφορες οι αγορές ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου παρά το γεγονός ότι η απόδοση των δεκαετών της Ιαπωνίας παραμένει σε επίπεδα κάτω του 0,25%. Οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου έφτασαν χθες στο 2,91% στην αγορά της Νέας Υόρκης. Ωστόσο, για όσους επενδυτές πληρώνουν ασφάλιστρα έναντι των διακυμάνσεων της ισοτιμίας γιεν – δολαρίου, η απόδοση αυτή περιορίζεται τελικά μόλις στο 1,3%. Το κόστος αυτής της ασφάλισης έχει εκτοξευθεί στις 1,55 εκατοστιαίες μονάδες, στο υψηλότερο επίπεδο που έχει σημειωθεί από τις αρχές του 2020 όταν η πανδημία οδήγησε στα ύψη την παγκόσμια ζήτηση για δολάρια.
Εχει συμβεί και στο παρελθόν να μειώσουν οι Ιάπωνες επενδυτές τις αγορές αμερικανικού χρέους εξαιτίας της στροφής της Fed σε περιοριστική νομισματική πολιτική αλλά και της αστάθειας στην αγορά. Αυτήν τη φορά, όμως, είναι καθοριστικός παράγοντας η αβεβαιότητα γύρω από τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, άλλωστε, οι Ιάπωνες επενδυτές έχουν κι άλλες εναλλακτικές για τοποθετήσεις τους σε περιουσιακά στοιχεία άλλων χωρών. Το κόστος της ασφάλισης έναντι κινδύνου των επενδύσεων σε τίτλους της Ευρωζώνης βρίσκεται στον μέσο όρο του τελευταίου έτους. Οπως τονίζει ο Τατσούγια Χιγκούτσι, διευθυντικό στέλεχος της Mitsubishi UFJ Kokusai Asset Management, «μέσα στους επόμενους έξι μήνες θα είναι καλύτερα να επενδύει κανείς στην Ευρώπη παρά στις ΗΠΑ, καθώς το κόστος ασφάλισης θα είναι μάλλον χαμηλό». Ο ίδιος εκφράζει την εκτίμηση πως «ανάμεσα στα ομόλογα της Ευρωζώνης, τα ισπανικά, τα ιταλικά ή τα γαλλικά φαίνονται ελκυστικά δεδομένου ότι έχουν σχετικά μικρά spreads, όπως αποκαλείται η απόκλιση ανάμεσα στην απόδοσή τους και την απόδοση του δεκαετούς της Γερμανίας. Ο Τζον Μαντζίγιρ, διαχειριστής επενδύσεων χαρτοφυλακίου στον όμιλο Vanguard Group, επισημαίνει μια άλλη διάσταση του θέματος τονίζοντας πως η Fed κινείται πολύ επιθετικά προς περιοριστική νομισματική πολιτική και αναρωτιέται εύλογα «ποιος θα πάει να αγοράσει αμερικανικά ομόλογα αν με την πολιτική της πρόκειται να τα καταστήσει πολύ πιο ελκυστικά;».