Ψηφίστηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών σχετικά με την παροχή φορολογικών κινήτρων ανάπτυξης επιχειρήσεων. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο έρχεται σε συνέχεια των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο της υλοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης. Βασικός στόχος των διατάξεων της εν λόγω ρύθμισης, μεταξύ άλλων, είναι η προώθηση της συνεργασίας των επιχειρήσεων και η αύξηση της παραγωγικότητάς τους με πολλαπλούς τρόπους, όπως ενδεικτικά με τη συμμετοχή τους σε εταιρικό μετασχηματισμό ή με τη σύναψη συμβάσεων διαρκούς χαρακτήρα. Ως εκ τούτου, αποσκοπώντας στην από κοινού προώθηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων των συνεργαζόμενων εταιρειών ή προσώπων προωθείται οποιαδήποτε μορφή σύμβασης ή συμφωνίας μεταξύ μη συνδεδεμένων προσώπων, δυνάμει της ίδρυσης οποιασδήποτε μορφής νομικού προσώπου ή άλλης νομικής οντότητας. Σε αυτές περιλαμβάνονται και σύγχρονες μορφές συνεργασίας που έχουν αποδειχθεί στην πράξη ιδιαίτερα επιτυχημένες, όπως η δικαιόχρηση (franchising) αλλά και η συμβολαιακή γεωργία, στον πολύ σημαντικό για την ελληνική οικονομία πρωτογενή τομέα. Επιπλέον, προβλέπονται φορολογικά κίνητρα για τη μετατροπή ή/και τη συνένωση περισσότερων ατομικών επιχειρήσεων, με σκοπό τη δημιουργία νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας.
Το νομοσχέδιο εστιάζει στην ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς έχει καταγραφεί αφενός ότι το 95% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα απασχολεί λιγότερο από 10 άτομα και αφετέρου ότι το μέσο μέγεθος της ελληνικής μικρής και μεσαίας επιχείρησης είναι μικρότερο από το αντίστοιχο της μικρής και μεσαίας επιχείρησης των λοιπών κρατών-μελών της Ε.Ε.
Ως βασικό κίνητρο προβλέπεται μείωση φόρου εισοδήματος κατά 30% για έως εννέα φορολογικά έτη για τις πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που εμπλέκονται σε κάποια από τις μορφές μετασχηματισμού ή συνεργασίας. Για την εν λόγω απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος θα πρέπει να πληρούνται ελάχιστα «κατώφλια». Πιο συγκεκριμένα, σε περίπτωση μετασχηματισμού θα πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: (i) μεγέθυνση του κύκλου εργασιών κατά τουλάχιστον 150%, ο οποίος πρέπει να είναι τουλάχιστον 375.000 ευρώ και (ii) ύπαρξη περισσότερων από 9 εργαζομένων με πλήρη απασχόληση. Σε περίπτωση συνεργασίας προσώπων, θα πρέπει να υφίσταται αύξηση ποσού εισφοράς εταιρικού κεφαλαίου (τουλάχιστον 125.000 ευρώ και 10% του κεφαλαίου κάθε συνεργαζόμενου προσώπου). Η απαλλαγή εφαρμόζεται για έως εννέα φορολογικά έτη, αρχής γενομένης από το επόμενο έτος της ημερομηνίας ολοκλήρωσης του μετασχηματισμού ή έναρξης της συνεργασίας. Το φορολογικό όφελος δεν μπορεί να υπερβαίνει σε περίπτωση μετασχηματισμού τις 500.000 ευρώ και σε περίπτωση συνεργασίας τις 125.000 ευρώ.
Σημαντική θέση στις ψηφισθείσες αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο κατέχει και η αναγνώριση έκπτωσης όλων των δαπανών σε περιπτώσεις εξαγοράς. Στις διατάξεις αυτές καθορίζονται οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για την αναγνώριση της έκπτωσης όλων των δαπανών που πραγματοποιούνται για την απόκτηση τίτλων, στην περίπτωση εξαγοράς επιχείρησης, επιλύοντας τον «γόρδιο δεσμό» χρηματοδότησης σε εξαγορές με μόχλευση (leveraged buyouts – LBO). Παράλληλα, προβλέπεται η απαλλαγή κάθε πράξης ή συμφωνίας που αφορά μετασχηματισμό επιχείρησης ή συνεργασία προσώπων, από κάθε φόρο, συμπεριλαμβανομένου του φόρου εισοδήματος επί της προκύπτουσας υπεραξίας, καθώς και από το τέλος χαρτοσήμου ή οποιοδήποτε άλλο τέλος υπέρ του Δημοσίου. Μάλιστα, για τη μεταγραφή ή την εγγραφή των σχετικών πράξεων μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων που μετασχηματίζονται, καταβάλλονται μόνο πάγια δικαιώματα εμμίσθων ή αμίσθων υποθηκοφυλάκων και προϊσταμένων κτηματολογικών γραφείων, ποσού ύψους τριακοσίων ευρώ, χωρίς οποιαδήποτε άλλη επιβάρυνση, αμοιβή, ή τέλος, ανεξαρτήτως του χρόνου πραγματοποίησης του μετασχηματισμού.
Επιπλέον, προβλέπονται ειδικότερες απαλλαγές στην επιβολή φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου στις περιπτώσεις εταιρικών μετασχηματισμών. Με το νέο νομοσχέδιο τροποποιούνται το ν.δ. 1297/1972, ο ν. 2166/1993 και ο ν. 4438/2016, ώστε κατά τους εταιρικούς μετασχηματισμούς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής τους να μη γεννάται υποχρέωση καταβολής φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου όταν ο κύκλος εργασιών των εταιρειών που εμπλέκονται στον μετασχηματισμό ξεπερνάει τις 450.000 ευρώ. Παράλληλα, ειδικότερη πρόβλεψη απαλλάσσει από τον φόρο εισοδήματος και την υπεραξία μεταβίβασης στοιχείων παγίου ενεργητικού της νέας εταιρείας (που θα προέλθει από μετασχηματισμό) σε τρίτο, υπό προϋποθέσεις.
Τέλος, καταργούνται οι διατάξεις που εμποδίζουν τη μεταβίβαση μετοχών ή εταιρικών μεριδίων επί πενταετία, όταν προκύπτουν από απορρόφηση ή μετατροπή εταιρικών μορφών, άλλων από Α.Ε., με τις διατάξεις του ν.δ. 1297/72. Η διάταξη αυτή αναμένεται να τονώσει περαιτέρω τους μετασχηματισμούς μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.